PLUS
Τρία αραβικά έθνη του Κόλπου, πλούσια σε ενέργεια, αγωνίζονται να μετατρέψουν την επιρροή τους στον Ντόναλντ Τραμπ σε απτά κέρδη, με τον πρόεδρο Τραμπ να φθάνει σήμερα στη Μέση Ανατολή.
Έχουν χτίσει προσωπικούς δεσμούς με τον πρόεδρο Τραμπ και έχουν συλλογικά δεσμευτεί για τρισεκατομμύρια σε αμερικανικές επενδύσεις, ενώ παράλληλα παρουσιάζονται ως βασικοί μεσάζοντες σε συγκρούσεις που θέλει να επιλύσει ο Τραμπ, από τη Γάζα μέχρι την Ουκρανία και το Ιράν.
Τώρα, ανταμείβονται με το προνόμιο να φιλοξενήσουν την πρώτη κρατική επίσκεψη του Τραμπ στη δεύτερη θητεία του. Ο πρόεδρος των ΗΠΑ πρόκειται να προσγειωθεί στη Σαουδική Αραβία σήμερα Τρίτη, ακολουθούμενη από επισκέψεις στο Κατάρ και στη συνέχεια στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, οι οποίες θα διαρκέσουν έως τις 16 Μαΐου.
Δεδομένης της συναλλακτικής προσέγγισης του Τραμπ στην εξωτερική πολιτική, τα τρία κράτη έχουν πολλά να προσφέρουν.
«Στο βιβλίο του Τραμπ, τα κράτη του Κόλπου πληρούν όλες τις προϋποθέσεις», δήλωσε στο CNN ο Χασάν Αλχασάν, ανώτερος συνεργάτης για την πολιτική στη Μέση Ανατολή στο Διεθνές Ινστιτούτο Στρατηγικών Μελετών στο Μπαχρέιν. «Υποσχέθηκαν να επενδύσουν τρισεκατομμύρια στην οικονομία των ΗΠΑ και να δαπανήσουν κολοσσιαία ποσά σε αμερικανικά οπλικά συστήματα».
Πίσω από αυτή την προσεκτικά σχεδιασμένη στρατηγική προσέλκυσης του Τραμπ βρίσκεται η επιθυμία των κρατών του Κόλπου να εδραιώσουν και να επισημοποιήσουν τις θέσεις τους ως απαραίτητοι εταίροι των ΗΠΑ στον τομέα της ασφάλειας και της οικονομίας, και να αποκομίσουν όσο το δυνατόν μεγαλύτερο όφελος για τους εαυτούς τους.
Οι σχέσεις ΗΠΑ-Κόλπου έχουν βελτιωθεί σημαντικά από τότε που ο Τραμπ επέστρεψε στην εξουσία. Απογοητευμένες από την αντιληπτή έλλειψη ενδιαφέροντος των ΗΠΑ για τις ανάγκες τους υπό την κυβέρνηση Μπάιντεν, η Σαουδική Αραβία και τα ΗΑΕ είχαν επιδιώξει να διαφοροποιήσουν τους στρατιωτικούς, τεχνολογικούς και οικονομικούς τους δεσμούς. Με τον Τραμπ στην εξουσία, βλέπουν πάλι αυτό που ένας αξιωματούχος του Κόλπου χαρακτήρισε «μια ευκαιρία» για να επιτύχει τους στόχους της χώρας του.
Από την οπτική τους γωνία, τώρα είναι η ώρα να ενισχύσουν τους δεσμούς τους με την Ουάσινγκτον, ακόμη και να «εξασφαλίσουν μεγαλύτερα προνόμια στη σχέση τους με το ισχυρότερο έθνος του κόσμου», δήλωσε η Εμπτεσάμ ΑλΚέτμπι, ιδρύτρια και πρόεδρος του think tank Emirates Policy Center στο Άμπου Ντάμπι.
Κάθε ένα από τα τρία έθνη που επισκέπτεται ο Τραμπ έχει τη δική του λίστα προτεραιοτήτων.
Συμφωνία ασφαλείας μεταξύ ΗΠΑ και Σαουδικής Αραβίας
«Ασφάλεια» είναι αυτό που επιδιώκουν περισσότερο η Σαουδική Αραβία και άλλα κράτη του Κόλπου από την επίσκεψη Τραμπ. Τα κράτη του Κόλπου αναζητούν διαβεβαίωση για τη δέσμευση των ΗΠΑ για ασφάλεια στη σταθερότητα του Κόλπου.
Πέρυσι, οι ΗΠΑ και η Σαουδική Αραβία έφτασαν κοντά στην οριστικοποίηση μιας ιστορικής αμυντικής και εμπορικής συμφωνίας – αλλά η συμφωνία σταμάτησε λόγω της επιμονής της Σαουδικής Αραβίας να δεσμευτεί το Ισραήλ σε μια πορεία προς την παλαιστινιακή κρατική υπόσταση.
Το Ριάντ επιδιώκει επίσης τη συνεργασία των ΗΠΑ για την ανάπτυξη ενός μη στρατιωτικού πυρηνικού προγράμματος, αλλά αυτό έχει καθυστερήσει λόγω της επιμονής του για εμπλουτισμό ουρανίου στο εσωτερικό της χώρας – εγείροντας ανησυχίες στις ΗΠΑ και το Ισραήλ σχετικά με τον πολλαπλασιασμό των πυρηνικών όπλων.
Η υποστήριξη του Λευκού Οίκου για το πυρηνικό πρόγραμμα της Σαουδικής Αραβίας θα μπορούσε να οδηγήσει αμερικανικές εταιρείες να κερδίσουν επικερδείς συμβάσεις.
Το Ριάντ φαίνεται να παρουσιάζει τη σχέση του με τις ΗΠΑ ως μια σχέση win-win. Τον Μάρτιο, ο Τραμπ δήλωσε ότι θα πήγαινε στη Σαουδική Αραβία εάν η χώρα επένδυε 1 τρισεκατομμύριο δολάρια στις ΗΠΑ. «Έχουν συμφωνήσει να το κάνουν αυτό, οπότε θα πάω εκεί», είπε.
Ενώ η Σαουδική Αραβία δεν επιβεβαίωσε αυτό το ποσό, ανακοίνωσε τον Ιανουάριο σχέδια για επέκταση του εμπορίου και των επενδύσεων με τις ΗΠΑ κατά 600 δισεκατομμύρια δολάρια σε διάστημα τεσσάρων ετών, με δυνατότητα για περισσότερα.
Η αναζήτηση της κυριαρχίας των ΗΑΕ στην Τεχνητή Νοημοσύνη
Ίσως περισσότερο από οποιοδήποτε άλλο κράτος του Κόλπου, τα ΗΑΕ θεωρούν τις επενδύσεις ως κεντρικής σημασίας για τη στρατηγική τους για την εμβάθυνση των δεσμών τους με τις ΗΠΑ και την εξασφάλιση αποδόσεων – και έχουν χρήματα για να το υποστηρίξουν. Μεταξύ των πλουσιότερων χωρών στον κόσμο με βάση το κατά κεφαλήν εισόδημα, έχουν δεσμευτεί τρισεκατομμύρια σε αμερικανικές επενδύσεις. Το Άμπου Ντάμπι έχει μάλιστα αυτοαποκαλεστεί «πρωτεύουσα του κεφαλαίου». Η επέκταση του εμπορίου και των επενδύσεων είναι ένας τρόπος ενίσχυσης αυτής της στρατηγικής συνεργασίας με τις ΗΠΑ να παραμένουν κρίσιμος εγγυητής ασφάλειας για την περιοχή του Κόλπου, προσφέροντας παράλληλα μια δυναμική οικονομία γεμάτη ευκαιρίες και δυνατότητες που ευθυγραμμίζονται με τα μακροπρόθεσμα αναπτυξιακά σχέδια του Κόλπου.
Τον Μάρτιο, τα ΗΑΕ ανακοίνωσαν ένα επενδυτικό σχέδιο ύψους 1,4 τρισεκατομμυρίων δολαρίων σε διάστημα 10 ετών, με επίκεντρο την Τεχνητή Νοημοσύνη, τους ημιαγωγούς, τη μεταποίηση και την ενέργεια. Οι υπάρχουσες επενδύσεις τους στις ΗΠΑ ανέρχονται ήδη σε 1 τρισεκατομμύριο δολάρια , σύμφωνα με την πρεσβεία τους στην Ουάσινγκτον. Η δέσμευση για επένδυση 1,4 τρισεκατομμυρίων δολαρίων… ευθυγραμμίζεται με τον στόχο των ΗΑΕ να διαφοροποιήσουν την οικονομία τους μακριά από την υπερβολική εξάρτησή τους από τους υδρογονάνθρακες, ώστε να διασφαλίσουν την ευημερία της χώρας στο μέλλον.
Κατά τη διάρκεια των τελευταίων ημερών της θητείας του πρώην προέδρου Τζο Μπάιντεν, οι ΗΠΑ αυστηροποίησαν τους περιορισμούς στις εξαγωγές τεχνητής νοημοσύνης για να κρατήσουν την προηγμένη τεχνολογία μακριά από τα χέρια ξένων αντιπάλων όπως η Κίνα, οι οποίοι επρόκειτο να τεθούν σε ισχύ στις 15 Μαΐου. Τα ΗΑΕ ήταν μια από τις χώρες που αντιμετωπίζουν περιορισμούς και ενδέχεται να αναμένουν ότι θα αρθούν κατά τη διάρκεια του ταξιδιού του Τραμπ.
Την Πέμπτη, οι ΗΠΑ ανακοίνωσαν ότι ο Τραμπ θα ανακαλέσει μια σειρά από περιορισμούς της εποχής Μπάιντεν.
Η παγκόσμια διπλωματία του Κατάρ
Το Κατάρ είναι το αραβικό έθνος του Κόλπου με τους πιο επίσημους δεσμούς ασφαλείας με τις ΗΠΑ. Φιλοξενεί τη μεγαλύτερη στρατιωτική βάση των ΗΠΑ στη Μέση Ανατολή, την οποία το Υπουργείο Εξωτερικών περιγράφει ως «απαραίτητη» για τις στρατιωτικές επιχειρήσεις των ΗΠΑ στην περιοχή.
Πέρυσι, οι ΗΠΑ κατέληξαν αθόρυβα σε συμφωνία που παρατείνει τη στρατιωτική τους παρουσία στην εκτεταμένη βάση στο Κατάρ για άλλα 10 χρόνια. Τροποποίησε επίσης μια συμφωνία αμυντικής συνεργασίας του 1992 με τις ΗΠΑ, η οποία αποσκοπεί στην περαιτέρω ενίσχυση της εταιρικής σχέσης ασφαλείας τους.
Το 2022, η κυβέρνηση Μπάιντεν χαρακτήρισε επίσης το Κατάρ ως Σημαντικό Σύμμαχο εκτός ΝΑΤΟ, έναν τίτλο που απονέμεται σε στενούς φίλους που έχουν στρατηγικές εργασιακές σχέσεις με τον αμερικανικό στρατό.
Το Κατάρ έχει διαδραματίσει βασικό ρόλο μεσολαβητή σε μια σειρά από συγκρούσεις – από τον πόλεμο στη Γάζα μέχρι το Αφγανιστάν. Οι ειδικοί λένε ότι αποτελεί μέρος μιας προσπάθειας να παραμείνει σημαντικός εταίρος για την πολιτική ατζέντα του Τραμπ.
Η Συρία επίσης αναμένεται να είναι ένα βασικό ζήτημα που θα θέσει το Κατάρ στον Τραμπ κατά την επίσκεψή του. Η Ντόχα πιέζει την κυβέρνηση Τραμπ να άρει τις κυρώσεις σε βάρος της Συρίας.
Η επίσκεψη του Τραμπ έχει τελικά να κάνει με το τι μπορεί να αποκομίσει από τα τρία κράτη του Κόλπου, αναφέρουν οι ειδικοί, προσθέτοντας ότι καθένα από τα τρία έθνη αναμένει μια σειρά από νέες συμφωνίες που θα ωφελήσουν και τα δύο μέρη.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
ΗΠΑ: Ο Τραμπ δήλωσε πως ενδέχεται να χαλαρώσει τις κυρώσεις στη Συρία
Ινδία και Πακιστάν συμφώνησαν σε άμεση εκεχειρία – Το ανακοίνωσε ο Ντόναλντ Τραμπ
