Οι τέσσερις συστημικές τράπεζες προσέφυγαν στο μηχανισμό ρευστότητας

Αίτημα για ενεργοποίηση του Μηχανισμού Παροχής Έκτακτης Ρευστότητας ELA – (Emergency Liquidity Assistance) κατέθεσε πριν από λίγη ώρα η Τράπεζα της Ελλάδος προς την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα.

Με το αίτημα αυτό ο διοικητής της Τραπέζης της Ελλάδος ζητά από την ΕΚΤ την χορήγηση προληπτικής ρευστότητας και στις τέσσερις μεγάλες τράπεζες – Alpha Bank, Eurobank, Τράπεζα Πειραιώς και Εθνική Τράπεζα.

Το αίτημα για ένταξη στον Μηχανισμό της ΕΚΤ για Παροχή Έκτακτης Ρευστότητας συνιστά προληπτική κίνηση για να μην κινδυνεύσουν να ξεμείνουν από μετρητά οι τέσσερις μεγαλύτερες ελληνικές τράπεζες. Η πρόσφατη απορρόφηση των εντόκων γραμματίων από τις συστημικές τράπεζες σε συνδυασμό με την εντεινόμενη πολιτική αβεβαιότητα δημιουργούν κινδύνους ρευστότητας στις τέσσερις συστημικές τράπεζες.

Πρώτες ήταν…Alpha Bank και Eurobank

Νωρίτερα, οι δύο τράπεζες,  Alpha Bank και Eurobank προσέφυγαν  στον ELA, τον έκτακτο μηχανισμό παροχής ρευστότητας. Oι δύο τράπεζες ζήτησαν από την Τράπεζα της Ελλάδας χρήματα μέσω του ELA σήμερα, εξαιτίας της έλλειψης ρευστού. 

Σύμφωνα με στελέχη των τραπεζών αυτών,  τα δυο πιστωτικά ιδρύματα δεν προτίθενται να κάνουν χρήση των κεφαλαίων που μπορούν να εξασφαλίσουν μέσω του ELA, στο αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα, καθώς διαθέτουν εχέγγυα για χρηματοδότηση από την ΕΚΤ, αλλά η σχετική αίτηση έγινε καθαρά για προληπτικούς λόγους και λόγω των συνθηκών που έχουν διαμορφωθεί την τρέχουσα χρονική περίοδο.

Σημειώνεται ότι, η προσφυγή στο ELA βαρύνεται με αρκετά μεγαλύτερο κόστος, με επιτόκιο 1,55% έναντι επιτοκίου 0,05% με το οποίο δίδεται η βασική χρηματοδότηση της ΕΚΤ.

Η αποδυνάμωση του ευρώ λόγω των αποφάσεων που ελήφθησαν από την ελβετική κεντρική τράπεζα, η συζήτηση περί ενδεχόμενου Grexit αλλά και η καθημερινή εκροή καταθέσεων επιτείνουν το πρόβλημα. Μόνο σήμερα υπολογίζεται ότι οι συνολικές εκροές από το ελληνικό τραπεζικό σύστημα ανέρχονται στο ιλιγγιώδες ποσό των 600-700 εκατ.ευρώ και σε κάποιο βαθμό αποδίδονται στην ανακοίνωση της είδησης περί προσφυγής της Alpha και της Eurobank στον ELA, είδηση που ανατροφοδότησε τις ανησυχίες.

700 εκ. ευρώ έκαναν…φτερά!

Τα αιτήματα των τραπεζών θα συζητηθούν στην ΕΚΤ την ερχόμενη εβδομάδα. Η προσφυγή των τραπεζών στο ELA πραγματοποιείται για να αντιμετωπιστούν οι παρούσες ανάγκες ρευστότητας, λόγω της σχετικής υποχώρησης που εμφανίζεται στο επίπεδο των καταθέσεων αλλά και τη συμμετοχή των τραπεζών στις εκδόσεις εντόκων γραμματίων του Δημοσίου, καθώς και των εξελίξεων περί το ελβετικό φράγκο που ζημιώνει περισσότερους από 60.000 δανειολήπτες, σημειώνουν οι ίδιες πηγές.

Μετά την απόφαση Eurobank και Alpha Bank να προσφύγουν στον ELA, σύμφωνα με πληροφορίες, οι αναλήψεις που έγιναν σε σχέση με την Πέμπτη είναι αυξημένες κατά 10% στους «μεγάλους» λογαριασμούς και κατά 15% στους λογαριασμούς ταμιευτηρίου, δηλαδή των μικροκαταθετών.

Τραπεζικά στελέχη θεωρούν ότι θα μπορούσε να είναι μεγαλύτερο το κύμα φυγής από τις τράπεζες αλλά όπως τονίζουν οι μεγαλοκαταθέτες έχουν ήδη κάνει αναλήψεις το προηγούμενο διάστημα, ενώ αντίστοιχες κινήσεις έχουν γίνει και από τους μικροκαταθέτες.

Οι εκροές αυξήθηκαν σήμερα μετά την είδηση ότι δύο τράπεζες προσέφυγαν στον ELA υποβάλλοντας αιτήσεις για έκτακτη ρευστότητα. Το χαρακτηριστικό είναι πως πρόκειται κυρίως για ποσά που κατευθύνονται στο «σεντούκι».

Στελέχη των τραπεζών εξηγούν πως πελάτες των τραπεζών φοβούνται πως κάποια στιγμή δεν θα μπορέσουν να κάνουν αναλήψεις από τα ΑΤΜ και σπεύδουν να πάρουν χρήματα που θα τα έχουν στο σπίτι τους. Γι΄ αυτό η αύξηση των αναλήψεων έγινε περισσότερο από λογαριασμούς ταμιευτηρίου.

Τι σημαίνει ο δανεισμός από τον ELA

Καταρχήν να σημειωθεί ότι οι ελληνικές τράπεζες αναγκάζονται να χρηματοδοτηθούν από τον ELA καίτοι αυτός ο δανεισμός είναι ιδιαίτερα δαπανηρός, καθώς χρηματοδοτεί με επιτόκιο 1,55% έναντι του ισχνού 0,05% της ΕΚΤ, κυρίως επειδή δεν έχουν άλλα ενέχυρα αποδεκτά από την ΕΚΤ, ώστε να χρηματοδοτηθούν απευθείας από την ευρωτράπεζα.

Βασικά μια τράπεζα καταφεύγει στον έκτακτο μηχανισμό μόνον όταν δεν έχει άλλη προσφορότερη λύση για να αντιμετωπίσει τρέχον πρόβλημα ρευστότητας και δεν έχει εγγυήσεις τέτοιες που να “περνάνε” ως εχέγγυα χρηματοδότησης από την αγορά, εν προκειμένω από την ΕΚΤ.

Πότε οι ελληνικές τράπεζες είχαν καταφύγει ξανά στον ELA

Οι ελληνικές τράπεζες το 2011 για να αντιμετωπίσουν τη μεγάλη φυγή των καταθέσεων, αλλά και το μπαράζ των υποβαθμίσεων του ελληνικού Δημοσίου (και των τραπεζών) που εξοβέλισε τους ελληνικούς τίτλους ως «μη επιλέξιμους» για την παροχή ρευστότητας από το ευρωσύστημα είχαν καταφύγει στον ELA.

Τον Μάιο του 2012, εξαιτίας της μεγάλης αβεβαιότητας που πυροδότησαν τότε οι εκλογές, οι εγχώριες τράπεζες άντλησαν μέσω ELA 124 δισ. ευρώ και κατάφεραν να αναχαιτίσουν τις άνευ προηγουμένου εκροές καταθέσεων.

Από τον Δεκέμβριο του 2012 ο ELA, και γενικότερα η εξάρτηση των εγχωρίων τραπεζών, άρχισε να μειώνεται, ενώ τον Μάιο του 2014 η εξάρτηση από τον ELA μηδενίστηκε.

Καταθέσεις 3 δισ. ευρώ έκαναν φτερά το Δεκέμβριο

Σε ό,τι αφορά τις καταθέσεις τον περασμένο Δεκέμβριο μειώθηκαν κατά 3 δισ. ευρώ, ενώ τον Ιανουάριο οι απώλειες συνεχίζονται, αλλά όπως σημειώνουν οι τράπεζες αντιμετωπίζονται. Ωστόσο μεγάλη πρόβλημα στη ρευστότητα προκαλούν και οι αλλεπάλληλες εκδόσεις εντόκων γραμματίων του ελληνικού Δημοσίου. Τον περασμένο Νοέμβριο το Δημόσιο άντλησε μέσω εντόκων 2,75 δισ. ευρώ, τον Δεκέμβριο 3,25 δισ. ευρώ ενώ μέχρι στιγμής τον Ιανουάριο 2,7 δισ. ευρώ.

Διαβάστε επίσης:

Der Spiegel: Η ΕΚΤ δε θα αγοράσει ελληνικά ομόλογα