Γιατί πρέπει να προσέξουμε τη Λιβύη

Το CNN International παραθέτει επτά λόγους για τους οποίους η σημερινή κατάσταση στη Λιβύη θα πρέπει να μας ανησυχεί ιδιαίτερα.

Η Λιβύη είναι κοντά

Το 2009, μετά από 40 χρόνια κυριαρχίας του συνταγματάρχη Μουαμάρ Καντάφι, εκατομμύρια ανθρώπων στη Λιβύη απολάμβαναν το υψηλότερο κατά κεφαλήν εισόδημα από κάθε αφρικανική χώρα.

Η χώρα παρήγαγε περίπου 1,5 εκατομμύρια βαρέλια πετρελαίου τη μέρα, ενώ η Λιβυκή ακτοφυλακή απαγόρευε την είσοδο μεταναστών από την Αφρική προς την Ευρώπη.

Το προβληματικό παρελθόν της Λιβύης

Ιστορικά η Λιβύη ήταν διαιρεμένη σε τρεις περιφέρειες: την ανατολική, τη δυτική, και τη νότια, στις οποίες διέμεναν ανταγωνιστικές φυλές με διαφορετικές ερμηνείες για το Ισλάμ.

Όταν ο Καντάφι κατέλαβε την εξουσία με πραξικόπημα το 1969, ήταν ακόμη νέος στο στρατό. Ο τρόπος της διακυβέρνησής του ήταν συγκεντρωτικός, ως εκ τούτου, μόλις εγκατέλειψε την εξουσία, δεν υπήρχε κάποιος τεχνοκράτης για να τον αντικαταστήσει.

Το μόνο που απέμεινε ήταν οι αντιμαχόμενες φατρίες που διέλυσαν ότι είχε απομείνει από το λιβυκό κράτος.

Η Λιβύη σήμερα

Σήμερα η Λιβύη βρίσκεται σε χάος. Η παραγωγή πετρελαίου έχει μειωθεί κατά τρία τέταρτα, ενώ η κυβέρνηση Εθνικής Σωτηρίας έχει σημειώσει βήματα προς τα πίσω.

Από την ανατροπή του Καντάφι και τη συνοπτική του εκτέλεση τον Οκτώβριο του 2011, η χώρα έχει διαλυθεί σε πόλεις-κράτη, σε φυλές και πολιτοφυλακές, κατάσταση την οποία έσπευσε να εκμεταλλευτεί το «ισλαμικό κράτος» (ISIS) και να σημειώσει σημαντικές στρατιωτικές επιτυχίες. Η αστάθεια ήταν διάχυτη.

Το 2014 ισλαμιστικές πολιτοφυλακές ανάγκασαν τη διεθνώς αναγνωρισμένη κυβέρνηση να εγκαταλείψει την Τρίπολη, καταλαμβάνοντας τα ανατολικά της χώρας.

Εξάπλωση του ISIS

Το «ισλαμικό κράτος» επαναλαμβάνει τη στρατηγική που ακολούθησε στη Συρία και τη Λιβύη: προωθείται στρατηγικά, εκμεταλλευόμενο το χάος που κυριαρχεί.

Έχουν σημειώσει αρκετές επιτυχίες, καταλαμβάνοντας τον έλεγχο της Σύρτης – της γενέτειρας του Καντάφι, αποκτώντας παράλληλα τον έλεγχο των υποδομών πετρελαίου. Έχοντας αναπτύξει περίπου 6.000 μαχητές, η συντριβή αποτελεί όλο και δυσκολότερο εγχείρημα.

Αυξανόμενη απειλή

Το ISIS έχει ήδη χρησιμοποιήσει τη Λιβύη ως βάση από την οποία πραγματοποίησε αιματηρές επιθέσεις στην Τυνησία, σκοτώνοντας 32 Βρετανούς τουρίστες. Και αυτό αποτελεί μόνο ένα δείγμα του τι μπορεί να σχεδιάσει η εν λόγω τρομοκρατική οργάνωση.

Και ενώ οι μεταναστευτικές ροές συνεχίζονται προς την Ευρώπη, φαίνεται να έχουν παρεισφρήσει τζιχαντιστές από την Τουρκία προς την Ελλάδα.

Σύμφωνα με στοιχεία της γαλλικής εισαγγελίας και των γερμανικών αρχών, τουλάχιστον δύο από τους βομβιστές αυτοκτονίας του Παρισιού πέρασαν από την Ελλάδα, μεταδίδει το CNN Int.

Προσπάθειες σταθεροποίησης

Ο ΟΗΕ έχει υποστηρίξει το Εθνικό Γενικό Κογκρέσο, επικεφαλής του οποίου είναι ο Fayez al-Sarraj.

Τι διακυβεύεται

Πέντε χρόνια μετά την εξέγερση, η Λιβύη αντιμετωπίζει νέες προκλήσεις.

Σήμερα οι φεντεραλιστές της Λιβύης, ιδιαίτερα στα ανατολικά της χώρας, στην παράκτια Κυρηναϊκή, ενώνουν τις φωνές τους για τη δημιουργία ενός αποκεντρωμένου κράτους.

Ωστόσο, μια χαώδης αποκεντρωμένη Λιβύη οδηγεί σε μια ελεύθερη ροή των μεταναστών σε όλη την Ευρώπη, αποδυναμώνοντας την τελευταία.

Λειτουργικές περιπολίες στη χώρα, θα μπορούσαν να ελέγξουν και να ρυθμίσουν τα σύνορα, κυρίως τα νότια, της υποσαχάριας Αφρικής.

Η Αφρική που έχει να αντιμετωπίσει σήμερα ήδη αρκετά ζητήματα, όπως το φαινόμενο της κλιματικής αλλαγής, την έλλειψη τροφίμων και την οικονομική επιδείνωση, θα συνεχίσουν να αποτελούν χώρες προέλευσης μεταναστών, από τα βόρεια της Λιβύης προς την Ευρώπη.