Οδηγίες για ογκολογικούς ασθενείς και ιατρονοσηλευτικό προσωπικό

Ο πρύτανης του ΕΚΠΑ Θάνος Δημόπουλος συνοψίζει μερικές χρήσιμες οδηγίες για τους ογκολογικούς ασθενείς, για την προστασία τους από τον κορωνοϊό και για το ιατρό νοσηλευτικό προσωπικό που εργάζεται σε ογκολογικές κλινικές.

1. Είναι απαραίτητο οι ασθενείς να ενημερώνονται για τα συμπτώματα της λοίμωξης από κορωνοϊό. Ιδιαίτερη μνεία θα πρέπει να δίνεται στην εκπαίδευσή τους όσον αφορά στις συνθήκες υγιεινής, πλύσιμο χεριών, αποφυγή παρουσίας σε χώρους συνωστισμού, αποφυγή επαφής με άλλους ασθενείς.
2. Θα πρέπει να προσέρχονται στα νοσοκομεία λαμβάνοντας όλα τα μέτρα προφύλαξης, πχ μάσκα -είτε κοινή είτε χειρουργική- και να κάνουν χρήση αντισηπτικών για τα χέρια.
3. Εκτός του νοσοκομειακού περιβάλλοντος, οι ασθενείς καλούνται να ακολουθήσουν τις γενικές συστάσεις σχετικά με την τήρηση μέτρων προστασίας και τη χρήση μάσκας. Επί του παρόντος, συστήνεται η χρήση μάσκας, όταν ο ασθενής έρχεται σε επαφή με άλλα άτομα εκτός οικείας. Δεν υπάρχουν οδηγίες ή στοιχεία που να δείχνουν ότι απαιτούνται ειδικές κατηγορίες μάσκας. Η χρήση μάσκας δεν αναιρεί την ανάγκη αποφυγής συνωστισμού και διατήρησης αποστάσεων, πλύσιμο χεριών και αποφυγής επαφής των χεριών με το πρόσωπο.
4. Οι ασθενείς ενημερώνονται από το θεράποντα ιατρό τους για το πρωτόκολλο που πρέπει να ακολουθήσουν αν εμφανίσουν ύποπτα συμπτώματα, με σκοπό τη δική τους ασφάλεια, την ασφάλεια των άλλων ασθενών και του ιατρονοσηλευτικού προσωπικού. Σε περίπτωση συμπτωμάτων, πρώτα συμβουλεύονται το θεράποντα ιατρό τους και δεν προσέρχονται απευθείας στο νοσοκομείο.
5. Προτείνεται εκπαίδευση του προσωπικού των ημερήσιων μονάδων χορήγησης αντικαρκινικής θεραπείας στην ανίχνευση συμπτωμάτων λοίμωξης από κορωνοϊό, στη λήψη μέτρων για την απομόνωση τυχόν υπόπτων κρουσμάτων, καθώς και εκπαίδευση του προσωπικού των ημερήσιων μονάδων χορήγησης αντικαρκινικής θεραπείας στη λήψη προσωπικών μέτρων υγιεινής και χρήσης προστατευτικών μέσων (μάσκες, γάντια κλπ).
6. Η απόσταση μεταξύ των ασθενών να είναι τουλάχιστον 2 μέτρα εφόσον είναι εφικτό. Θα μπορούσε να εξεταστεί και το ενδεχόμενο της διπλής βάρδιας, ώστε να αποφευχθεί η συγκέντρωση πολλών ασθενών ταυτόχρονα σε μικρό χώρο.
7. Αν ανιχνευτούν κρούσματα θετικά σε κορωνοϊό σε ένα κέντρο χορήγησης θεραπείας θα πρέπει να πραγματοποιείται εκτεταμένη απολύμανση του χώρου (δις) και να επαναλειτουργήσει, αφού το κρούσμα έχει απομονωθεί και όλες οι πιθανές επαφές βρίσκονται σε παρακολούθηση ή/και καραντίνα σύμφωνα με τις οδηγίες του ΕΟΔΥ.
8. Επειδή στόχος είναι η μείωση των επισκέψεων των ασθενών στο νοσοκομείο, δίνονται οδηγίες μέσω τηλεφώνου ή ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, ενθαρρύνονται οι ασθενείς να υποβάλλονται σε εργαστηριακούς ελέγχους στα πλησιέστερα στον τόπο κατοικίας τους εργαστήρια, και να αποστέλλονται με ταχυμεταφορά στο νοσοκομείο δείγματα αίματος για ειδικούς ελέγχους όταν απαιτούνται.
9. Ενθαρρύνονται οι ασθενείς να εγγράφονται στο σύστημα της άυλης συνταγογράφησης και το επισκεπτήριο ουσιαστικά καταργείται. Δεν επιτρέπεται η είσοδος συνοδών παρά μόνο σε περιπτώσεις φυσικής αδυναμίας του ασθενούς, ενώ αυτοματοποιούνται οι διαδικασίες εισιτηρίου και εξιτηρίου. Το ιατρονοσηλευτικό προσωπικό εκτός της ιατρικής και νοσηλευτικής φροντίδας προσπαθεί να υποστηρίξει και ψυχολογικά τους ασθενείς, οι οποίοι δίνουν τον αγώνα τους μακριά από αγαπημένα πρόσωπα.
10. Η επικοινωνία με τους ασθενείς που θα κάνουν χημειοθεραπεία, πριν μεταβούν στο νοσοκομείο είναι χρήσιμη, για να ελέγχονται για συμπτώματα ενδεικτικά λοίμωξης με κορωνοϊό, ώστε να μη μεταβούν στο χώρο χορήγησης χημειοθεραπειών σε περίπτωση συμπτωμάτων. Είναι απαραίτητη η επικοινωνία με τον θεράποντα γιατρό σε περίπτωση επαφής με άτομο που νόσησε από COVID-19 τις προηγούμενες 2-3 εβδομάδες.
11. Σε ασθενείς με εμπύρετη ουδετεροπενία συνταγογραφούνται εμπειρικά αντιβιοτικά και παρακολουθούνται στο σπίτι, εφ’ όσον είναι κλινικά σταθεροί και εξασφαλιστεί η δυνατότητα απρόσκοπτης επικοινωνίας με τον γιατρό ή το νοσοκομείο όπου παρακολουθούνται. Όποτε κριθεί αναγκαίο συστήνεται κλινική αξιολόγηση των ασθενών, σε χώρους εκτός των μονάδων νοσηλείας ή των μονάδων χημειοθεραπείας, όπου αυτό είναι δυνατόν.
12. Ο έλεγχος για πιθανά συμπτώματα ιογενούς λοίμωξης με τυποποιημένο ερωτηματολόγιο και η θερμομέτρηση των ασθενών κατά την είσοδό τους στην κλινική/μονάδα ημερήσιας θεραπείας μπορεί να ανιχνεύσει ύποπτα κρούσματα τα οποία θα οδηγηθούν σε ξεχωριστό χώρο προκειμένου να γίνει διερεύνηση.
13. Η προφυλακτική χρήση αυξητικών παραγόντων σε μέσης και υψηλής επικινδυνότητας χημειοθεραπευτικά σχήματα μαζί με τη χρήση αντιβιοτικών μπορούν να διατηρήσουν τη συνολική κατάσταση υγείας του ασθενούς και ενδεχόμενα να αποφύγουν τυχόν επιπλοκές από τη λοίμωξη με κορωνοϊό. Η προφυλακτική χρήση μπορεί ενδεχόμενα να συσταθεί και για σχήματα με χαμηλότερο κίνδυνο εμφάνισης εμπύρετης ουδετεροπενίας (π.χ<10%).
14. Συστήνεται η εκ περιτροπής παρουσία στο χώρο εργασίας του ιατρονοσηλευτικού προσωπικού λαμβάνοντας υπόψη και το χρόνο επώασης του SARS-COV-2.
15. Εφ’όσον υπάρχει η δυνατότητα επιλογής, προτιμάται η χορήγηση θεραπευτικών σχημάτων που χορηγούνται μια φορά εβδομαδιαία ή αραιότερα αντί για δύο ή τρεις φορές την εβδομάδα, που λαμβάνονται από το στόμα ή υποδόρια αντί για ενδοφλέβια, και κρίνεται σκόπιμη η μείωση του χρόνου ενδοφλέβιας χορήγησης επί παρουσίας σχετικών επιστημονικών δεδομένων.
16. Αν υπάρχει ένδεια σε αποθέματα αίματος και παραγώγων, συνιστάται η χορήγηση μεταγγίσεων αίματος και παραγώγων του μόνο επί απόλυτης ένδειξης.
17. Οι ασθενείς με κακοήθειες παρουσιάζουν αυξημένο κίνδυνο θρομβώσεων ο οποίος ενισχύεται σε λοίμωξη από SARS-COV-2. Επομένως, θα πρέπει να αξιολογείται ο εξατομικευμένος κίνδυνος θρόμβωσης και ο κάθε ασθενής να λαμβάνει κατάλληλη προφυλακτική αντιπηκτική αγωγή.
18. Για τους ασθενείς που κατοικούν σε περιοχές που έχουν τεθεί σε καραντίνα σε συνεργασία με τις δημοτικές αρχές τους, θα πρέπει να καταβληθεί κάθε προσπάθεια υποστήριξης και ενθάρρυνσης τους μέσω τηλεματικής επικοινωνίας.γ