O Λόρενς Φερλινγκέτι άφησε για πάντα τον "ωραίο κόσμο"

Ο ποιητής Λόρενς Φερλινγκέτι ένα από τα εξέχοντα μέλη των Μπητ, του κινήματος αμφισβήτησης που άνθισε στις Ηνωμένες Πολιτείες την δεκαετία του ’50 πέθανε σε ηλικία 101 ετών.

Ο Φερλινγκέτι, ο οποίος διαδραμάτισε καθοριστικό ρόλο στη μάχη για την ελευθερία του λόγου, αφού εξέδωσε το “Ουρλιαχτό» του Γκίσνμπεργκ”, το 1956, άφησε την τελευταία του πνοή το βράδυ της Δευτέρας, ανακοίνωσε το βιβλιοπωλείο του μέσω του Twitter. «Σ’ αγαπάμε, Λόρενς», προστίθεται στην ανάρτηση.

Όταν ο ποιητής έκλεισε έναν αιώνα ζωής, στις 24 Μαρτίου 2019, ο δήμος του Σαν Φρανσίσκο ανακήρυξε την ημέρα εκείνη «Ημέρα του Λόρενς Φερλινγκέτι». Το City Lights οργάνωσε ένα πάρτι, αλλά το τιμώμενο πρόσωπο δεν παρέστη επειδή αντιμετώπιζε προβλήματα όρασης και δεν μπορούσε να μετακινηθεί πλέον εύκολα. Με την ευκαιρία των γενεθλίων του, ο εκδοτικός οίκος Doubleday εξέδωσε το βιβλίο Little Boy, ένα “πειραματικό” μυθιστόρημα με αυτοβιογραφικές πινελιές.

Ο πυρήνας της Γενιάς Μπιτ δημιουργήθηκε στη Νέα Υόρκη τη δεκαετία του 1950 όμως ο Κέρουακ, ο Γκίνσμπεργκ, ο Ουίλιαμ Μπάροους και άλλοι συγγραφείς, καλλιτέχνες, χίπστερ, ακτιβιστές κατέληξαν να περιφέρονται στη Λεωφόρο Κολόμπους του Σαν Φρανσίσκο, για να αράξουν στο βιβλιοπωλείο City Lights.

«Λέω συνέχεια ότι δεν ήμουν μέλος της αρχικής Γενιάς Μπιτ. Ήμουν απλώς ο τύπος που κράταγε το μαγαζί», είπε ο Φερλινγκέτι σε μια συνέντευξη που παραχώρησε στους Los Angeles Times το 2005.

Το 1957 ο Φερλινγκέτι βρέθηκε στην πρώτη γραμμή μιας συνταγματικής μάχης, όταν συνελήφθη επειδή εξέδωσε το πρωτοποριακό «Ουρλιαχτό και άλλα ποιήματα» του Γκίνσμπεργκ. Μολονότι οι Μπιτ συγγραφείς το θεωρούσαν επικό επίτευγμα, το ποίημα σόκαρε μεγάλο μέρος του κοινού, με τις αναφορές του στα ναρκωτικά, την ομοφυλοφιλία και την απόρριψη των κυρίαρχων κοινωνικών συμβάσεων.

Ο Φερλινγκέτι απαλλάχθηκε από την κατηγορία όταν ένας δικαστής έκρινε ότι το «Ουρλιαχτό» δεν ήταν άσεμνο επειδή είχε κοινωνική αξία. «Μας έβαλε στον χάρτη, με την ευγενική χορηγία του Αστυνομικού Τμήματος του Σαν Φρανσίσκο. Είναι δύσκολο να βρεις τέτοιου είδους διαφήμιση», σχολίασε εκείνος.

Ο Φερλινγκέτι και ο Πίτερ Ντ. Μάρτιν, που τότε ήταν ακόμη φοιτητής κοινωνιολογίας, ίδρυσαν το City Lights και έναν μικρό εκδοτικό οίκο το 1953. Το όνομα του βιβλιοπωλείου προερχόταν από την ταινία «Τα φώτα της πόλης» του Τσάρλι Τσάπλιν. Μέσα σε λίγα χρόνια, μετατράπηκε στη Μέκκα των μποέμ, των διανοούμενων, των ακτιβιστών, των μουσικών και των ακτιβιστών της Δυτικής Ακτής.

«Το City Lights έγινε το μοναδικό μέρος όπου μπορούσες να πας, να καθίσεις και να διαβάσεις βιβλία χωρίς να σε πιέζουν να αγοράσεις κάτι… Επίσης, ήμουν την άποψης ότι ένα βιβλιοπωλείο θα έπρεπε να είναι το επίκεντρο της διανόησης», είχε δηλώσει σε μια συνέντευξή του στο Hartford Courant το 2006.

Ο Φερλινγκέτι ήθελε τα ποιήματά του να είναι «προσβάσιμα» σε όλους και σε μια συνέντευξή του στο Writer’s Digest το 2010 είχε πει ότι «το ποίημα πρέπει να έχει μια δημόσια επιφάνεια, που σημαίνει ότι θα πρέπει να μπορούν να τα καταλάβουν ακόμη και αυτοί που δεν είχαν καμία εκπαίδευση». «Κατόπιν, από κάτω, θα πρέπει να υπάρχει ένα υποκειμενικό ή ανατρεπτικό επίπεδο, που θα καθιστά το ποίημα πιο σημαντικό από ένα απλό επιφανειακό στίχο που σου δίνει μόνο μια ωραία εικόνα».

Ο κόσμος είναι ωραίο μέρος για να γεννηθείτε

αν δεν σας νοιάζει που η ευτυχία

δεν είναι πάντα και τόσο διασκεδαστική

αν δεν σας νοιάζει μια δόση κόλασης

που και που όταν όλα πάνε καλά

γιατί ακόμα και στον παράδεισο

δεν τραγουδούν όλη την ώρα

Ο κόσμος είναι ωραίο μέρος για να γεννηθείτε

αν δεν σας νοιάζει

που μερικοί άνθρωποι

πεθαίνουν όλη την ώρα

ή έστω απλώς λιμοκτονούν κάποιες ώρες

στο κάτω κάτω δεν πειράζει

αφού δεν είστε εσείς

Α, ο κόσμος είναι ωραίο μέρος για να γεννηθείτε

αν δεν σας πολυνοιάζουν

λίγα ψόφια μυαλά

στις ψηλότερες θέσεις

ή μια δυο βόμβες

που και που στα ανεστραμμένα σας πρόσωπα

ή άλλες τέτοιες απρέπειες

απ’ τις οποίες

μαστίζεται η κοινωνία μας

με τους διακεκριμένους άνδρες της

και τους κληρικούς της

και τους λοιπούς αστυφύλακες

και τις διάφορες φυλετικές διακρίσεις της

και τις κοινοβουλευτικές ανακρίσεις της

και τις άλλες δυσκοιλιότητες

που η τρελή μας σάρκα θα κληρονομήσει

Ναι ο κόσμος είναι το καλύτερο μέρος

για ένα σωρό πράγματα

όπως το να κάνεις κουταμάρες

και να κάνεις έρωτα

και να είσαι λυπημένος

και να τραγουδάς φτηνά τραγούδια

και να έχεις εμπνεύσεις.

Διαβάστε επίσης