Κώστας Τσουκαλάς: Σε κίνδυνο το ασφαλιστικό σύστημα

Ο γνωστός εργατολόγος Κώστας Τσουκαλάς αναλύει με την επιστημονική του γνώση τις παθογένειες του ασφαλιστικού μας συστήματος ενώ αναφέρεται επίσης  στην επαναφορά των ελεύθερων συλλογικών διαπραγματεύσεων στον ιδιωτικό τομέα αλλά και στα «κόκκινα» δάνεια..

«Το ασφαλιστικό σύστημα δεν είναι βιώσιμο όσο η αναλογία εργαζομένων συνταξιούχων είναι ένας προς ένας» λέει χαρακτηριστικά..

 Συνέντευξη στον Θάνο Πασχάλη:

-Οι θεσμοί θέτουν  μετ επιτάσεως  ως πρώτη προτεραιότητα για συμφωνία με την Κυβέρνηση την κατάργηση των πρόωρων συντάξεων(800.000 στη χώρα μας )..Πρέπει να γίνει και με ποιες ίσως εξαιρέσεις;

“Toζήτημα των πρόωρων συντάξεων , είναι πράγματι από τα επίμαχα σημεία της διαπραγμάτευσης σε σχέση με το ασφαλιστικό σύστημα. Σίγουρα  υπάρχουν κάποια σκανδαλώδη προνόμια σε κάποιες κατηγορίες ασφαλισμένων και στρεβλώσεις που θα πρέπει να αποκατασταθούν   , αλλά δεν αποτελούν οι πρόωρες συντάξεις την πηγή της κακοδαιμονίας για το ασφαλιστικό μας σύστημα. Να μην ξεχνάμε ότι με τους νόμους 3863/2010 και 4093/2012 , έλαβαν χώρα αυξήσεις ορίων ηλικίας έως και 7 έτη , χωρίς πάλι να σταματήσει η αιμορραγία των ασφαλιστικών ταμείων.  Να σημειωθεί επίσης ότι τα μέσα όρια συνταξιοδότησης των Ελλήνων δεν απέχουν από την μέση ηλικία συνταξιοδότησης των υπόλοιπων ευρωπαίων..

Εφόσον προχωρήσει η κυβέρνηση  σε αυξήσεις των ορίων ηλικίας , αυτές δεν θα πρέπει να θίγουν θεμελιωμένα δικαιώματα , δηλαδή δικαιώματα ασφαλισμένων που έχουν συμπληρώσει και τα απαιτούμενα χρόνια ασφάλισης και το απαιτούμενο όριο ηλικίας. Η πρόταση των δανειστών για άμεση κατάργηση των συντάξεων κάτω από τα 62 έτη για όσους συνταξιοδοτούνται από 1-7-2015 είναι όχι μόνο υπερβολική αλλά επίσης νομικά έωλη.  Είναι ακραία αντισυνταγματική . Οι όποιες αλλαγές στα όρια ηλικίας θα πρέπει να προβλέπονται με μεταβατικότητα , ώστε να μην ανατραπούν οικογενειακοί προγραμματισμοί  . Επίσης ορισμένες κατηγορίες ασφαλισμένων , που πλήττονται από την ανεργία , όπως οι εργαζόμενοι στα βαρέα ανθυγιεινά και στα βαρέα οικοδομικά θα πρέπει να εξαιρεθούν από την αύξηση των ορίων ηλικίας , προκειμένου να μην καταδικαστούν σε μακροχρόνια ανεργία.”

-Το ασφαλιστικό (2,7 εκ.συνταξιούχοι) αποτελεί βραδυφλεγή βόμβα ..Πως μπορεί να επιλυθεί ;

“Όσο η αναλογία συνταξιούχων εργαζομένων  και ανέργων είναι ένας προς έναν, το ασφαλιστικό μας σύστημα δεν θα είναι βιώσιμο. Προϋπόθεση για την βιωσιμότητα του ασφαλιστικού συστήματος είναι αύξηση των εσόδων των ασφαλιστικών ταμείων μέσα από την καταβολή εισφορών και την πάταξη της εισφοροδιαφυγής.              Χωρίς μείωση της ανεργίας , οικονομική ανάπτυξη  και πολιτικό-κοινωνική σταθερότητα , δεν είναι δυνατή η επιβίωση του ασφαλιστικού συστήματος”.

-Κάποιοι ισχυρίζονται ότι η επαναφορά του κατώτατου μισθού και των ελεύθερων συλλογικών διαπραγματεύσεων  στον ιδιωτικό τομέα θα πλήξουν
την ανταγωνιστικότητα..Ευσταθεί ;

“Κατά την γνώμη μου, δεν νοείται δημοκρατικό κράτος δικαίου χωρίς ελεύθερες συλλογικές διαπραγμάτευσης μεταξύ των εργαζομένων και των εργοδοτών. Σε όλη την Ευρώπη , οι συλλογικές διαπραγματεύσεις ισχύουν κανονικά. Μόνο στην Ελλάδα επιβλήθηκε αυτό το ιδιότυπο μεσαιωνικό εργασιακό καθεστώς και μάλιστα χωρίς το αποτέλεσμα που είχε προβλεφθεί. Ούτε η ανεργία μειώθηκε ούτε υπήρξε σημαντική οικονομική μεγέθυνση.

Όσον αφορά την επαναφορά του κατώτατου μισθού , αυτή μπορεί να γίνει μόνο σε συνδυασμό με φορολογικά κίνητρα στις επιχειρήσεις. Διαφορετικά όσο εμβληματική και να είναι η επιλογή αυτή , δεν θα μπορέσει να υλοποιηθεί λόγω της δεδομένης οικονομικής αδυναμίας των εργοδοτών. Σήμερα , σημαντικό τμήμα των εργαζομένων στον ιδιωτικό τομέα δεν πληρώνεται για ολόκληρους μήνες η αναγκάζεται να εργάζεται με αποδοχές πολύ μικρότερες αυτών που δηλώνονται. Σε κάθε περίπτωση η σταδιακή επαναφορά των κατώτατων μισθών αν  είναι συμβατή με την  πορεία της οικονομίας, μπορεί να λειτουργήσει ευεργετικά  μέσα από αύξηση της αγοραστικής δύναμης και την τόνωση της ζήτησης.”

-Ποια ριζικά μέτρα η μεταρρυθμίσεις η κακώς κείμενα πρέπει να επιλυθούν στη χώρα μας ανεξαρτήτως των δανειακών μας αναγκών η υποχρεώσεων ;

“Είναι απαραίτητο να προχωρήσουν οι μεγάλες θεσμικές μεταρρυθμίσεις στο κράτος, να γίνει πράξη η ηλεκτρονική διακυβέρνηση και  η μείωση της γραφειοκρατίας.

Να θεσπιστούν οι «έξυπνες πρακτικές» που θα καθιστούν φιλικό το κράτος στον διοικούμενο, π.χ η δημιουργία κάρτα πολίτη με την οποία θα είναι καταχωρημένο το ιστορικό του διοικούμενο σχετικά με τη ασφαλιστική του ιστορία , την οικογενειακή του κατάσταση ώστε να μην ταλαιπωρείται όπως σήμερα για να πάρει κάποιο πιστοποιητικό.

Σημαντική μεταρρύθμιση είναι επίσης η δημιουργία περιουσιολογίου ώστε να μειωθούν δραστικά  οι δυνατότητες φοροδιαφυγής.”

-Τα “κόκκινα” δάνεια πως θα επιλυθούν ; Εκμεταλλεύονται την κατάσταση και αρκετοί μπαταχτσήδες λένε…

‘Από προσωπική εμπειρία, λόγω της συναναστροφής επαγγελματικά με πολλούς δανειολήπτες , μπορώ να πω ότι η μεγάλη πλειοψηφία των υπερχρεωμένων δανειοληπτών , είναι πραγματικά σε δεινή οικονομική κατάσταση . Λόγω της μαινόμενης για έξι πλέον έτη κρίσης και της απρόοπτης μεταβολής των εισοδηματικών συνθηκών των νοικοκυριών, υπάρχει πραγματική αδυναμία εξυπηρέτησης των οφειλών προς τις τράπεζες.  Ο νόμος Κατσέλη , αποτελεί μέχρι σήμερα , το μοναδικό καταφύγιο για τον υπερχρεωμένο δανειολήπτη , καθώς είναι το μοναδικό εργαλείο για διαγραφή μέρους του χρέους , και την διάσωση της πρώτης κατοικίας. Προϋπόθεση για να υπαχθεί ο δανειολήπτης στο νόμο Κατσέλη είναι να αποδείξει ότι βρίσκεται χωρίς δόλο σε αδυναμία πληρωμής  ,ότι όταν του χορηγήθηκαν τα δάνεια είχε την οικονομική δυνατότητα να πληρώνει την δόση και ότι πλέον η σημερινή οικονομική του δυνατότητα δεν του επιτρέπει να ανταπεξέλθει.  Η διαδικασία αυτή στα δικαστήρια είναι αρκετά λεπτομερής και αναλυτική, ώστε οι στρατηγικοί κακοπληρωτές να μην μπορούν να αποδείξουν τα παραπάνω και οι αιτήσεις τους να απορρίπτονται.

Οι υπόλοιπες εναλλακτικές που υπάρχουν , όπως ο Κώδικας Δεοντολογίας των Τραπεζών και ο νόμος για τα κόκκινα επιχειρηματικά δάνεια (νόμος Δένδια) είτε  δεν συμπεριλαμβάνουν ρεαλιστικές λύσεις (δεν καθιστούν το χρέος του δανειολήπτη βιώσιμο) είτε δεν εφαρμόζονται λόγω των πολλών κριτηρίων που θέτουν τα πιστωτικά ιδρύματα , με αποτέλεσμα  , έως τώρα ,να έχουν ενταχθεί σε αυτούς ελάχιστοιδανειολήπτες.

Το πρόβλημα των κόκκινων δανείων πρέπει να διευθετηθεί άμεσα, καθώς το ποσοστό τους αυξάνεται ραγδαία και όσο δεν βρίσκεται μια οριστική λύση , κρύβουμε το πρόβλημα κάτω από το χαλί, μεγιστοποιώντας και τους κινδύνους επισφάλειας των τραπεζών και  το κοινωνικό πρόβλημα που θα προκύψει από ενδεχόμενους πλειστηριασμούς κατοικιών.”