6:43 Παρασκευή 29 Μαρτίου 2024
eReportaz

Live:

Ο «βασιλιάς» του ποδοσφαίρου πήρε το στέµµα του στον ουρανό!

Ο «βασιλιάς» του ποδοσφαίρου πήρε το στέµµα του στον ουρανό!

Το ημερολόγιο έγραφε 16 Ιουλίου 1950. Η Βραζιλία υποδέχθηκε στο «Μαρακανά» την Ουρουγουάη στον τελικό του Παγκοσμίου Κυπέλλου και μια χώρα ολόκληρη ανυπομονούσε να βγει στους δρόμους για να πανηγυρίσει το πρώτο μεγάλο διεθνές τρόπαιο.

Του ΣΤΑΥΡΟΥ ΓΕΩΡΓΑΚΟΠΟΥΛΟΥ

Ακόμα και με ισοπαλία, άλλωστε, οι οικοδεσπότες της διοργάνωσης στέφονταν πρωταθλητές. Το γκολ του Φριάσα στο 47΄ αύξησε την ανυπομονησία. Οι παλμοί σε εκατομμύρια καρδιές αυξήθηκαν. Ούτε η ισοφάριση από τον Χουάν Αλμπέρτο Σκιαφίνο στο 66΄ προβλημάτισε τους Βραζιλιάνους. Όλοι θεωρούσαν ότι απλώς καθυστέρησε η στέψη τους. Μέχρι που το γκολ του Αλοΐντες Γκίτζια στο 79΄ έκανε πολλές καρδιές να σταματήσουν. Εκείνη η ήττα και τα πανηγύρια των Ουρουγουανών στο Ρίο Ντε Τζανέιρο βύθισε μια χώρα στη θλίψη. Εκείνο το βράδυ θεωρήθηκε για χιλιάδες Βραζιλιάνους το τέλος του κόσμου. Ακριβώς το ίδιο συναίσθημα που πλημμύρισε τους απογόνους εκείνης της γενιάς στις 29 Δεκεμβρίου 2022. Το έγραψε, άλλωστε, και η γαλλική εφημερίδα «L’Equipe» στο βασικό άρθρο της για τη θλιβερή είδηση ότι έφυγε από τη ζωή ο Πελέ. «Το τέλος ενός κόσμου» ανέφερε ο τίτλος.
Όπως ακριβώς αισθάνθηκαν όλοι οι Βραζιλιάνοι εκείνη την καλοκαιρινή νύχτα του 1950. Κι όμως, το χαμένο τρόπαιο μέσα στο «Μαρακανά» απλώς σηματοδοτούσε τη νέα αρχή. Διότι η στενοχώρια που προκάλεσε η ήττα οδήγησε ένα 10χρονο παιδί να υποσχεθεί στον πατέρα του ότι κάποια μέρα θα έφερνε το Παγκόσμιο Κύπελλο στη Βραζιλία. Ναι, στις 16 Ιουλίου 1950 γεννήθηκε ο Πελέ! Όχι επίσημα, με κάποια ληξιαρχική πράξη, αλλά με μια υπόσχεση. Διότι ήταν ο Έντισον Αράντες ντο Νασιμέντο, ή Ντίκο όπως τον φώναζαν τότε, το 10χρονο πιτσιρίκι που υποσχέθηκε στον θλιμμένο Ζοάο Ράμος ντο Νασιμέντο, γνωστό ως Ντοντίνιο, ότι θα υλοποιούσε το όνειρο της παγκόσμιας στέψης.

Από εκείνη την ημέρα άρχισε ουσιαστικά η μεταμόρφωση του μικρού σε Πελέ. Από τις Τρες Κορασόες, όπου γεννήθηκε, ο Έντισον, που πήρε το όνομά του για χάρη του Τόμας Έντισον, όταν πήγε το ηλεκτρικό ρεύμα στη γενέτειρά του, μετακόμισε στο Μπαουρού. Εκεί άρχισε επί της ουσίας να παίζει μπάλα. Για πρώτη φορά, άλλωστε, κλώτσησε δερμάτινο τόπι στα έξι χρόνια του. Παπούτσια φόρεσε στα 10, διότι ήταν απαραίτητα για να παίξει σε ένα τουρνουά που διοργάνωσε ο δήμος του. Στη διάρκεια του ματς, όμως, τα έβγαλε επειδή τον δυσκόλευαν και αποθεώθηκε από τον κόσμο διότι ξυπόλυτος έκανε… όργια με την μπάλα. Σε εκείνο το τουρνουά ήρθε για πρώτη φορά αντιμέτωπος με τον Ζοζέ Αλταφίνι, ο οποίος ήταν δύο χρόνια μεγαλύτερος και στο σπίτι της οικογένειάς του έκανε κάποια μεροκάματα ως καθαριστής.

Καθοριστικό ρόλο στην καριέρα του Πελέ έπαιξε ο Βαλντεμάρ ντε Μπρίτο. Εκείνος έπεισε τους γονείς του να ξοδέψουν ό,τι είχαν και δεν είχαν για να δοκιμαστεί στη Σάντος.

Έτσι το νερό μπήκε στο αυλάκι. Όλα τα υπόλοιπα ήταν θέμα χρόνου. Από τα 16 του ο Έντισον, που έγινε Έντσον εξαιτίας ενός ορθογραφικού λάθους μιας υπηρεσίας και έμεινε έτσι, άρχισε να διδάσκει ποδόσφαιρο. Να δείχνει ότι το άθλημα μπορούσε να εξελιχθεί σε τέχνη. Με αλεγρία, με μπρίο και με άγνοια κινδύνου κατάφερε και επέβαλε σε όλο τον κόσμο την ginga, τον τρόπο παιχνιδιού που συνδύαζε τον χορό, δηλαδή την τέχνη, και την καποέιρα, δηλαδή την αποφασιστικότητα.

Ο Πελέ σκόραρε για πρώτη φορά στις 26 Απριλίου 1957 στην αναμέτρηση Σάντος – Σάο Πάολο 3-1 για το τουρνουά Ρίο – Σάο Πάολο. Στις 9 Ιουνίου της ίδιας χρονιάς σημείωσε το πρώτο του χατ τρικ σε φιλικό αγώνα με τη Φαμπρίλ Εσπόρτε Κλούμπε κι έγινε ο νεότερος παίκτης του πλανήτη με αυτό το επίτευγμα. Στις 14 Ιουνίου πανηγύρισε το πρώτο γκολ στο πρωτάθλημα Παουλίστα απέναντι στην Πιρασικάμπα για την 3η αγωνιστική στην εντός έδρας νίκη με 5-3. Κι έτσι, 11 ημέρες αργότερα, στις 25 Ιουνίου υπέγραψε το πρώτο επαγγελματικό συμβόλαιό του.

Φόρεσε για πρώτη φορά τη φανέλα της Εθνικής Βραζιλίας στις 7 Ιουλίου 1957 στο «Μαρακανά», με αντίπαλο την Αργεντινή, η οποία επικράτησε 2-1. Σκόραρε, όμως, το γκολ της «Σελεσάο» και ας ήταν μόλις 16 χρόνων, 8 μηνών και 17 ημερών!

Συνολικά κατέγραψε 113 διεθνείς συμμετοχές και σκόραρε 95 γκολ. Έριξε αυλαία στις 18 Ιουλίου 1971, με αντίπαλο της εθνική ομάδα της ενωμένης, τότε, Γιουγκοσλαβίας. Αγωνίστηκε μόνο ένα ημίχρονο και στην ανάπαυλα έκανε τον γύρο του θριάμβου, μπροστά σε 138.575 εκστασιασμένους θεατές. Το ματς έληξε ισόπαλο 2-2, αλλά στις κερκίδες του «Μαρακανά» εμφανίστηκε ένα τεράστιο πανό που έγραφε «Ζήτω ο βασιλιάς». Όπως είχε πει ο ίδιος, «είναι καλύτερα να σταματήσω τώρα που βρίσκομαι στο απόγειο της φόρμας μου».

Μαγεία

Είχε προηγηθεί άλλη μία απόπειρα αποχώρησής του, μετά την αποτυχία στο Παγκόσμιο Κύπελλο της Αγγλίας. Μέχρι και η δικτατορία της Βραζιλίας κινητοποιήθηκε για να παίξει ο Πελέ στη διοργάνωση του 1970 στο Μεξικό. Εκεί ήταν η πρώτη φορά που μάγεψε τον πλανήτη και τηλεοπτικά.
Για τα ρεκόρ του και τις διακρίσεις του θα μπορούσαν να γραφτούν τόμοι ολόκληροι. Αρκεί και μόνο η ανάδειξή του ως «Αθλητή του αιώνα» από τη Διεθνή Ολυμπιακή Επιτροπή, η εκλογή του ως «Κορυφαίου ποδοσφαιριστή όλων των εποχών» στις ψηφοφορίες της «FIFA Football family» και των αναγνωστών του περιοδικού «FIFA Magazine», η βράβευσή του από τη Διεθνή Ομοσπονδία Ιστορίας και Στατιστικής Ποδοσφαίρου (IFFHS) ως κορυφαίου ποδοσφαιριστή του 20ού αιώνα, αλλά και η ψήφισή του ως «Ποδοσφαιριστή του αιώνα» από τους νικητές της Χρυσής Μπάλας του περιοδικού «France Football» την περίοδο 1956-1999 για να αντιληφθούμε το μέγεθος της επίδρασής του στο ποδόσφαιρο.

Σε όλο τον πλανήτη, άλλωστε, μιλούσαν για το «Μαύρο Μαργαριτάρι» που έκανε μια μικρή ομάδα από μια πόλη 200.000 κατοίκων ξακουστή σε όλο τον πλανήτη. Η Σάντος έγινε η ατραξιόν του ποδοσφαίρου. Πραγματοποίησε περισσότερες περιοδείες και από τους Χάρλεμς. Μπήκε σε συνθήματα 10άδων χωρών. Κι όλα αυτά χάρη στον «Εθνικό Θησαυρό», όπως χαρακτηρίστηκε ο Πελέ από τις κυβερνήσεις της χώρας του, για να μην του επιτραπεί η μετακίνησή του στην Ευρώπη.

Το 1975, ωστόσο, ο «μάγος» τα κατάφερε. Χρειάστηκε η προσωπική παρέμβαση του Χένρι Κίσινγκερ, γνωστού… ποδοσφαιρόφιλου, για να αποδεχθεί ο Πελέ την πρόταση από την ομάδα Κόσμος της Νέας Υόρκης. Για τρία χρόνια εισέπραξε περίπου 4.800.000 δολάρια. Πάνω από 30.000.000 ευρώ, αν κάνουμε σύγκριση με τα σημερινά δεδομένα. Από εκείνη τη συμφωνία κι έπειτα έσπευσαν πολλοί να κατηγορήσουν τον «βασιλιά» ως φιλοχρήματο. Αλλά όπως λένε όσοι τον γνωρίζουν, ο Πελέ μόνο το χρήμα δεν αγάπησε. Αντίθετα λάτρεψε τις γυναίκες. Με πρώτη απ’ όλες τη μητέρα του, Σελέστ Αράντες Νασιμέντο. Ζει ακόμα, αλλά με άνοια και άλλα προβλήματα υγείας, η οποία δεν έμαθε για τον θάνατο του γιου της και ας την έβγαλαν στο μπαλκόνι για να δει την πομπή που συνόδευε τη σορό του. Μετά τη μητέρα του, ο «βασιλιάς» αγάπησε όλες τις γυναίκες. Παντρεύτηκε τρεις από αυτές, με πιο πρόσφατη τη Μαρσία Αόκι. Της έβαλε στεφάνι το 2016, στα 76 χρόνια του, και μόλις έξι χρόνια πριν από τον θάνατό του.

«Ήμουν ερωτιάρης, είχα πολλές αγάπες και σε κάποια φάση της ζωής μου δεν ήξερα καν πόσα παιδιά έχω. Πάντα, όμως, ήμουν ειλικρινής με τις γυναίκες μου και τους έλεγα ότι πηγαίνω και με άλλες» είχε πει στο «Netflix». Έτσι απέκτησε πέντε παιδιά. Ή για την ακρίβεια, αυτά αναγνώρισε.
Υπήρχαν, όμως, και άλλα, εκτός γάμου, που αρνήθηκε να αναγνωρίσει. Όπως η Σάντρα Ρετζίνα, κόρη της άλλοτε οικιακής βοηθού του, Ανίσια. Το δικαστήριο αποφάνθηκε το 1996 ότι το κορίτσι ήταν κόρη του. Αλλά ο Πελέ παρέμεινε ανένδοτος. Δεν λύγισε ούτε από το βιβλίο της «Η κόρη που ο πατέρας της δεν ήθελε», ούτε από τον θάνατό της το 2006 από καρκίνο. Δεν πήγε ούτε στην κηδεία της.

Επενδύσεις

Τον ποδόγυρο, λοιπόν, τον λάτρευε. Το χρήμα, όμως, όχι και τόσο. Γι’ αυτό έμεινε δύο φορές στον άσο. Τη μία στα τέλη της 10ετίας του ’60 και την άλλη όταν αναγκάσθηκε να πάει στις Ηνωμένες Πολιτείες. Όχι επειδή εκείνος είχε κακές συνήθειες, αλλά διότι εμπιστεύθηκε λάθος ανθρώπους, οι οποίοι επίσημα έκαναν κακές επενδύσεις.

Οι ΗΠΑ έσωσαν οικονομικά τον Πελέ. Αλλά παράλληλα μέσω του «βασιλιά» άλλαξαν τη ροή του επαγγελματικού ποδοσφαίρου και ας άργησαν να μάθουν πώς παίζεται το άθλημα με την ασπρόμαυρη μπάλα. Χάρη στη μετακόμισή του στη Νέα Υόρκη, ο Βραζιλιάνος σούπερ σταρ έκλεισε πολυετή συμβόλαια με την Pepsi αλλά και με τη Mastecard. Επί της ουσίας πρόκειται για τις πρώτες συμφωνίες ποδοσφαιριστών απευθείας με χορηγούς. Μέσα από εκείνα τα συμβόλαια άλλαξε για πάντα το επάγγελμα του ποδοσφαιριστή.

Αν, λοιπόν, κάποιοι εξακολουθούν να ψάχνουν τον GOAT, η απάντηση βρίσκεται μπροστά τους. Ακόμα και για εμάς, τους θαυμαστές του Λιονέλ Μέσι, του Ντιέγκο Αρμάντο Μαραντόνα και του Γιόχαν Κρόιφ, ο Πελέ άνοιξε τον δρόμο και για τους χορηγούς, αλλά κυρίως για την καταξίωση του ποδοσφαίρου σε όλα τα κοινωνικά στρώματα. Το έκανε τέχνη. Ο Ερίκ Καντονά το ομολόγησε: «Στα δικά μου μάτια ένας καλλιτέχνης είναι κάποιος που φωτίζει ένα σκοτεινό δωμάτιο. Δεν έχω ακόμα ανακαλύψει, ούτε θα ανακαλύψω τη διαφορά που έχει η πάσα του Πελέ στον Κάρλος Αλμπέρτο στον τελικό του Μουντιάλ του 1970 με την ποίηση του Αρθούρου Ρεμπό. Και στα δύο υπάρχει η ανθρώπινη γιορτή, μια έκφραση ομορφιάς που μας αγγίζει και μας δίνει το αίσθημα της αιωνιότητας», αλλά ο Πιερ Πάολο Παζολίνι το είπε πιο γήινα. «Τη στιγμή που η μπάλα έφτανε στα πόδια του Πελέ, το ποδόσφαιρο μεταμορφωνόταν σε ποίηση». Είχε δίκιο ο Ιταλός ποιητής και σκηνοθέτης. Γι’ αυτό και σταμάτησε μέχρι και ο εμφύλιος στη Νιγηρία το 1969 για να παρακολουθήσουν τον Πελέ με τη Βραζιλία κόντρα στην εθνική ομάδα της αφρικανικής χώρας; Θέλετε κι άλλα; Ο βασιλιάς απέθανε, ζήτω ο βασιλιάς!


Όταν ο Νίκος Φύριος συνάντησε τον βραζιλιάνο σούπερ σταρ…

Δεν είναι πολλοί οι Έλληνες που είχαν την τιμή και την ευλογία να γνωρίσουν τον Πελέ και να συζητήσουν μαζί του. Ο Νίκος Φύριος ανήκει σε αυτή τη σπάνια κατηγορία συμπατριωτών μας και συνεπώς η μαρτυρία του έχει τεράστια αξία. Από την πρώτη στιγμή έγραψε στα social media για τον «βασιλιά» και εμείς δημοσιεύουμε την εμπειρία του.

«…Τον συνάντησα τρεις φορές και με μάγεψε με τον τρόπο και τη ζεστασιά του. Την πρώτη, νεαρός ρεπόρτερ στο ‘‘Φως’’, τον συνάντησα στη Βουλιαγμένη, πρέπει να ήταν καλοκαίρι του 1973 ή του 1974. Τον έβλεπα με δέος, τον πλησίασα και του ζήτησα να μου κάνει μια δήλωση για το ποδόσφαιρο. Με αγκάλιασε από τον ώμο φορώντας εκείνο το αφοπλιστικό χαμόγελο του και η δήλωση έγινε τελικά συνέντευξη! Ούτε στα πιο τρελά μου όνειρα δεν φανταζόμουν ότι θα έπαιρνα τότε συνέντευξη από τον βασιλιά της μπάλας, τον παγκόσμιο! Είκοσι χρόνια μετά τον συνάντησα σε αίθουσα του ξενοδοχείου ‘‘Μεγάλη Βρεταννία’’, σε μια περιοδεία που έκανε ενόψει του Παγκοσμίου Κυπέλλου του 1994 στις ΗΠΑ. Ήμουν με τους συνεργάτες μου από το περιοδικό ‘‘Σπορ & Σκορ’’. Ο χρόνος ήταν περιορισμένος από τους υπεύθυνους για κάθε Μέσο. Του έδειξα τη φωτογραφία μας από το 1973 αλλά και το αφιέρωμα που είχαμε κάνει γι’ αυτόν στο περιοδικό με πλούσιο φωτογραφικό υλικό. Κράτησε το τεύχος, χάρηκε και ο χρόνος με δική του απόφαση έγινε σχεδόν διπλάσιος. Την τρίτη φορά τον συνάντησα τυχαία στο ξενοδοχείο που μέναμε στο Σικάγο την περίοδο του Παγκοσμίου Κυπέλλου. Η συνάντηση έγινε μέσα στο ασανσέρ, ήταν με τους σωματοφύλακές του. Άδραξα την ευκαιρία, του μίλησα, του θύμισα τη συνάντησή μας στην Αθήνα και τον παρακάλεσα να βρεθούμε και να μιλήσουμε για το Μουντιάλ! Η συνάντηση έγινε το πρωί της επομένης στην αίθουσα του πρωινού του ξενοδοχείου και διήρκεσε μία ώρα. Μιλήσαμε για το ποδόσφαιρο, την Ελλάδα, τη ζωή και τη Σάντος! Ήταν τόσο γλυκός, τόσο ήρεμος και τόσο απλός, ποιος αυτός ο τεράστιος, ο παγκόσμιος ποδοσφαιριστής και άνθρωπος. Του το είπα, χαμογέλασε και πιάνοντάς μου το χέρι μου είπε ‘‘όλοι ίδιοι είμαστε και η διαδρομή είναι γνωστή…’’. Δεν θα τον ξεχάσω ποτέ…», έγραψε ο έμπειρος δημοσιογράφος.

Πελέ

Όπως δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα «ΜΠΑΜ» που κυκλοφορεί

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

Βάνα Μπάρμπα: Φωτό και βίντεο ντοκουμέντα από τα καλλιστεία του 1984

Ιωάννα Τούνη – Δημήτρης Αλεξάνδρου: Η πρώτη φωτογραφία με το νεογέννητο μωράκι τους

Ροή Ειδήσεων

Διαβάστε ακόμη

Top News

   

Kάνε εγγραφή στο newsletter eReportaz

Ενημερώσου πρώτος με τα τελευταία νέα στην Ελλάδα και στον κόσμο.

Συνδέσου μαζί μας