Αναμενόμενο "ξεφούσκωμα" του πληθωρισμού στην Τουρκία - Δυσοίωνο το μέλλον λένε οι αναλυτές

Ο ετήσιος πληθωρισμός της Τουρκίας υποχώρησε στο 64,27% τον Δεκέμβριο, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία που δημοσιοποίησε η TURKSTAT την Τρίτη, όντας πολύ κάτω από τις προβλέψεις, μετά και από το υψηλό 24 ετών που κατεγράφη Οκτώβριο.

Η ανορθόδοξη νομισματική πολιτική χαμηλών επιτοκίων του Τούρκου προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και η συνακόλουθη νομισματική κρίση ώθησαν τον πληθωρισμό στο ανώτατο όριο του 85,5% τον Οκτώβριο προτού υποχωρήσει ελαφρώς τον Νοέμβριο. Οι τιμές καταναλωτή αυξήθηκαν 1,18% σε μηνιαία βάση τον Δεκέμβριο, σύμφωνα με την Τουρκική Στατιστική Υπηρεσία, κάτω από πρόβλεψη δημοσκόπησης του Reuters για 2,7%. Η πρόβλεψη για τον ετήσιο πληθωρισμό τιμών καταναλωτή ήταν 66,8%.

Οι μεγαλύτερες αυξήσεις τιμών καταναλωτή σε επίπεδο μήνα σημειώθηκαν στον τομέα της υγείας, με άνοδο 5,91%, ενώ οι βασικές τιμές τροφίμων και μη αλκοολούχων ποτών αυξήθηκαν κατά 1,86%. Οι τιμές των μεταφορών μειώθηκαν 4,14%.

Μεγάλο μέρος της επιβράδυνσης αντανακλά μια βασική επίδραση από τις γρήγορες αυξήσεις των τιμών που σημειώθηκε τον τελευταίο μήνα του 2021, όταν η λίρα έχασε σχεδόν το ένα πέμπτο της αξίας της μέσα σε λίγες μέρες, καθιστώντας τις εισαγωγές πιο ακριβές. Η υποτονική πιστωτική ανάπτυξη και το σχετικά σταθερό νόμισμα έκτοτε οδήγησαν τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής να αναμένουν πληθωρισμό στο 22,3% μέχρι το τέλος του τρέχοντος έτους.

Ωστόσο, η βελτίωση πρόκειται να χάσει τη δυναμική της καθώς η κυβέρνηση ετοιμάζεται να αυξήσει τις δημόσιες δαπάνες ενόψει των προεδρικών εκλογών που έχουν προγραμματιστεί να διεξαχθούν τον Ιούνιο.

Δημοσκόπηση του Reuters έδειξε ότι ο πληθωρισμός αναμενόταν να παραμείνει υψηλός φέτος, τελειώνοντας το 2023 στο 43,2%, σχεδόν διπλάσιο από το επίπεδο που προέβλεψε η κυβέρνηση και αυξάνοντας την προοπτική συνεχιζόμενων επιβαρύνσεων στο κόστος ζωής καθώς οι Τούρκοι ετοιμάζονται να προσέλθουν στις κάλπες το πολύ μέχρι τον Ιούνιο.

Ο δείκτης τιμών παραγωγού μειώθηκε κατά 0,24% σε μηνιαία βάση τον Δεκέμβριο, καταγράφοντας ετήσια άνοδο 97,72%.

Μια άλλη έρευνα του Bloomberg προβλέπει ότι οι βασικές τιμές, εξαιρουμένων των ασταθών ειδών, όπως τα τρόφιμα και η ενέργεια, πιθανότατα αυξήθηκαν κατά 53,6% έως το 2022.

Με αυτό το περιβάλλον στις τιμές, πολλοί οικονομολόγοι αναμένουν ότι ο πληθωρισμός θα τελειώσει το έτος στο 44%, περισσότερο από τρεις φορές πάνω από τον μέσο όρο των 15 ομοτίμων κρατών που παρακολουθεί το Bloomberg σε όλη την Ευρώπη, τη Μέση Ανατολή και την Αφρική.

“Οι αυξανόμενες κρατικές δαπάνες και οι πιστωτικές πολιτικές ενόψει των εκλογών στα μέσα του 2023 θα ενισχύσουν τη ζήτηση και θα διατηρήσουν τον πληθωρισμό σε υψηλά επίπεδα. Το πρόσφατα ανακοινωθέν πρόγραμμα χρηματοδότησης που υποστηρίζεται από το Υπουργείο Οικονομικών θα προσθέσει πιθανώς 13,4 δισεκατομμύρια δολάρια στο τρέχον απόθεμα εταιρικών δανείων που βασίζεται σε λίρες, επεκτείνοντάς το κατά περισσότερο από 7%. Αυτό οδηγεί την εκτίμηση του πληθωρισμού στο τέλος του έτους για το 2023 σε περίπου 30%, έξι φορές το επίσημο επιτόκιο στόχο της κεντρικής τράπεζας”, αναφέρει η Σέλβα Μπαχάρ Μπαζίκι, οικονομολόγος του Bloomberg Economics.

Ο Ερντογάν τον περασμένο μήνα υποσχέθηκε πρόωρη συνταξιοδότηση για εκατομμύρια εργαζόμενους σε μια προεκλογική υπόσχεση που είναι πιθανό να κοστίσει στο τουρκικό Υπουργείο Οικονομικών περίπου 13 δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως. Η κυβέρνηση ανακοίνωσε επίσης αύξηση 55% για τον επίσημο κατώτατο μισθό και ετοιμάζεται να εισφέρει 3,3 δισεκατομμύρια δολάρια στις κρατικές τράπεζες για να επιταχύνει τον φθηνό δανεισμό για να βοηθήσει τις επιχειρήσεις να αντιμετωπίσουν το αυξανόμενο κόστος.

Ο Τούρκος ηγέτης βλέπει το χαμηλότερο κόστος δανεισμού ως κλειδί για τις φιλοδοξίες του να ενισχύσει τις επενδύσεις και τη δημιουργία θέσεων εργασίας ενόψει των προεδρικών εκλογών. Υπό τη ρητή καθοδήγησή του, ο κυβερνήτης της Κεντρικής Τράπεζας Τουρκίας (TCMB) Σαχάπ Καβτζίογλου μείωσε το επιτόκιο πολιτικής της κεντρικής τράπεζας κατά συνολικά 500 μονάδες βάσης στο 9% τον Νοέμβριο. Ενώ έκανε τέσσερις διαδοχικές μειώσεις επιτοκίων, ο Καβτζίογλου επέρριψε τις ευθύνες για τις υψηλές τιμές της ενέργειας στον αχαλίνωτο πληθωρισμό και για το κόστος των εισαγωγών στο αδύναμο εγχώριο νόμισμα.

Ο κυβερνήτης θα παρουσιάσει την επόμενη τριμηνιαία έκθεσή του για τις προοπτικές για τον πληθωρισμό στις 26 Ιανουαρίου και θα γράψει ανοιχτή επιστολή στην κυβέρνηση εξηγώντας το γιατί έχασε τον επίσημο στόχο του 5% στα επιτόκια.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

Τουρκία: Χωρίς «φρένο» ο πληθωρισμός έφτασε το 83,45% τον Σεπτέμβριο

Στο 83,4% ο επίσημος πληθωρισμός στην Τουρκία – στο 186% ο ανεπίσημος!