PLUS
Αντιπροσωπεία υψηλών αξιωματούχων των Ηνωμένων πολιτειών που περιλαμβάνει τον αντιπρόεδρο Βανς και τη σύζυγό του Usha, τον σύμβουλο Εθνικής Ασφάλειας του Λευκού Οίκου Μάικλ Βαλτς, τον Υπουργό Ενέργειας Κρις Ράιτ και τον Ρεπουμπλικανό γερουσιαστή Μάικ Λι από τη Γιούτα επισκέπτεται σήμερα μια απομακρυσμένη στρατιωτική βάση στη Γροιλανδία, κάτι που θεωρείται ως η τελευταία εκδήλωση αμερικανικών σχεδίων στην αραιοκατοικημένη ημιαυτόνομη επικράτεια της Δανίας.
Το ταξίδι σηματοδοτεί την τελευταία ανατροπή σε αυτό που έχει εξελιχθεί σε ένα μπερδεμένο διπλωματικό ταξίδι που ξεκίνησε με αυτό που αρχικά είχε χαρακτηριστεί ως ιδιωτική περιοδεία από τη δεύτερη κυρία των ΗΠΑ.
Η Usha Vance επρόκειτο να ταξιδέψει στη Γροιλανδία με τον γιο της για να παρακολουθήσει πολιτιστικές εκδηλώσεις, όπως έναν αγώνα έλκηθρου σκύλων, και να περάσει λίγο χρόνο επισκεπτόμενη την πρωτεύουσα Nuuk.
Η προγραμματισμένη επίσκεψη, ωστόσο, προκάλεσε ανησυχία, υπό το φως των επανειλημμένων σχολίων του Προέδρου Ντόναλντ Τραμπ ότι θα ήθελε να προσαρτήσει τη Γροιλανδία που είναι πλούσια σε ορυκτά, η οποία, όπως λέει, είναι κρίσιμη για την ασφάλεια των ΗΠΑ.
Όταν τότε ανακοινώθηκε ότι ο Waltz, ο σύμβουλος εθνικής ασφάλειας του Trump, θα συμμετείχε στην αντιπροσωπεία που θα επισκεφθεί το νησί, οι κάτοικοι της Γροιλανδίας και της Δανίας φάνηκαν να αισθάνονται άβολα. Οι αμερικανικές επισκέψεις άρχισαν να μοιάζουν λιγότερο με μια πολιτιστική αλληλεπίδραση και περισσότερο με μια προσπάθεια ανάμειξης στην εσωτερική πολιτική του νησιού με τη συγκέντρωση υποστήριξης για στενότερους δεσμούς με τις ΗΠΑ μεταξύ του τοπικού πληθυσμού – σε βάρος της κυριαρχίας της Δανίας.
Ο αναπληρωτής πρωθυπουργός της Γροιλανδίας Mute B Egede είπε ότι πρόκειται για «πρόκληση» και «επίδειξη δύναμης» και ζήτησε από τη διεθνή κοινότητα να αντιδράσει.
«Απλώς για την ιστορία, η κυβέρνηση της Γροιλανδίας δεν έχει απευθύνει προσκλήσεις για επισκέψεις, ούτε ιδιωτικές ούτε επίσημες», είπε ο Egede.
Οι απλοί Γροιλανδοί έκαναν επίσης γνωστή τη δυσαρέσκειά τους, υποσχόμενοι ότι η αμερικανική αντιπροσωπεία δεν θα τύγχανε θερμής υποδοχής.
Στο Sisimiut, όπου διεξάγεται ο ετήσιος αγώνας σκύλων, ο δήμαρχος αρνήθηκε να οργανώσει συνάντηση με τη δεύτερη κυρία, αναφέροντας ως λόγο τις δημοτικές εκλογές της επόμενης εβδομάδας. Είχε επίσης προγραμματιστεί μια σιωπηλή διαμαρτυρία, στην οποία οι ντόπιοι θα γύριζαν την πλάτη τους στους Αμερικανούς επισκέπτες – μια δυνητικά δημόσια άβολη κατάσταση και κακή επικοινωνιακά για την κυρία Βανς.
Η αμερικανική κυβέρνηση μπορούσε να δει ότι όλα οδηγούν προς την καταστροφή των δημοσίων σχέσεων με τους Γροιλανδούς να μην είναι καθόλου χαρούμενοι με την επίσκεψη της Usha Vance ή άλλων Αμερικανών πολιτικών.
Έτσι λοιπόν μόλις δύο ημέρες μετά την ανακοίνωση του ταξιδιού της Usha Vance, εγκατέλειψε το πρόγραμμα της επίσκεψής της και το αντικατέστησε με μια επίσκεψη σε μια απομακρυσμένη στρατιωτική εγκατάσταση των ΗΠΑ – τη Διαστημική Βάση Pituffik συνοδευόμενη από τον σύζυγό της Αντιπρόεδρο Βανς.
Ο Δανός υπουργός Εξωτερικών Λαρς Λόκε Ράσμουσεν δήλωσε ότι ενώ η παρουσία του αντιπροέδρου μπορεί να αυξήσει την σημασία της επίσκεψης, στην πραγματικότητα είναι μια «αριστουργηματική στροφή» που έκαναν οι ΗΠΑ δείχνοντας πως αποκλιμακώνουν την ένταση.
“Πιστεύω πραγματικά ότι είναι πολύ θετικό το γεγονός ότι οι Αμερικανοί ακυρώνουν την επίσκεψή τους στην κοινότητα της Γροιλανδίας. Στη συνέχεια θα πραγματοποιήσουν μια επίσκεψη στη δική τους βάση, τον Pituffik, και δεν έχουμε τίποτα ενάντια σε αυτό”, είπε.
Ο αντιπρόεδρος Βανς είναι ο υψηλότερος αξιωματούχος των ΗΠΑ που θα επισκεφθεί ποτέ τη Γροιλανδία και ενώ το περιορισμένο εύρος του ταξιδιού έχει ευχαριστήσει τη Δανία, το γεγονός ότι θα πάει υπογραμμίζει το υψηλό επίπεδο ενδιαφέροντος που έχει η κυβέρνηση Τραμπ για το νησί.
Ο ίδιος ο πρόεδρος των ΗΠΑ συνέχισε να επαναλαμβάνει την επιθυμία του να αποκτήσει τη Γροιλανδία για λόγους εθνικής ασφάλειας, λέγοντας την Τετάρτη ότι οι ΗΠΑ «θα προχωρήσουν όσο πρέπει» για να επιτύχουν αυτόν τον στόχο.
Σύμφωνα με τον Μάικλ Ουίλιαμς, καθηγητή διεθνούς πολιτικής στο Πανεπιστήμιο της Οτάβα, η εστίαση του Τραμπ στη Γροιλανδία φαίνεται να αντανακλά μια ευρύτερη διεθνή στρατηγική που περιλαμβάνει την άσκηση επιρροής των ΗΠΑ σε βασικά εδάφη εντός της σφαίρας γεωγραφικής επιρροής της.
Ο Καναδάς και η Γροιλανδία, και οι δύο πρώιμοι στόχοι ενδιαφέροντος για την αμερικανική διοίκηση, καταλαμβάνουν βασικές πλωτές οδούς της Αρκτικής που αμφισβητούνται από άλλες παγκόσμιες δυνάμεις, όπως η Ρωσία και η Κίνα.
Οι πρόσφατες κινήσεις των ΗΠΑ θα μπορούσαν να θεωρηθούν ως μια προσπάθεια να κερδίσουν το πάνω χέρι σε αυτές τις στρατηγικές περιοχές της Βόρειας Αμερικής.
Οι προσπάθειες των υπερδυνάμεων να ασκήσουν επιρροή σε λιγότερο ισχυρά έθνη θυμίζουν έντονα εποχές του Ψυχρού Πολέμου, όταν οι ΗΠΑ και η Σοβιετική Ένωση αντιμετώπισαν τον παγκόσμιο ιδεολογικό ανταγωνισμό, αλλά το επίκεντρο αυτών των προσπαθειών ήταν συνήθως τα αδέσμευτα έθνη, όχι οι στενότεροι σύμμαχοι και γείτονες της Αμερικής.
Ενώ το ταξίδι του Βανς στη Γροιλανδία μπορεί να έχει μειωθεί, τα μεγαλύτερα σχέδια της Αμερικής στο νησί δεν φαίνεται να έχουν μειωθεί. Οποιοσδήποτε “αναστεναγμός ανακούφισης” στην Κοπεγχάγη μπορεί να είναι βραχύβιος.
Η επίσκεψη του Βανς στη Διαστημική Βάση Pituffik υποδηλώνει μια στενότερη εστίαση σε θέματα ασφάλειας και στρατιωτικών της Αμερικής. Η συντομότερη διαδρομή για τους ρωσικούς πυρηνικούς πυραύλους να φτάσουν στις ΗΠΑ περνάει μέσω της Γροιλανδίας και το Pituffik διαδραματίζει κρίσιμο ρόλο στην πυραυλική άμυνα των ΗΠΑ η οποία θεωρεί πως η ασφάλεια της Γροιλανδίας δεν είναι ασφαλής στα χέρια της Δανίας.
Τα σχέδια του Τραμπ για την Γροιλανδία δείχνει να συμμερίζεται και ο Βλαντιμίρ Πούτιν ο οποίος στο Μούρμανσκ, τη μεγαλύτερη πόλη βόρεια του αρκτικού κύκλου, υποσχέθηκε να «ενισχύει την παγκόσμια ηγεσία της Ρωσίας στην Αρκτική», ενώ προειδοποίησε ότι «ο γεωπολιτικός ανταγωνισμός στην περιοχή» εντείνεται.
Το πρώτο παράδειγμα που έδωσε ήταν ακριβώς αυτή η ιδέα του Ντόναλντ Τραμπ να αποκτήσει τη Γροιλανδία αλλά από τον ηγέτη του Κρεμλίνου δεν υπήρξε κριτική στον Αμερικανό ομόλογό του και αυτό είναι ενδεικτικό, καθώς ο Λευκός Οίκος και το Κρεμλίνο προσπαθούν να ξαναχτίσουν τις σχέσεις τους.
«Εν ολίγοις, τα σχέδια της Αμερικής σε σχέση με τη Γροιλανδία είναι σοβαρά», δήλωσε ο Πρόεδρος Πούτιν σε ομιλία του στο Αρκτικό Φόρουμ της Ρωσίας στο Μούρμανσκ.
«Αυτά τα σχέδια έχουν βαθιές ιστορικές ρίζες. Και είναι σαφές ότι οι ΗΠΑ θα συνεχίσουν να επιδιώκουν συστηματικά τα γεωστρατηγικά, στρατιωτικά-πολιτικά και οικονομικά συμφέροντά τους στην Αρκτική.
“Όσον αφορά τη Γροιλανδία, αυτό είναι θέμα δύο συγκεκριμένων χωρών. Δεν έχει καμία σχέση με εμάς.”
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
