Εν μέσω των καθημερινών ανησυχητικών ειδήσεων που έρχονται από τις Ηνωμένες Πολιτείες είναι οι συνεχιζόμενες και ολοένα και πιο επιζήμιες προσπάθειες του Προέδρου Ντόναλντ Τραμπ, με την υποστήριξη του υπουργού Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο και του Έλον Μασκ, να κλείσει τον Οργανισμό Διεθνούς Ανάπτυξης των ΗΠΑ (USAid). Ο Μασκ την αποκάλεσε « εγκληματική οργάνωση » και είπε ότι είναι «ώρα να πεθάνει». Ο ιστότοπος του πρακτορείου είναι εκτός λειτουργίας, επομένως λίγες επίσημες πληροφορίες είναι διαθέσιμες. Όμως, την εβδομάδα από τότε που πάγωσε η χρηματοδότηση του οργανισμού και η πλειοψηφία του προσωπικού τέθηκε σε άδεια, χιλιάδες προγράμματα δημόσιας υγείας και ανάπτυξης παγκοσμίως έχουν διαταραχθεί και τώρα αντιμετωπίζουν ένα αβέβαιο μέλλον.
Η USAid είναι η κύρια ομοσπονδιακή υπηρεσία που εργάζεται για την παροχή ξένης βοήθειας στις φτωχότερες χώρες και ανθρώπους στον κόσμο. Την Παρασκευή, ένας Αμερικανός δικαστής με απόφασή του εμπόδισε περίπου 2.000 υπαλλήλους της USAid να τεθούν σε άδεια και διέταξε την επαναφορά περίπου 500 ακόμη. Ωστόσο, ο Τραμπ και ο Μασκ φαίνεται ότι θέλουν να προχωρήσουν σε ένα σχέδιο που θα περιόριζε το παγκόσμιο εργατικό δυναμικό της από περίπου 10.000 υπαλλήλους και εργολάβους, σε λίγο περισσότερους από 600 .
Είναι δύσκολο να εκτιμηθεί πόσο επιζήμιο μπορεί να γίνει αυτό για την ανθρωπιστική βοήθεια παγκοσμίως : τα περισσότερα προγράμματα ήδη έχουν σταματήσει με προσωπικό απολυμένο, φάρμακα και τρόφιμα σε αποθήκες και ασθενείς και άλλους να μην έχουν πρόσβαση σε υπηρεσίες. Οι άνθρωποι που επηρεάζονται από αυτή την κατάσταση ζουν σε ορισμένες από τις πιο ευάλωτες χώρες όπως η Ουκρανία, η Ιορδανία, η Αιθιοπία, η Σομαλία, η Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό και το Αφγανιστάν.
Αν και δεν γνωρίζουμε την πλήρη έκταση της ζημιάς, συγκεκριμένες αναφορές υποδηλώνουν ότι ζωτικής σημασίας υπηρεσίες έχουν σταματήσει. Κάποιες υπηρεσίες όπως για παράδειγμα η αντιμετώπιση του HIV στη Νότια Αφρική έκλεισαν κατά τη διάρκεια της μιας νύχτας χωρίς προειδοποίηση , το υπουργείο Υγείας της Αιθιοπίας φέρεται να έχει απολύσει 5.000 επαγγελματίες υγείας που προσλήφθηκαν με αμερικανική χρηματοδότηση και επισιτιστική βοήθεια αξίας σχεδόν μισού δισεκατομμυρίου δολαρίων που εποπτεύεται από τον οργανισμό και επί του παρόντος σε λιμάνια, η διαμετακόμιση ή αποθήκευση τροφίμων έχει μπλοκαριστεί.
Η συνολική συνεισφορά της USAid είναι τεράστια. Είναι ο μεγαλύτερος φορέας ανθρωπιστικής βοήθειας παγκοσμίως – το 2023, οι ΗΠΑ παρείχαν το 42% της συνολικής ανθρωπιστικής βοήθειας ή περίπου 68 δισεκατομμύρια δολάρια, από τα οποία οι δαπάνες της USAid ήταν περίπου 40 δισεκατομμύρια δολάρια . Και όμως την ίδια στιγμή, τόσο η ξένη βοήθεια όσο και η USAid αποτελούν συγκεκριμένα ένα μικρό κλάσμα των δαπανών της ομοσπονδιακής κυβέρνησης: λιγότερο από 1%. Η περικοπή αυτών των δαπανών έχει μικρή διαφορά στις συνολικές κρατικές δαπάνες των ΗΠΑ, αλλά είναι μαζικά για τον υπόλοιπο κόσμο είναι καταστροφική για τα προγράμματα που εξαρτώνται από αυτή τη χρηματοδότηση.
Τι κερδίζουν οι ΗΠΑ αυτό λιγότερο από το 1% των ομοσπονδιακών δαπανών; Αυτό το επιχείρημα επαναδιατυπώθηκε σε προεδρία μετά από προεδρία και οι απαντήσεις είναι σαφείς.
Η ξένη βοήθεια μπορεί να μειώσει την αστάθεια , τις συγκρούσεις και την ακραία φτώχεια, που είναι οι κύριες αιτίες μαζικών εκτοπισμών. Η υποστήριξη προγραμμάτων που διατηρούν περισσότερα μέρη ασφαλή και σταθερά σημαίνει λιγότερους ανθρώπους που πρέπει να ξεφύγουν από τη δίωξη, τη φοβερή φτώχεια ή τη βία. Με όλες τις ανησυχίες σχετικά με την παράνομη μετανάστευση, η μείωση της βοήθειας θα μπορούσε να καταστήσει ακόμη πιο δύσκολη τη διαχείριση αυτής της πρόκλησης . Η ξένη βοήθεια μπορεί να στηρίξει τις χώρες να αναπτυχθούν οικονομικά και να δημιουργήσουν νέες αγορές και ευκαιρίες.
Στον κόσμο της παγκόσμιας υγείας, η ξένη βοήθεια είναι ζωτικής σημασίας για τη στήριξη των χωρών στη διαχείριση των προκλήσεων για την υγεία, συμπεριλαμβανομένων των εστιών μολυσματικών ασθενειών. Απλά ας σκεφτούμε το ξέσπασμα του Έμπολα στη δυτική Αφρική το 2014 . Η Λιβερία, η Γουινέα και η Σιέρα Λεόνε αγωνίστηκαν να περιορίσουν την εξάπλωση του Έμπολα και βασίζονταν σε διεθνείς εταίρους για να τους βοηθήσουν. Ήταν προς το συμφέρον όλων των χωρών να τις βοηθήσουν, δεδομένου ότι η παγκόσμια εξάπλωση του Έμπολα ήταν επικείμενη. Επιπλέον, οι ΗΠΑ οικοδομούν ζωτικής σημασίας ήπια δύναμη και επιρροή στις χώρες στις οποίες παρέχουν βοήθεια. Η Ρωσία και η Κίνα έχουν μάθει αυτό το μάθημα – και πιθανότατα θα μπουν να καλύψουν αυτό το κενό βοήθειας που άφησαν οι ΗΠΑ .
Και πέρα από οποιοδήποτε από αυτά τα παραπάνω επιχειρήματα είναι το απλό γεγονός ότι η ξένη βοήθεια βοηθά άλλους ανθρώπους που αγωνίζονται, συμπεριλαμβανομένων ορισμένων από τους φτωχότερους και πιο ευάλωτους στον κόσμο. Η περικοπή προγραμμάτων από τη μια μέρα στην άλλη σημαίνει ότι οι γυναίκες που μπορεί να είχαν ζήσει είναι πιο πιθανό να πεθάνουν κατά τον τοκετό, ή όσοι έχουν HIV δεν θα έχουν πρόσβαση σε κλινικές για τη σωτήρια αντιρετροϊκή θεραπεία, ή τα πεινασμένα παιδιά δεν θα λαμβάνουν πλέον συμπληρώματα διατροφής και τροφή.
Ίσως πολλοί πιστεύουν τώρα ότι οι ΗΠΑ πρέπει να ανησυχούν περισσότερο για τα δικά τους εσωτερικά οικονομικά προβλήματα παρά για την αποστολή βοήθειας και χρημάτων στο εξωτερικό. Μια πρόσφατη μελέτη διαπίστωσε ότι η οικονομία των ΗΠΑ έχει καλύτερες επιδόσεις από οποιαδήποτε από τις αντίστοιχες χώρες της, αλλά έχει χειρότερη απόδοση σε άλλους δείκτες όπως η υγεία, η ευτυχία και η κοινωνική εμπιστοσύνη. «Πλούσιοι αλλά δυστυχισμένοι» είναι αυτό που συμπεραίνουν για τους Αμερικανούς οι συγγραφείς της μελέτης. Ίσως αυτό είναι το μάθημα που πρέπει να πάρουν οι Αμερικανοί. Πρέπει να απορρίψουν τον λόγο του Τραμπ και να αγκαλιάσουν την ιδέα το να είναι μέρος μιας παγκόσμιας κοινότητας και να εμπλακούν με τον κόσμο μέσω υπηρεσιών όπως η USAid. Αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει σε μια Αμερική που είναι ακόμα πλούσια, αλλά λίγο πιο υγιής και ευτυχισμένη.
*άρθρο της καθηγήτριας Devi Sridhar, Προέδρου της παγκόσμιας δημόσιας υγείας στο Πανεπιστήμιο του Εδιμβούργου
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Τι είναι η USAID και γιατί ο Τραμπ φέρεται να είναι έτοιμος να την κλείσει;
Έλον Μάσκ: Εξοργισμένος ο με κονδύλι για … «ΛΟΑΤΚΙ πρόσφυγες» προς την Ελλάδα