"Γλυκό καλοκαιράκι" δείχνουν οι δείκτες

Σχεδόν στα ίδια επίπεδα σε σχέση με πέρυσι, με μικρή διαφοροποίηση προς τα πάνω, αναμένεται να κυμανθούν οι θερμοκρασίες το φετινό καλοκαίρι. Αυτό τουλάχιστον δείχνουν τα τελευταία στοιχεία του Ευρωπαϊκού Μετεωρολογικού Κέντρου Μεσοπρόθεσμων Προγνώσεων (ΕCMWF) και του ∆ιεθνούς Κέντρου Ερευνών (IRI) του Αμερικανικού Οργανισμού ΝΟΑΑ για τις «διαθέσεις» του καιρού στη «γηραιά ήπειρο».

Tου ΝΙΚΟΥ ΝΙΚΟΛΕΤΑΚΗ

«Από πλευράς θερμοκρασιών σχεδόν όλα τα μοντέλα δίνουν μισό με έναν βαθμό άνοδο τον μήνα για Ιούνιο και Ιούλιο. Τον Αύγουστο μάλλον δεν θα υπάρξει κάποια απόκλιση», λέει στην «Μπαμ στο Ρεπορτάζ» ο διευθυντής της ΕΜΥ Θοδωρής Κολυδάς, αποκωδικοποιώντας όσα «δίνουν» τα τελευταία δεδομένα για το φετινό καλοκαίρι, σημειώνοντας όμως ότι οι μακροπρόθεσμες προγνώσεις είναι πάρα πολύ επισφαλείς.

«Αν μπει κάποιος στην ιστοσελίδα της ΕΜΥ και δει τις προγνώσεις για την άνοιξη, έδιναν πιο ζεστές ημέρες σε σχέση με την πραγματικότητα. Το μέσο άθροισμα Μαρτίου, Απριλίου και Μαΐου είναι όμως τελικά λίγο πιο κάτω από τα κανονικά επίπεδα. Σε αυτό όμως το διάστημα συνέβησαν δύο πολύ μεγάλα γεγονότα. Μία πολύ μεγάλη θέρμανση στα τέλη Μαρτίου και μία πολύ μεγάλη ψύξη στις αρχές Απριλίου. Ο μέσος όρος δεν μπορεί να περιγράψει την τάση ακριβώς του καιρού. Αυτό είναι το σημαντικό λάθος όλων των μοντέλων.
Προσωπικά όταν δίνω προγνώσεις φτάνω το πολύ μέχρι τις τρεις εβδομάδες, άντε έναν μήνα. Από κει και μετά δίνεις την τάση, αλλά είναι σε πολύ πρωτογενές επίπεδο τα προγνωστικά».

«Χρηματιστήριο»

Ο Θοδωρής Κολυδάς μας δίνει και μία άλλη διάσταση του θέματος που έχει σχέση με την οικονομία και τα διεθνή συμφέροντα. Όπως εξηγεί, επιστήμονες από τις χώρες του Βορρά, έστω και μέσα από τεκμηριωμένα μοντέλα, «χτυπούν» τις οικονομίες του Νότου μέσω των προβλέψεών τους για αύξηση των θερμοκρασιών σε Ελλάδα, Ισπανία, Ιταλία, Πορτογαλία κ.λπ.
«∆εν μπορείς να πεις ότι είναι υποκινούμενα τα δημοσιεύματα, αλλά υπάρχει αυτή η τάση. Πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικοί. Στην Αγγλία, την Ιαπωνία και στις ΗΠΑ οι μακροπρόθεσμες προγνώσεις έχουν επίπτωση μάλιστα και στο Χρηματιστήριο. Στη γεωργία, την ενέργεια και στις ασφαλιστικές εταιρείες. Υπάρχουν παράγωγα καιρού τα οποία παίζουν στο Χρηματιστήριο», επισήμανε ο διευθυντής της ΕΜΥ.

---

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

---

Θερμικές καταιγίδες

Τη δική της εκτίμηση για τις τάσεις του καιρού το επόμενο τρίμηνο, βάσει των σχετικών μοντέλων, δίνει και η μετεωρολόγος Πάττυ Σπηλιωτοπούλου (την οποία και βλέπουμε καθημερινά στην ΕΡΤ).

Η μετεωρολόγος Πάττυ Σπηλιωτοπούλου

«Ο Ιούνιος φαίνεται ότι θα κυλήσει με θερμοκρασίες κοντά στα κανονικά επίπεδα, με οριακά χαμηλότερες τιμές στα βόρεια και κεντρικά ηπειρωτικά, καθώς και στα ανατολικά προσήνεμα. Θερμικές καταιγίδες θα απασχολούν κατά διαστήματα τα ηπειρωτικά. Πιθανότητα για ισχυρές καταιγίδες υπάρχει για Μακεδονία και τα βόρεια γενικότερα.

Ο Ιούλιος φαίνεται να έχει ισχυρό μελτέμι, με αποτέλεσμα τα ανατολικά ηπειρωτικά και το Αιγαίο να έχουν δροσερό και ξηρό καιρό, ενώ στη ∆υτική Ελλάδα θα είναι αρκετά πιο ζεστός ο καιρός. ∆εν φαίνεται ότι θα έχουμε ιδιαίτερα φαινόμενα αυτήν την περίοδο.

Ο Αύγουστος θα συνεχίσει στο ίδιο μοτίβο, με περαιτέρω ενίσχυση των μελτεμιών, ενώ ίσως έχουμε και διαστήματα με καταιγίδες στα ηπειρωτικά προς το τέλος του μήνα κυρίως στα βόρεια και βορειοδυτικά της χώρας».

Σε κάθε περίπτωση, πάντως, και η Π. Σπηλιωτοπούλου επισημαίνει ότι οι εκτιμήσεις αυτές είναι επισφαλείς: «Πρακτικά είναι αδύνατο να προβλέψεις τον καιρό πάνω από ένα δεκαήμερο, πόσω μάλλον για τους επομένους μήνες. Ειδικά όταν πρόκειται για μπουρίνια ή καταιγίδες το μεσημέρι και το απόγευμα, πολλές φορές είναι αδύνατον να βρεις την τοπικότητα των φαινομένων ακόμα και 2-3 μέρες πριν από την εκδήλωση των φαινομένων», τονίζει.

Τα Μερομήνια, μπορούν να αποτελέσουν αξιόπιστη μέθοδο για μια μακροπρόθεσμη πρόγνωση; Ποια είναι η άποψή σου;
“Πράγματι υπάρχουν και τα γνωστά σε όλους μας Μερομήνια, που μάλιστα έχουν αρκετούς υποστηρικτές. Η μέθοδος είναι πολύ απλή. Όσοι γνωρίζουν παρατηρούν τον καιρό του Αυγούστου για 12 ημέρες, εκ των οποίων κάθε μία αντιπροσωπεύει τον καιρό των επόμενων μηνών. Δηλαδή, η πρώτη ημέρα μας δείχνει τι καιρό θα κάνει τον ερχόμενο Αύγουστο, η δεύτερη για τον Σεπτέμβριο, η τρίτη για τον Οκτώβριο, κ.ο.κ.. Ή αλήθεια είναι ότι δεν υπάγομαι στους κατηγορηματικούς αρνητές της μεθόδου, καθότι αυτή έχει μεγάλη προιστορία που προέρχεται από τα πανάρχαια χρόνια, κατά τα οποία συνδεόταν με την επιστήμη της αστρονομίας. Στην απλουστευμένη, τωρινή όμως μορφή της τουλάχιστον η οποία δεν εμπεριέχει καμία επιστημονική προσέγγιση και εγκυρότητα και ενώ έχουμε πλέον με την εξέλιξη της τεχνολογίας αναπτύξει τόσο προηγμένους αλγορίθμους μετεωρολογικών μοντέλων, όπως καταλαβαίνετε, σε καμία περίπτωση δε μπορεί να τους ανταγωνιστεί επάξια ή / και να τους αντικαταστήσει. Επομένως, τίποτα δεν απαγορεύεται αλλά το φρόνιμο είναι να εμπιστευόμαστε τους ειδικούς, ειδικά όταν πρόκειται για έντονα φαινόμενα, ικανά να μας θέσουν σε οποιονδήποτε κίνδυνο.”

Κλέαρχος Μαρουσάκης – Μετεωρολόγος
“Συνήθως μια πρόγνωση από μία μέχρι τρεις ημέρες εμφανίζει ποσοστά επιτυχίας 85% και άνω», επισημαίνει ο μετεωρολόγος Κλέαρχος Μαρουσάκης. «Από την τρίτη μέχρι και την πέμπτη με έβδομη ημέρα τα ποσοστά επιτυχίας ξεκινούν από το 80% με 85% και πέφτουν καθώς πηγαίνουμε στην έβδομη ημέρα κοντά στο 60% με 70%, ενώ μια πρόγνωση πέραν των επτά ημερών εμφανίζει ποσοστά επιτυχίας από 60% και κάτω.”

“Οι πιθανότητες να καταλήξουν οι μεσοπρόθεσμες προγνώσεις σε αποτυχία είναι μάλιστα αυξημένες σε μέρη με έντονη τοπογραφία όπως είναι η χώρα μας”, υπογραμμίζει. “Καταλαβαίνουμε λοιπόν ότι όσο πιο μακριά προσπαθούμε να δούμε τι καιρό θα κάνει, τόσο πιο πιθανό είναι να καταλήξουμε σε αποτυχία ιδιαίτερα μάλιστα αν προσεγγίζουμε μια περιοχή με έντονη τοπογραφία όπως είναι η χώρα μας.

Η αξιοπιστία της πρόγνωσης του καιρού εξαρτάται από την περιοχή που επιχειρούμε να κάνουμε πρόγνωση αλλά και από το πόσο μακριά χρονικά θέλουμε να προσεγγίσουμε τον καιρό της δεδομένη περιοχής. Επίσης η εποχή του έτους ασκεί με την σειρά της επίδραση στην επιτυχία ή μη μιας πρόγνωσης.
Τα τελευταία χρόνια γίνεται όλο και πιο έντονη η εμφάνιση ακραίων καιρικών φαινομένων σε διάφορα μέρη του πλανήτη μας. Μάλιστα τον Χειμώνα που μας πέρασε μια ασυνήθιστη χιονόπτωση παρέλυσε το νομό Αττικής όπου μέσα σε λίγες ώρες πολλά εκατοστά χιονιού δημιούργησαν προβλήματα ακόμη και στο κέντρο της Αθήνας με εκατοντάδες δέντρα να παραδίνονται στη μανία της φύσης βυθίζοντας στο σκοτάδι πολλές περιοχές του νομού Αττικής και για αρκετές ημέρες. Η επιστήμη προσπαθεί εδώ και πολλά χρόνια να απαντήσει στο αν η κλιματική αλλαγή ευθύνεται για την ολοένα και πιο συχνή εμφάνιση ακραίων καιρικών φαινομένων με το τοπίο να παραμένει αρκετά «θολό» μιας και η χαοτική συμπεριφορά της ατμόσφαιρας δεν αφήνει και πολλά περιθώρια για σταθερές απαντήσεις. Είναι γεγονός πάντως ότι η ανθρώπινη δραστηριότητα με την έκλυση των θερμοκηπικών αερίων με κυρίαρχο το διοξείδιο του άνθρακα επιτείνουν το πρόβλημα. Δεν μπορούμε όμως να δώσουμε σαφή απάντηση στο αν αυτό θα συνεχίσει και στο μέλλον ή η φύση βρει τους μηχανισμούς για να ανατρέψει αυτή την εξέλιξη. Επίσης δεν μπορούμε να απαντήσουμε με σαφήνεια στο αν η κλιματική αλλαγή οφείλεται στην ανθρώπινη παρέμβαση ή εμπλέκονται και άλλες φυσικές διεργασίες σε αυτή. Το πέρασμα του χρόνου ίσως κάνει πιο ξεκάθαρο το τοπίο μιας και συνεχώς θα προκύπτουν περισσότερα δεδομένα προς μελέτη και ανάλυση από την επιστημονική κοινότητα.”

Ακραία φαινόμενα
Όσο περνούν τα χρόνια η συχνότητα και η ένταση των ακραίων καιρικών φαινομένων θα αυξάνεται αναφέρει στην «Μ» ο Χρήστος Ζερεφός καθηγητής φυσικής της ατμόσφαιρας και Γ.Γ. της Ακαδημίας Αθηνών. Τονίζει μάλιστα ότι “όλοι θα πρέπει να είμαστε προετοιμασμένοι για να προφυλαχθούμε και να προφυλάξουμε το περιβάλλον.”

Μιχάλης Πετράκης πρώην διευθυντής Ινστιτούτου Περιβάλλοντος Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών

“Η κλιματική αλλαγή δεν είναι εφεύρημα, είναι επίπτωση των ανθρωπογενών δραστηριοτήτων στο περιβάλλον. Αυτά που ακούμε για τις αυξήσεις στην τιμή της ατμόσφαιρας είναι μαθηματικά μοντέλα που βασίζονται σε διάφορους αλγόριθμούς. Μέχρι το τέλος του αιώνα αν συνεχίσουν να υφίστανται οι καταστάσεις που υπάρχουν τώρα (αύξηση αερίων θερμοκηπίου ,ερημοποίηση ,έλλειψη νερού) τότε θα υπάρξει μια αύξηση της μέσης θερμοκρασίας του πλανήτη από 0,2 μέχρι 4,6 βαθμούς.

Από τη “ΜΠΑΜ στο ρεπορτάζ”