Δύο ελληνίδες σε πρωτοποριακή διεθνή ωκεανογραφική αποστολή στον Ατλαντικό

Δύο ελληνίδες γεωεπιστήμονες συμμετείχαν σε διεθνή ωκεανογραφική αποστολή, που εξερεύνησε την τεκτονική ζώνη (Charlie-Gibbs Fracture Zone) της μεσωκεάνιας ράχης του Ατλαντικού, ανάμεσα στην Ιρλανδία και στη Νέα Γη του Καναδά, η γεωλογική μελέτη της οποίας πραγματοποιείται για πρώτη φορά.

Η αποστολή «TOSCA: Tectonic Ocean Spreading at the Charlie-Gibbs Fracture Zone» πραγματοποιήθηκε με το ωκεανογραφικό πλοίο R/V Celtic Explorer και διήρκεσε τρεισήμιση εβδομάδες.

Επικεφαλής της ωκεανογραφικής αποστολής και της ομάδας των επιστημόνων από πέντε χώρες (Ιρλανδία, Αγγλία, Γερμανία, Ελλάδα και Καναδά) ήταν η ελληνίδα Δρ. Αγγελική Γεωργιοπούλου, λέκτορας στη Σχολή Γεωεπιστημών του Πανεπιστημιακού Κολλεγίου του Δουβλίνου. Συμμετείχε επίσης η επίκουρη καθηγήτρια Δρ. Παρασκευή Νομικού του Τμήματος Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος του Πανεπιστημίου Αθηνών, σύμφωνα με ανακοίνωση του ΕΚΠΑ.

Πρόκειται για το μεγαλύτερο σε ηλικία ρήγμα μετασχηματισμού στον Ατλαντικό Ωκεανό, το οποίο κόβει και μετακινεί την Μεσο-ωκεάνια ράχη εδώ και 90 εκατομμύρια χρόνια. Τα ρήγματα αυτά οριζόντιας ολίσθησης είναι παρόμοια με το ρήγμα του Αγίου Ανδρέα στη Δυτική Αμερική και το ρήγμα της Ανατολίας στην Τουρκία και στην Ελλάδα, ενώ έχει δώσει πολλούς μεγάλους σεισμούς στο παρελθόν και πρόσφατα.

Αντίθετα με τα θεωρητικά μοντέλα που περιγράφουν την απομάκρυνση των τεκτονικών πλακών με συνακόλουθη βύθιση της ενδιάμεσης περιοχής, σε αυτή την περιοχή του Ατλαντικού ο ωκεάνιος φλοιός ανυψώνεται εντυπωσιακά σε μια άγνωστη μέχρι τώρα οροσειρά, που οι κορυφές της φτάνουν τα 4.000 μέτρα, αλλά κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας. Τέτοια υποθαλάσσια όρη έχουν βρεθεί και σε άλλα σημεία κατά μήκος της μεσωκεάνιας ράχης του Ατλαντικού, αλλά και στον Ινδικό ωκεανό.

Συλλέχθηκαν 150 δείγματα πετρωμάτων, συνολικά περίπου 200 κιλών, από το υποβρύχιο ρομπότ Holland I κατά τη διάρκεια 86 ωρών εξερεύνησης, ενώ χαρτογραφήθηκαν πάνω από 10.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα ωκεάνιου πυθμένα, περίπου όσο η έκταση της Κρήτης. Διαπιστώθηκε ότι τα υποθαλάσσια όρη παρουσιάζουν και βιολογικό ενδιαφέρον, καθώς σφύζουν από θαλάσσια είδη, ψάρια, κοράλλια και σπόγγους. Εντοπίστηκε μάλιστα βρεφοκοινότητα με περισσότερα από 70 αυγά σαλαχιού, η πρώτη φορά που ανακαλύπτεται σε τόσο βαθειά νερά.

Οι επιστήμονες θα αναλύσουν στα εργαστήριά τους τα δεδομένα που συλλέχθηκαν, ώστε να κατανοήσουν πώς δημιουργήθηκαν αυτές οι υποθαλάσσιες οροσειρές, πότε και πώς δημιουργήθηκαν οι κατολισθήσεις και πώς η γεωλογία επηρεάζει την ανάπτυξη του τοπικού θαλάσσιου οικοσυστήματος.

ΠΗΓΗ ΚΑΙ ΦΩΤΟ ΑΠΕ