Κύπρος: 47 χρόνια από την θλιβερή επέτειο του πραξικοπήματος της 15ης Ιουλίου 1974

Σαράντα επτά χρόνια συμπληρώνονται σήμερα από το πραξικόπημα που έγινε κατά της δημοκρατικά εκλεγμένης κυβέρνησης της Κύπρου, με σκοπό την ανατροπή του τότε Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας, Αρχιεπισκόπου Μακάριου Γ’, και την επίτευξη της ένωσης με την Ελλάδα.

Η Εθνική Φρουρά της Κύπρου, η ΕΛΔΥΚ και ΕΟΚΑ Β’, σε συνεργασία με τη Χούντα των συνταγματαρχών που τότε κυβερνούσε την Ελλάδα, αποσκοπούσαν αφενός στην ανατροπή του προέδρου της Κύπρου Αρχιεπισκόπου Μακαρίου Γ’ και αφετέρου στην ένωσή της με την Ελλάδα.

Ήδη από το Μάρτιο του ‘74, η Κυπριακή Υπηρεσία Πληροφοριών ανακάλυψε έγγραφα που κατεδείκνυαν πως ετοιμαζόταν πραξικόπημα. 4 μήνες μετά, ο Αρχιεπίσκοπος θέλησε να απομακρύνει τους Έλληνες αξιωματικούς της Εθνικής Φρουράς. Η ενέργειά του αυτή πυροδότησε την απόφαση της Χούντας να προβεί σε πραξικόπημα.

Στις 8:15 (τοπική ώρα Κύπρου) την 15η Ιουλίου του ‘74, δύο ισχυρές φάλαγγες αρμάτων ξεκίνησαν με σκοπό την υλοποίηση των προμελετημένων σχεδίων της. Στόχοι τους η Προεδρική Φρουρά που βρισκόταν δίπλα στο Προεδρικό Μέγαρο και το Εφεδρικό Σώμα που ήταν δυνάμεις της αστυνομίας και απείχε ένα χιλιόμετρο από το Μέγαρο.

Τη μέρα της επίθεσης, ο Μακάριος μη αναμένοντας μια τέτοια εξέλιξη και έχοντας ειδοποιηθεί από τον υπασπιστή του και το διοικητή της Προεδρικής Φρουράς για την επικρατούσα κατάσταση, κατόρθωσε να γλιτώσει φορώντας πολιτική περιβολή και τραγιάσκα. Γύρω στη 13:00 αναγγέλλει από την Πάφο το διάγγελμά του μέσω του ραδιοφωνικού σταθμού. Σκοπός του να δώσει θάρρος και κουράγιο στο λαό της Κύπρου.

Η θέση του προέδρου έμεινε κενή. Νόμιμος εκ συντάγματος διάδοχός του ο Γλαύκος Κληρίδης. Αντ’ αυτού τη θέση του έλαβε ο Νικόλαος Σαμψών που κήρυξε το κράτος υπό στρατιωτικό νόμο χωρίς τη διάλυση της Βουλής ή τη δίωξη πολιτικών προσώπων. Απολογισμός της πρώτης μέρας του πραξικοπήματος : 91 νεκροί και 250 τραυματίες.

Τις επόμενες μέρες οι εξελίξεις ήταν δραματικές. Μεταξύ άλλων είναι αναγκαία να αναφερθεί η διαφυγή του Μακαρίου στο εξωτερικό και οι απέλπιδες προσπάθειές του για την εξασφάλιση βοήθειας, η «αμετάβλητος» στάση της Ελλάδας και οι συνεχείς, έκτακτες και άκαρπες, όπως κρίθηκε εκ του αποτελέσματος, συναντήσεις του ΟΗΕ.

Η τουρκική εισβολή, τα χαράματα της 20ης Ιουλίου δυσχέραινε την κατάσταση ακόμα περισσότερο. Το πραξικόπημα έλαβε τέλος την 24η Ιουλίου όπου η κυβέρνηση Εθνικής Ενότητας με πρωθυπουργό τον Κωνσταντίνο Καραμανλή ορκίστηκε στην Αθήνα, ενώ στην Κύπρο τα γεγονότα υποχρέωσαν τον Σαμψών να παραιτηθεί και την εξουσία να αναλάβει ο Γλαύκος Κληρίδης.

Οι εκδηλώσεις

Παρουσία του Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας, Νίκου Αναστασιάδη, πραγματοποιήθηκε στις 8 το πρωί το ετήσιο εθνικό μνημόσυνο των πεσόντων κατά το πραξικόπημα, στο ναό των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης στη Λευκωσία.

Στις 11:00, επίσης παρουσία του ΠτΔ, θα πραγματοποιηθεί επετειακή συνεδρίαση της Βουλής των Αντιπροσώπων, στο Συνεδριακό Κέντρο «Φιλοξενία».

Στις 12:30 ο Πρόεδρος Αναστασιάδης θα παραστεί στο τρισάγιο για τους μαχητές της Αντίστασης και τους πεσόντες κατά την τουρκική εισβολή, στο Μνημείο Δημοκρατίας, στο Πάρκο του Προεδρικού Μεγάρου.

Διαβάστε επίσης 

Απειλή κυρώσεων κατά Τουρκίας ζητούν Αμερικανοί γερουσιαστές για τα Βαρώσια

Τουρκία: Πέντε χρόνια μετά την απόπειρα πραξικοπήματος της 15ης Ιουλίου 2016