Τρίτη 8 Ιουλίου 2025

Ν. Βασιλειάδη: Η Ευρώπη πρέπει να αρχίσει να γράφει ένα πένθιμο ρέκβιεμ για τη μεγάλη μεταπολεμική συμμαχία της με τις ΗΠΑ

Ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν πήγε  στον Λευκό Οίκο αυτή την εβδομάδα και ο παλιός του φίλος Πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ δεν βγήκε να τον υποδεχθεί  καν στην πόρτα, όπως απαιτεί το πρωτόκολλο όταν τον επισκέπτονται ομότιμοι ηγέτες.

Βέβαια αυτός δεν είναι και ο πιο σημαντικός κανόνας που έχει πετάξει ο Τραμπ στον κάλαθο των αχρήστων  τον πρώτο μήνα της θητείας του, αλλά είναι ενδεικτικό. Ο πρόεδρος των ΗΠΑ δεν θεωρεί πλέον απαραίτητο να δείχνει σεβασμό στους παραδοσιακούς συμμάχους της Αμερικής.

Οι δύο ηγέτες δεν έδειξαν και τόσο πολύ δεμένοι όσο έδειχναν στην πρώτη θητεία του Τραμπ, αλλά χάρισαν  μερικές αρκετά ευχάριστες φωτογραφίες με χαμόγελα για τις συνήθεις δημοσιεύσεις στον Τύπο, στις οποίες οι δύο ηγέτες προσποιούνταν ότι ήταν φίλοι ακόμη και όταν ο Μακρόν διόρθωσε πολύ “απαλά” και με τακτ  τον Τραμπ για μερικά από τα πιο κραυγαλέα ψέματά του για την Ουκρανία, δηλαδή ότι οι ΗΠΑ είχαν ξοδέψει περισσότερα από την Ευρώπη για στρατιωτική βοήθεια στην κατεστραμμένη από τον πόλεμο χώρα και ότι η Ουκρανία είχε ξεκινήσει τον πόλεμο.

Όμως όπως θα ομολογήσει στην ενημέρωση που θα κάνει  σήμερα στους ευρωπαίους ηγέτες ο Γάλλος πρόεδρος συνολικά, δεν φάνηκε να πέτυχε πολλά, αφού ο Τραμπ έχει πιστέψει ότι θα θεωρηθεί μεγάλος και τρανός ειρηνοποιός εάν αναγκάσει την Ουκρανία να παραδοθεί στη Ρωσία, ενώ οι πρώην σύμμαχοι της Αμερικής καταλαβαίνουν πια  ότι δεν τον ενδιαφέρει τι σκέφτονται για αυτές του τις ενέργειες ή  για οτιδήποτε άλλο.

Αύριο ο πρωθυπουργός του Ηνωμένου Βασιλείου Κιρ Στάρμερ θα βρίσκεται και αυτός στον Λευκό Οίκο για να δοκιμάσει άλλον έναν  γύρο που πιθανότατα θα έχει το ίδιο αποτέλεσμα.

Όλη αυτή η επείγουσα διπλωματία ήρθε αφότου ο Τραμπ κατηγόρησε τη Γαλλία και το Ηνωμένο Βασίλειο ότι δεν έκαναν τίποτα εδώ και τρία χρόνια για να «τερματίσουν τον πόλεμο». Ο Μακρόν κάλεσε μια συνάντηση των Ευρωπαίων ηγετών στο Παρίσι την περασμένη εβδομάδα για να συζητήσουν τα επόμενα βήματα. Θα συναντηθούν  ξανά αυτό το Σαββατοκύριακο αφού ο Στάρμερ επιστρέψει από τις ΗΠΑ για να δούνε πού βρίσκονται μετά τις συναντήσεις με τον Αμερικανό πρόεδρο.

Και εδώ φτάνουμε στο σημείο πως όλοι στην Ευρώπη καταλαβαίνουν πως  πρέπει να προσπαθήσουν να διασφαλίσουν ότι δεν θα υπάρξει άλλος καταστροφικός παγκόσμιος πόλεμος και πως η Ευρώπη θα συνεχίσει να απολαμβάνει  την ειρήνη, την ευημερία και την ασφάλεια των τελευταίων 80 ετών χωρίς να κινδυνεύει να τα χάσει όλα αυτά απότομα από  το καπρίτσιο ενός εκδικητικού, 78χρονου επίδοξου άνδρα, του οποίου ο ορισμός του συμμάχου είναι αυτός που αναμφισβήτητα εκτελεί τις εντολές του. Φαίνεται ότι δεν έχουν άλλη επιλογή από το να βρουν τον δρόμο της ασφάλειας μόνοι τους γιατί αν και τώρα δεν δράσουν οι συνέπειες θα είναι μνημειώδεις.

Και ίσως σκεφθούν πως παρόλο που το σκεπτικό του Τραμπ ήταν ανήθικο, δεν ήταν ένα εντελώς εξωφρενικό το αίτημα που υπέβαλε  κατά την πρώτη θητεία του ότι η Ευρώπη θα έπρεπε να κάνει περισσότερα η ίδια για την άμυνά της παρά να μένει καθησυχασμένη πίσω από την ομπρέλα ασφαλείας της Αμερικής.

Έτσι στη  συνέχεια, όταν η Ρωσία εισέβαλε στην Ουκρανία και η λογική της συμμαχίας του ΝΑΤΟ έγινε και πάλι επίκαιρη τότε οι ευρωπαϊκές χώρες  συμφώνησαν  να προμηθεύσουν την Ουκρανία με τα στρατιωτικά εφόδια και τα όπλα που θα χρειαζόταν για να υπερασπιστούν τον εαυτό τους, όχι απλώς από συμπάθεια αλλά από τη γνώση ότι αυτού του είδους η επιθετικότητα ήταν το σημάδι πως τα πράγματα είχαν βγει εκτός ελέγχου.

Δυστυχώς, ο Ντόναλντ Τραμπ τα αγνοεί όλα αυτά ή χειρότερα δεν τον νοιάζει ούτως ή άλλως. Για οικονομικούς και μόνον λόγους – γιατί ο Τραμπ δεν έχει σταματήσει να είναι επιχειρηματίας και να ενδιαφέρεται μόνον για το χρήμα – έχει μια σχεδόν προγενέστερη εμμονή  με τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν και ομοίως μία ανάλογη δυσαρέσκεια για την Ευρώπη. Έτσι τώρα η Ευρώπη συνειδητοποιεί καθυστερημένα ότι οι ΗΠΑ δεν είναι πλέον αξιόπιστος σύμμαχος και αναγκάζεται να μιλήσει ανοιχτά για εξοπλισμούς.

Ήδη ο Βρετανός πρωθυπουργός  ανακοίνωσε αυτή την εβδομάδα ότι σχεδιάζει να αυξήσει σημαντικά τις αμυντικές δαπάνες (σε βάρος της εξωτερικής βοήθειας) και ο νέος καγκελάριος της Γερμανίας κατέστησε σαφές σε ομιλία του μετά τις εκλογές το περασμένο Σαββατοκύριακο ότι η χώρα του δεν θα εξαρτάται πλέον από τις ΗΠΑ για την ασφάλειά της.

Και όλοι πια συνειδητοποιούν πως οι ευρωπαίοι ηγέτες που χαράζουν πια τον δικό τους ξεχωριστό δρόμο δεν έχουν άδικο. Δεν έχουν  άδικο όταν βλέπουν τις ΗΠΑ να ευθυγραμμίζονται με τη Ρωσία, να βλέπουν το  ξεπούλημα της Ουκρανίας, να αποκλείονται  από τις «ειρηνευτικές συνομιλίες», να βλέπουν τον Τραμπ να εκβιάζει  για  φυσικούς πόρους ως «αποζημίωση» για τα χρήματα που ξόδεψε η Αμερική για την άμυνά της Ουκρανίας, να ζητά να επιτραπεί στη Ρωσία να επιστρέψει στους G7, να αποκαλεί τον Ουκρανό πρόεδρο δικτάτορα και να ισχυρίζεται ότι η Ουκρανία  είναι αυτή που ξεκίνησε τον πόλεμο.

Στον ΟΗΕ την Τρίτη, οι ΗΠΑ ενώθηκαν με τη Ρωσία, τη Λευκορωσία και τη Βόρεια Κορέα, ενάντιες σε ένα ψήφισμα που καταδίκαζε τον πόλεμο της Μόσχας κατά της Ουκρανίας . Όλα αυτά έγιναν χωρίς να ζητηθεί τίποτα από τη Ρωσία. Αντιθέτως ο Τραμπ έρχεται να διαλαλήσει μια υπόσχεση για άρση των κυρώσεων και κοινές οικονομικές επιχειρήσεις .

Οι συμμαχίες των ΗΠΑ μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο παραμερίζονται υπέρ νέων με ισχυρούς ηγέτες όπως ο Βλαντιμίρ Πούτιν, ο Κινέζος Σι Τζινπίνγκ, ο Τούρκος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ο Μοχάμεντ Μπιν Σαλμάν της Σαουδικής Αραβίας. Όλα αυτά βασίζονται στον προσωπικό θαυμασμό του Τραμπ για τους ηγέτες τους και όχι σε οποιαδήποτε στρατηγική λογική.

Οι Financial Times του Ηνωμένου Βασιλείου δημοσίευσαν τις προάλλες ένα πένθιμο ρέκβιεμ για τη μεγάλη μεταπολεμική συμμαχία που τελείωνε με αυτά τα λόγια: Μετά από τρεις γενιές ηγεσίας των ΗΠΑ, είναι πάντα δελεαστικό να πιστεύουμε ότι ο Τραμπ δεν εννοεί αυτό που λέει. Ίσως δηλαδή να  είναι κάποια προσποίηση χάριν μιας ισχυρής διπλωματικής συμφωνίας. Αλλά οι σύμμαχοι και οι παλιοί φίλοι πρέπει να διώξουν αυτές τις αυτοκαταπραϋντικές σκέψεις. Με τον Τραμπ, αυτό που βλέπεις είναι αυτό που παίρνεις. Η Αμερική έχει αλλάξει. 

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

Γιατί η Ουκρανία διαπραγματεύεται μια συμφωνία ορυκτών με τις ΗΠΑ;

Χτύπημα Τραμπ στην ελευθερία του Λόγου. Ο Λευκός Οίκος θα αποφασίζει ποια ειδησεογραφικά μέσα θα καλύπτουν τον Τραμπ

ΣΧΕΤΙΚΑ

eXclusive

eTop

ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ