Έκθεση-καταπέλτης της Κομισιόν για την εκπαίδευση στην Ελλάδα

Εικόνες οπισθοδρόμησης σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης στην Ελλάδα διαπιστώνει η Κομισιόν στην «Έκθεση παρακολούθησης της εκπαίδευσης και της κατάρτισης του 2016».

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή κατακεραυνώνει την ελληνική κυβέρνηση για τις μεταρρυθμίσεις που είτε «πάγωσαν» είτε απέτυχαν λόγω έλλειψης πολιτικής βούλησης στη χώρα μας,

Η Κομισιόν επικρίνει την αναστολή των διαδικασιών αξιολόγησης στη χώρα μας, ακόμη και στην ιδιωτική εκπαίδευση, όπως γράφει η Καθημερινή.

Επισημαίνει ακόμα πως το σχέδιο αναδιάρθρωσης της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης μέσω συγχωνεύσεων και καταργήσεων πανεπιστημιακών ιδρυμάτων απέτυχε, καθώς δεν οδήγησε στον αναμενόμενο οικονομικό εξορθολογισμό.

Παράλληλα, περιορίστηκε η αυτονομία των ιδρυμάτων και υποβαθμίστηκε ο ρόλος των Συμβουλίων.

Αξίζει να σημειωθεί ότι ο κεντρικός προϋπολογισμός για την εκπαίδευση στη χώρας μας μειώθηκε από 5,7 δισεκατομμύρια ευρώ το 2014 στα 5,3 δισεκ. ευρώ το 2015.

Την ίδια ώρα, μεγάλος αριθμός πτυχιούχων μεταναστεύει, τα ελληνόπουλα πάσχουν σε δεξιότητες όπως η ανάγνωση και τα μαθηματικά ενώ μέσα στα επόμενα χρόνια αναμένεται μείωση κατά 25% του μαθητικού πληθυσμού της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης, λόγω υπογεννητικότητας.

Σύμφωνα με το δημοσίευμα, η έκθεση είναι «καταπέλτης» για τις κυβερνήσεις και τους υπουργούς Παιδείας της τελευταίας τριετίας.

Ενδεικτικά, τονίζεται:

• Κακώς έχει σταματήσει η αξιολόγηση σχολικών μονάδων και εκπαιδευτικών. «Δεδομένης της θετικής επίδρασης που μπορούν να έχουν η αυτονομία και η λογοδοσία στις εκπαιδευτικές επιδόσεις, θεωρείται ανησυχητικό ότι έχουν ανασταλεί οι διαδικασίες για την αξιολόγηση (αυτοαξιολόγηση για τα σχολεία και ατομική αξιολόγηση εκπαιδευτικών), ακόμη και στην ιδιωτική εκπαίδευση».

• Ο νέος τύπος ολοήμερων σχολείων, που εφαρμόστηκε πρώτη φορά φέτος, αποτελεί υποβάθμιση. «Εφαρμόζεται σε μεγαλύτερο αριθμό σχολείων, στην πραγματικότητα ωστόσο πρόκειται για λιγότερο φιλόδοξη εκδοχή του νέου ολοήμερου σχολείου που προβλεπόταν παλαιότερα. Ο νόμος δεν προβλέπει την οργάνωση ολοκληρωμένων απογευματινών δραστηριοτήτων μετά τη λήξη της πρωινής ζώνης, όπως είχε προβλεφθεί αρχικά».

• Οι νέοι πάσχουν σε δεξιότητες όπως ανάγνωση και μαθηματικά. «Οι επιδόσεις τους είναι απογοητευτικές, όπως αποτυπώνονται στους διεθνείς διαγωνισμούς PISA». Επίσης, η Ελλάδα κατατάσσεται 26η στο σύνολο των 28 κρατών-μελών της Ε.Ε. στον δείκτη ψηφιακής οικονομίας και κοινωνίας για το 2016 και η συμμετοχή των ενηλίκων στην εκπαίδευση ανήλθε σε 5,7% το 2015, απέχοντας πολύ από τον μέσο όρο 10,7% της Ε.Ε.

• Οι εκπαιδευτικοί είναι γηρασμένοι και κακοπληρωμένοι. «Οι μισοί (49%) στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση είναι άνω των 50 ετών, ενώ λιγότεροι από το 1% είναι κάτω των 30. Στη δευτεροβάθμια, το 39% έχει ηλικία από 40 έως 49 ετών. Οι μισθοί είναι χαμηλότεροι σε πραγματικούς όρους από ό,τι σε πολλές άλλες χώρες του ΟΟΣΑ και μέχρι το τέλος του 2017 θα παραμείνουν αμετάβλητοι με σκοπό την εξοικονόμηση δαπανών.

• Το σχέδιο αναδιάρθρωσης της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης απέτυχε, αφού στην πράξη δεν οδήγησε στον αναμενόμενο οικονομικό εξορθολογισμό.

• Περιορίστηκε σημαντικά η αυτονομία της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, ενώ υποβαθμίστηκε ο ρόλος των Συμβουλίων.

• Οι δαπάνες της γενικής κυβέρνησης για την εκπαίδευση ανήλθαν στο 4,4% του ΑΕΠ το 2014, έναντι 4,9% του ευρωπαϊκού μέσου όρου.

Ευτυχώς που το ποσοστό της πρόωρης εγκατάλειψης του σχολείου μειώθηκε από 9% το 2014 σε 7,9% το 2015, πολύ κάτω από τον μέσο όρο του 11% της Ε.Ε. των «28» το 2015, για να υπάρχει μία θετική νότα.

Καταπέλτης είναι, τέλος, η έκθεση της Ε.Ε. και για το σχέδιο «Αθηνά», που ξεκίνησε το 2012 με στόχο την αναδιάταξη του χάρτη της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. Οπως λέει η έκθεση, «το σχέδιο “Αθηνά” της περιόδου 2012 – 2014 δεν είχε σημαντικό αντίκτυπο. Το σχέδιο συνέβαλε θεωρητικά στη συγχώνευση περισσότερων από 120 πανεπιστημιακών τμημάτων. Στην πράξη όμως, το σχέδιο αυτό δεν οδήγησε στον αναμενόμενο οικονομικό εξορθολογισμό, καθώς πολλά από τα τμήματα που συνενώθηκαν δεν διέθεταν στην πραγματικότητα πανεπιστημιακό προσωπικό και/ή σπουδαστές. Τα τέσσερα πανεπιστήμια που καταργήθηκαν, συγχωνεύθηκαν στην πράξη με άλλα ΑΕΙ/ΤΕΙ». Βέβαια, η έκθεση παρατηρεί ότι το πρόβλημα της ελλιπούς οργανωτικής απόδοσης παρατηρείται εντονότερα στα ΤΕΙ.