Αιφνιδιαστική μείωση του βασικού επιτοκίου της ΕΚΤ στο 0,25%

Τη μείωση του βασικού της επιτοκίου αποφάσισε πριν από λίγο η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα.

Συγκεκριμένα, όπως ανακοίνωσε κατά τη σημερινή του συνεδρίαση το Διοικητικό Συμβούλιο της ΕΚΤ, έλαβε τις ακόλουθες αποφάσεις νομισματικής πολιτικής:

– Το επιτόκιο των πράξεων κύριας αναχρηματοδότησης του Ευρωσυστήματος θα μειωθεί κατά 25 μονάδες βάσης στο 0,25%. Το νέο επιτόκιο θα τεθεί σε ισχύ με την πράξη που πρόκειται να διακανονιστεί στις 13 Νοεμβρίου 2013.

– Το επιτόκιο της διευκόλυνσης οριακής χρηματοδότησης θα μειωθεί κατά 25 μονάδες βάσης στο 0,75%. Το νέο επιτόκιο θα τεθεί σε ισχύ στις 13 Νοεμβρίου 2013.

– Το επιτόκιο της διευκόλυνσης αποδοχής καταθέσεων θα παραμείνει αμετάβλητο στο 0,00%.

Ο πρόεδρος της ΕΚΤ, Μάριο Ντράγκι, θα αναλύσει τις σκέψεις που οδήγησαν στη λήψη αυτών των αποφάσεων, στη διάρκεια συνέντευξης Τύπου που θα πραγματοποιηθεί σήμερα στις 2:30 μ.μ. ώρα Κεντρικής Ευρώπης (3:30 μ.μ. ώρα Ελλάδας).

Η απόφαση της ΕΚΤ αποτελεί έκπληξη, ιδιαίτερα όσον αφορά στη χρονική στιγμή, κατά την οποία ελήφθη και ανακοινώθηκε.

Με την ανεργία στην ευρωζώνη να βρίσκεται σε ιστορικά υψηλά ποσοστά, τον πληθωρισμό να υποχωρεί και την ανάπτυξη να «αγκομαχά», όλοι περίμεναν ότι ο Μάριο Ντράγκι δεν θα μείωνε τα επιτόκια, αλλά θα έδινε σήμα ότι θα προχωρούσε σε νέα χαλάρωση της νομισματικής πολιτικής, το αργότερο μέχρι το Δεκέμβριο.

Ο ίδιος, μάλιστα, αφήσει να εννοηθεί ότι μπορεί να προχωρήσει σε νέο κύκλο χορήγησης φθηνής ρευστότητας στα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα.

Σημειώνεται ότι την Τρίτη η Κομισιόν ανακοίνωσε πως η ευρωζώνη θα αναπτυχθεί με ελαφρώς μικρότερο ρυθμό το 2014, σε σχέση με τις προηγούμενες προβλέψεις εξαιτίας της αδύναμης ιδιωτικής κατανάλωσης και των μικρότερων επενδύσεων.

Λόγω, δε, της υποτονικής ανάπτυξης, σε επίπεδα ρεκόρ κοντά στο 12%, συνολικά στις 17 χώρες του ευρώ, προβλέπεται να παραμείνει και η ανεργία έως το 2015.

Η αντίδραση των αγορών

Αμέσως μετά την έκπληξη από την ΕΚΤ, το ευρώ υποχώρησε σε χαμηλά επτά εβδομάδων έναντι του δολαρίου, στο 1,3356 δολ. από 1,3490, λίγο πριν την ανακοίνωση.

Παράλληλα, ενισχύονται οι ευρωπαϊκές αγορές, με τον πανευρωπαϊκό δείκτη Stoxx 600 να κινείται σε νέα υψηλά 5ετίας, γυρνούν σε θετικό έδαφος τα futures της αμερικανικής αγοράς, ενώ υποχωρούν έντονα οι αποδόσεις των ομολόγων της ευρωζώνης.

Η πολιτική και οικονομική “ερμηνεία” της απόφασης Ντράγκι

Το ερώτημα που προκύπτει είναι τι ακριβώς συνιστά αυτή η απόφαση του Μάριο Ντράγκι και πως πρέπει να ερμηνευτεί σε οικονομικό και πολιτικό επίπεδο.

Σε μια πρώτη ανάγνωση οι αναλυτές εκτιμούν πως η ΕΚΤ προχώρησε σε αυτή την κίνηση υπό την πίεση των αγορών, των οικονομικών αναλυτών, αλλά και μερίδας πολιτικών της Ευρωζώνης. Σε κάθε περίπτωση πάντως η αναπάντεχη μείωση του επιτοκίου σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα – ουσιαστικά μηδενικά – κάθε άλλο παρά θετικά δεν θα αποτιμηθεί από το Βερολίνο και γενικότερα τους “υπέρμαχους” του σκληρού ευρώ.

Ο κ. Ντράγκι επέλεξε να “ακούσει” τις φωνές εκείνων που αγωνιούσαν για την συνεχιζόμενη ακραία “οικονομική συνταγή” της Μέρκελ και προειδοποιούσαν πως όσο παραμένει το ευρώ “δυσανάλογο σκληρό” έναντι του δολαρίου, τόσο θα δυσχεραίνει την έξοδο της Ευρωζώνης από την κρίση. Δεν ήταν λίγοι μάλιστα εκείνοι που περιπαικτικά μιλούσαν για το “γερμανικό ευρώ”…
Η ΕΚΤ, ως “ρυθμιστής” της νομισματικής πολιτικής της ευρωζώνης, είχε την δυνατότητα να αλλάξει αυτή την κατάσταση και το έκανε.

Πολλοί έσπευσαν να σημειώσουν πως ο Ντράγκι “συντάχθηκε” με τα κελεύσματα των κυβερνήσεων της Γαλλίας, της Ιταλίας και των αδύνατων χωρών του ευρωπαϊκού Νότου που ζητούσαν μια χαλάρωση της νομισματικής πολιτικής για να πάρουν ανάσες. Να βοηθηθούν έτσι στην προσπάθειά τους να εξέλθουν της κρίσης.

Μόλις προ εβδομάδας στελέχη της γαλλικής κυβέρνησης δήλωναν πως αν γινόταν μια “τεχνητή” υποτίμηση του ευρώ, έστω κατά 10%, αυτομάτως το γαλλικό ΑΕΠ θα αυξανόταν κατά 1,2% και το έλλειμμα της χώρας θα μειωνόταν κατά 12 δισ. ευρώ. Μετά την απόφαση Ντράγκι για το επιτόκιο η διολίσθηση του ευρώ ξεπέρασε κι αυτό ακόμα το 20%. Ανάλογες δηλώσεις είχε κάνει προ ημερών και ο Ιταλός Υπουργός Οικονομίας, Φαμπρίτσιο Σακομάνι, ο οποίος δημοσίως είχε καλέσει τον Μάριο Ντράγκι να “αποδυναμώσει το ευρώ για να ενισχυθούν οι αδύναμες οικονομίες της ευρωζώνης”.

Τί δήλωσε ο Μάριο Ντράγκι στη συνέντευξη Τύπου της ΕΚΤΣτις προβλέψεις των αναλυτών της ΕΚΤ για χαμηλό πληθωρισμό, παρατεταμένη πιστωτική κρίση στην ευρωζώνη και ασθενική, εύθραυστη ανάπτυξη της ευρωοικονομίας απέδωσε ο πρόεδρος της ΕΚΤ Μάριο Ντράγκι την απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου της Τράπεζας να μειώσει το βασικό επιτόκιο δανεισμού του ευρώ. Στη συνέντευξη Τύπου που ακολούθησε την αιφνιδιαστική απόφαση της ΕΚΤ ο κ. Ντράγκι τόνισε πως η Τράπεζα θα συνεχίσει να παρατηρεί τις εξελίξεις στην αγορά και να επανασχεδιάζει την νομισματική της πολιτική για «όσο χρονικό διάστημα χρειαστεί» και δήλωσε πως η σημερινή απόφαση «βοηθάει στο δανεισμό των μικρών επιχειρήσεων και των νοικοκυριών».

«Λάβαμε μια σειρά αποφάσεων για θέματα νομισματικής πολιτικής, αποφασίσαμε να μειώσουμε το επιτόκιο στο 0,25%. Η ευρωζώνη ενδέχεται να αντιμετωπίσει μια παρατεταμένη περίοδο χαμηλού πληθωρισμού και τα επιτόκια θα παραμείνουν χαμηλά για μεγάλο χρονικό διάστημα. Σύμφωνα με τη Eurostat ο πληθωρισμός στην ευρωζώνη είναι χαμηλότερος από όσο είχε υπολογιστεί» υπογράμμισε ο κ. Ντράγκι.

Σύμφωνα με τον πρόεδρο της ΕΚΤ ο πληθωρισμός στην ευρωζώνη παρόλο που κινείται σε πολύ χαμηλά επίπεδα μακροπρόθεσμα θα ανέλθει στο 2% και επανέλαβε πως οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις πρέπει να παραμείνουν προσηλωμένες στο στόχο για τη μείωση των ελλειμμάτων, υπογραμμίζοντας πως απαιτούνται και αναπτυξιακά μέτρα.

Ο πρόεδρος της ΕΚΤ δήλωσε επίσης πως ενδέχεται να υπάρξει και μείωση του επιτοκίου καταθέσεων, κάτι που θα οδηγήσει ουσιαστικά σε αρνητικό επιτόκιο ενώ άφησε ανοιχτό και το ενδεχόμενο περαιτέρω μείωσης του επιτοκίου δανεισμού (Σ.Σ: μία μόνο κίνηση έχει απομείνει στους νομισματικούς ταγούς της ευρωζώνης, αυτή του ουσιαστικού και τυπικού… μηδενισμού του επιτοκίου!) παρά τις επιφυλάξεις μερίδας του ευρωπαϊκού Τύπου πως η ΕΚΤ έχει εξαντλήσει σχεδόν όλα τα εργαλεία νομισματικής πολιτικής.

Την απόφαση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας χαιρέτησε ο πρωθυπουργός της Ιταλίας Ενρίκο Λέτα ο οποίος δήλωσε πως τα χαμηλότερα επιτόκια δείχνουν ότι η ΕΚΤ έχει συνειδητοποιήσει την ανάγκη ανάπτυξης στις οικονομίες του ευρωπαϊκού Νότου.