Ένα άρθρο προβληματισμού αναφορικά με την οικονομική άνθηση της Ελλάδας δημοσιεύεται σήμερα στην Βρετανική Guardian από τον Paul Taylor ανώτερο επισκέπτη ερευνητή στο Κέντρο Ευρωπαϊκής Πολιτικής.
Του Νίκου Βασιλειάδη
Στο άρθρο του με τίτλο “Η Ελλάδα βρίσκεται ξανά σε άνθηση. Αυτή τη φορά, θα αντέξει” ο Paul Taylor με αφορμή τα έργα στο Ελληνικό που προχωρούν με ταχείς ρυθμούς αναρωτιέται αν η τελευταία οικονομική άνοιξη της χώρας θα αποδειχθεί πιο ανθεκτική από τις προηγούμενες αιχμές στον ιστορικό κύκλο άνθησης και ύφεσης.
Σύμφωνα με όσα γράφει το εργοτάξιο του Ελληνικού , που σύντομα θα διαθέτει πολυτελείς κατοικίες, την ψηλότερη πολυκατοικία και το μεγαλύτερο εμπορικό κέντρο της χώρας, δύο ξενοδοχεία, μια μαρίνα, ένα τουριστικό συγκρότημα και αθλητικές, ψυχαγωγικές και πολιτιστικές εγκαταστάσεις, αποτελεί ένα αμφίσημο σύμβολο της Ελλάδας της κορυφής.
Από την μία για την κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη , “του αγαπημένου της ευρωπαϊκής κεντροδεξιάς” όπως τον ονομάζει, η ανάπτυξη είναι εμβληματική του νέου δυναμισμού της ελληνικής οικονομίας και της ελκυστικότητας της χώρας ως επενδυτικού προορισμού.
Για τους επικριτές της, όμως το Ελληνικό είναι απλώς ένα ακόμη πολυτελές έργο ακινήτων που κατασκευάστηκε από ολιγάρχες για τους υπερπλούσιους και τους ξένους, σε δημόσια γη που αγοράστηκε για μια κλοπή, ενώ οι απλοί Έλληνες συνεχίζουν να βλέπουν το βιοτικό τους επίπεδο να μειώνεται και τις δημόσιες υπηρεσίες να μειώνονται.
Ο Paul Taylor κάνοντας μια ανδρομή στην Ελλάδα της εποχής των Ολυμπιακών Αγώνων του 2004 αναφέρεται στην χώρα που άνθιζε αφού μόλις είχε ενταχθεί στο ενιαίο νόμισμα του ευρώ και ο τουρισμός της βρισκόταν στα ύψη. Δεν παραλείπει δε να κάνει και αναφορά στην εθνική ομάδα ποδοσφαίρου που κόντρα σε όλα τα προγνωστικά έφτασε να γίνει πρωταθλήτρια Ευρώπης .
Μια δεκαετία όμως αργότερα, η Ελλάδα βρισκόταν στον πάτο του βαρελιού, μετά την αθέτηση του χρέους της και την υποβολή σε τρία προγράμματα διάσωσης ΕΕ-ΔΝΤ , τα οποία συρρίκνωσαν την οικονομία κατά 26% και επέβαλαν δρακόντεια λιτότητα. Τότε που οι αγορές ομολόγων πανικοβλήθηκαν και σταμάτησαν να δανείζουν στην Αθήνα, αναγκάζοντάς την να απευθυνθεί στην ΕΕ για δάνεια με σκληρούς όρους.
Η επακόλουθη εκείνη πτώση προκάλεσε μαζική ανεργία, εκτεταμένη φτώχεια και μετανάστευση στο εξωτερικό ατόμων με ειδικές δεξιότητες, οι οποίες είναι σπάνιες στον τόπο καταγωγής τους περίπουsto 10% του πληθυσμού. Αναφέρεται επίσης στην πολιτική κατάρρευση της χώρας, η οποία κυριαρχούνταν για καιρό από τα αντίπαλα συστήματα πατρωνίας της συντηρητικής Νέας Δημοκρατίας και των σοσιαλιστικών κομμάτων του ΠΑΣΟΚ και την αμφισβήτησή τους από το εκλογικό σώμα.
Η άνοδος του ριζοσπαστικού αριστερού ΣΥΡΙΖΑ, το 2015, το δημοψήφισμα για την απόρριψη των όρων του προγράμματος διάσωσης, η μετέπειτα άνευ όρων παράδοση στους όρους των πιστωτών όταν η Ελλάδα βρέθηκε αντιμέτωπη με την εναλλακτική λύση της αποβολής από την ευρωζώνη και το ξεπούλημα των κρατικών περιουσιακών στοιχείων είναι οι αναφορές της πικρής εκείνης εποχής που σχολιάζονται στο άρθρο.
Επιστρέφοντας στο έργο του Ελληνικού ο Paul Taylor αναρωτιέται αν αποτελεί πράγματι ένα σημάδι μιας διαρκούς ελληνικής αναγέννησης αφού για πολλούς Έλληνες, δεν έχουν βελτιωθεί πολλά από τις σκοτεινές μέρες της κρίσης χρέους.
Αναφέρεται στην ανεργία που έχει μεν μειωθεί, αλλά οι μισθοί και οι συντάξεις έχουν αυξηθεί ελάχιστα , ο πληθωρισμός -ειδικά στα ενοίκια- έχει διαβρώσει το βιοτικό επίπεδο και τα σχολεία, τα νοσοκομεία και οι δημόσιες συγκοινωνίες δεν έχουν ανακάμψει. Η χώρα εξακολουθεί να βράζει για την έλλειψη λογοδοσίας για τη μετωπική σύγκρουση τρένων πριν από δύο χρόνια που σκότωσε 57 ανθρώπους και αποκάλυψε χρόνιες ελλείψεις στον τομέα της ασφάλειας, εγείροντας κατηγορίες για πολιτική συγκάλυψη για την αποφυγή της ευθύνης.
Σε αντίθεση με αυτά ο Κυριάκος Μητσοτάκης, του οποίου η δημοτικότητα έχει μειωθεί , διατυμπανίζει τον υγιή ρυθμό ανάπτυξης της Ελλάδας και να επιπλήξει τη Γερμανία, τον πιο “σκρουτζ” από τους πιστωτές της κατά τη διάρκεια της κρίσης, λέγοντας πως “Δεν είμαστε πλέον το άρρωστο παιδί της Ευρώπης”.
Ο Paul Taylor δεν παραλείπει να αναφερθεί στο υγιές πρωτογενές πλεόνασμα στον προϋπολογισμό στην αναβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας της χώρας, στο πακέτο στήριξης 1 δισεκατομμυρίου ευρώ για συνταξιούχους χαμηλού εισοδήματος, ενοικιαστές και άλλες ευάλωτες ομάδες αλλά παραθέτει την εκτίμηση του Νικ Μαλκουτζή, του συντάκτη και συνιδρυτή της ελληνικής οικονομικής ιστοσελίδας MacroPolis που αναφέρει πως: «Μόλις κοιτάξεις κάτω από τα κύρια μακροοικονομικά και δημοσιονομικά δεδομένα, υπάρχει σκοτάδι», σημειώνοντας πως «Ο Μητσοτάκης διαχειρίζεται ένα σφιχτό δημοσιονομικό πλοίο, αλλά δεν μπορούμε να βασιζόμαστε στον τουρισμό και τα ακίνητα για πάντα».
Η υποεπένδυση στη δασοκομία και στις υπηρεσίες έκτακτης ανάγκης σημαίνει ότι η Ελλάδα είναι ιδιαίτερα κακώς προετοιμασμένη για καταστροφές που προκαλούνται από το κλίμα, όπως οι πυρκαγιές και οι πλημμύρες που έχουν γίνει ολοένα και πιο συχνές, λέει επίσης ο Νικ Μαλκούτζης, ενώ ο Paul Taylor καταλήγει πως ” Μια χούφτα ισχυρών, πολιτικά συνδεδεμένων ολιγαρχικών οικογενειών συνεχίζει να κυριαρχεί στην οικονομία, με υψηλή συγκέντρωση ιδιοκτησίας μέσων ενημέρωσης. Η διαφθορά παραμένει διαβρωτική, ενώ η χώρα βρίσκεται σχεδόν στο κάτω μέρος του πίνακα στην ΕΕ όσον αφορά την ελευθερία του Τύπου και το κράτος δικαίου” .
Για τον Paul Taylor που εργάστηκε για σχεδόν 40 χρόνια για το Reuters, το διεθνές πρακτορείο ειδήσεων, ως ξένος ανταποκριτής, επικεφαλής γραφείου και συντάκτης στην Ευρώπη και τη Μέση Ανατολή, με μια πιο προσεκτική ματιά, η νέα Ελλάδα μοιάζει παράξενα με την παλιά Ελλάδα, με ισχυρότερα δημόσια οικονομικά αλλά επίμονες κοινωνικές και οικονομικές ανισορροπίες. Ανισορροπίες που μπορούν κάλλιστα να επιστρέψουν για να στοιχειώσουν μια χώρα όπου “το αμάρτημα της ύβρεως, δηλαδή της αλαζονείας δεν είναι ποτέ μακριά από Νέμεσις τη θεά και προσωποποίηση της τιμωρίας” .
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Μητσοτάκης: Συμφωνία με την Ιταλία για επενδύσεις 360 εκατ. ευρώ