PLUS
Άραγε τι βλέπουν οι πολιτικοί αρχηγοί, οι υπουργοί και οι υποψήφιοι ευρωβουλευτές κατά τις επισκέψεις τους στην ελληνική επαρχία, όπως συνηθίζαμε να αποκαλούμε οτιδήποτε βρισκόταν έξω από το Λεκανοπέδιο της Αττικής; Ήταν εδώ και χρόνια μια μόνιμη απορία του υπογράφοντος.
Του ΣΤΑΥΡΟΥ ΓΕΩΡΓΑΚΟΠΟΥΛΟΥ
Η «Μ» ξεκινώντας από την Πελοπόννησο εγκαινιάζει σήμερα ένα οδοιπορικό σε πόλεις, κωμοπόλεις και χωριά κάθε περιφέρειας της χώρας, αναδεικνύοντας τα προβλήματα που ταλανίζουν τους πολίτες της
Μέχρι που λύθηκε στη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου, για τις ευρωεκλογές του 2024. Μέσα από τη δημοσιογραφική υποστήριξη μιας υποψηφιότητας, τα ταξίδια σε κάθε γωνιά της Ελλάδας μας έδειξαν μια άλλη εικόνα από αυτήν που νομίζαμε ότι υπήρχε.
Η «ΜΠΑΜ στο Ρεπορτάζ» εγκαινιάζει σήμερα ένα οδοιπορικό σε πόλεις, κωμοπόλεις και χωριά κάθε περιφέρειας. Με αφετηρία το Λουτράκι και άμεσο πέρασμα στην άλλη πλευρά του Ισθμού. Εκεί όπου άρχισε η Ελληνική Επανάσταση του 1821, για την απελευθέρωση της πατρίδας μας από τον τουρκικό ζυγό. Μετά από 203 χρόνια θα περίμενε ο καθένας ότι στην αφετηρία της απελευθέρωσης η πολιτεία θα έδινε περισσότερη σημασία. Αλλά δυστυχώς στην πράξη αποδείχθηκε η έλλειψη ενδιαφέροντος, με συνέπεια οι κάτοικοι να αισθάνονται πολίτες ενός κατώτερου Θεού. Μόνο τυχαία, άλλωστε, δεν αναδείχθηκε η Περιφέρεια Πελοποννήσου όχι μόνο η φτωχότερη στην Ελλάδα, αλλά πήρε και τα πρωτεία στην Ευρώπη, καθώς κόντραρε στα ίσα περιοχές της Βουλγαρίας και μία επαρχία της Ισπανίας.
Λουτράκι
Αλλά ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή. Από το Λουτράκι, όπου ακόμα και οι αυτοκινητιστές, δηλαδή οι οδηγοί ταξί, εξέφραζαν τον προβληματισμό τους. «Δουλεύουμε διπλοβάρδιες τον Ιούλιο και τον Αύγουστο, για να τη βγάλουμε τον χειμώνα. Όχι για να βάλουμε κάτι στην άκρη, αλλά για να μην πεινάσουμε», ακούσαμε να λένε στην πιάτσα των ταξί. Όσο για τους επιχειρηματίες, οι περισσότεροι αισθάνονται ως… υπάλληλοι του κράτους. Γι’ αυτό, άλλωστε, υπάρχουν πολλά κλειστά μαγαζιά στο κέντρο του Λουτρακίου, όπου πριν από μερικά χρόνια δεν τολμούσε κάποιος να σκεφθεί τη δημιουργία επιχείρησης, διότι δεν έβρισκε χώρο για να στεγάσει το επιχειρηματικό πλάνο του.
«Αποκλειστικά και μόνο για το ρεύμα πρέπει να δουλεύουμε δύο μήνες», ακούστηκε στα αυτιά μας η κραυγή απόγνωσης.
Κόρινθος
Το βασικό πρόβλημα είναι η ανεργία. Δεν υπάρχουν δουλειές. Αν προσθέσει κάποιος και το κυκλοφοριακό, καθώς το κέντρο της πόλης φέρεται να είναι διαρκώς σε μια φάση ανακατασκευής, η οποία μοιάζει να μην τελειώνει, διότι όταν ολοκληρώνεται ένα έργο, αυτόματα το έχουν ξεπεράσει οι εξελίξεις, τότε αντιλαμβάνεται ο επισκέπτης ότι η πρωτεύουσα της Περιφερειακής Ενότητας δεν διανύει κάποια αξιόλογη περίοδο. Το ένιωσε ο υπογράφων στο πετσί του όταν άκουσε μια κοπέλα να επιχειρηματολογεί για να αποδείξει ότι η πολιτεία, μέσω των κυβερνήσεων, τρώει τα παιδιά της.
Κιάτο
Στο Κιάτο, οι κάτοικοι δείχνουν να το έχουν… φιλοσοφήσει. «Το κράτος μάς κλέβει καθημερινά και με διάφορους τρόπους. Οπότε αναζητούμε κι εμείς το κόλπο για να κάνουμε το ίδιο, για να ανταποδώσουμε την κλοπή», σχολίασε ένας επιχειρηματίας.
Ένας συνταξιούχος έθιξε το πρόβλημα της ανακύκλωσης των ίδιων προσώπων στις θέσεις ευθύνης. «Δεν γίνεται να έχουν αποτύχει τις προηγούμενες 10ετίες και οι ίδιοι να κάνουν τώρα κάτι σωστό», υποστήριξε και αναφέρθηκε στην οικογενειοκρατία.
Ξυλόκαστρο
Εκεί τα πράγματα έδειξαν πιο μαζεμένα. Συνέπεσε, άλλωστε, η επίσκεψή μας στην πόλη με την ομιλία του Δημήτρη Τσιόδρα, σε ένα καφέ της κεντρικής πλατείας. Τη συγκέντρωση οργάνωσε ουσιαστικά ο δήμαρχος Βλάσης Τσιώτος. Αλλά όταν μιλήσαμε με τους κατοίκους και τους επιχειρηματίες, αντιληφθήκαμε ότι ο καθένας σκαρφίζεται διάφορους τρόπους για να επιβιώσει. Ακόμη και τυχερά λαχεία πωλούνται σε ένα βιβλιοπωλείο για να αυξηθεί ο τζίρος.
Αίγιο
Το μεγάλο πρόβλημα του Αιγίου αφορά το λιμάνι. Αν και η πόλη αντιμετωπίζει άλλα… χίλια προβλήματα, αν δεν είχε υποβαθμιστεί εντελώς το λιμάνι θα υπήρχαν πολλές προοπτικές. Θα μπορούσε ένα λειτουργικό λιμάνι να δώσει πνοή στην πόλη και να βοηθήσει ακόμα και την τοπική παραγωγή αγροτικών προϊόντων, τα οποία υποχρεωτικά μεταφέρονται στην Πάτρα και από εκεί φεύγουν για την Ευρώπη. Ακόμα και κρουαζιερόπλοια θα μπορούσαν να δέσουν στο Αίγιο. Αλλά…
Καλάβρυτα
Όταν υπάρχει πρόβλημα από τη λειψυδρία στα Καλάβρυτα, τότε ο καθένας αντιλαμβάνεται ότι έχει χαθεί ο έλεγχος. Εδώ και χρόνια όλη η Αχαΐα πορεύτηκε με τον αυτόματο πιλότο, καθώς οι υποδομές απαξιώθηκαν και τα έργα περιορίστηκαν. Ξαφνικά, πάντως, θυμήθηκε η πολιτεία να κάνει αντιπλημμυρικά, για να θωρακιστεί ο Οδοντωτός, το περίφημο τρένο που θα μπορούσε να αποτελεί τουριστική ατραξιόν ολόκληρο τον χρόνο.
Πάτρα
Πρόκειται για το τρίτο μεγαλύτερο λιμάνι της χώρας. Θα μπορούσε να είναι το κέντρο ανάπτυξης όχι μόνο για την Αχαΐα, αλλά για ολόκληρη την Πελοπόννησο. Εδώ και χρόνια, όμως, παρακμάζει. Από τη 10ετία του ’80 η Πάτρα επιβιώνει χάρη στους περαστικούς τουρίστες και τους φοιτητές. Γι’ αυτό και ανθεί η εστίαση, με όλα τα θετικά και τα αρνητικά της. Όπου κι αν ρωτήσαμε, μας μίλησαν για κυκλώματα που εκμεταλλεύονται καταστήματα, που ασκούν πιέσεις στους επιχειρηματίες. Για βιομηχανία, βέβαια, ούτε λόγος να γίνεται. Πάλι καλά, δηλαδή, που υπάρχει και το καρναβάλι. Διαφορετικά θα πεινούσε ο περισσότερος κόσμος.
Πύργος
Οι κάτοικοι βράζουν για την εγκατάλειψη. Λένε και έχουν δίκιο πως τους ξέχασαν οι πάντες. Το οδικό δίκτυο είναι καρμανιόλα και 10ετίες ακούν ότι φτιάχνεται η Πατρών – Πύργου. Υπάρχει πρόβλημα με τα αρδευτικά κανάλια. Είναι ο μοναδικός νομός χωρίς σχολή τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. Και τα ΤΕΙ που υπήρχαν, τα πήραν από την πόλη. Ένας φοιτητής σταμάτησε τις σπουδές επειδή έφυγε η σχολή και δεν μπορούσε να μετακομίσει σε άλλη πόλη.
Αρχαία Ολυμπία
Εδώ ισχύει ένα παλιό τραγούδι: Μέσα στο σπίτι μου, νιώθω σαν επισκέπτης. Οι επιχειρηματίες της περιοχής, οι καταστηματάρχες, οι ξενοδόχοι βλέπουν καθημερινά 100άδες πούλμαν, που περνούν, πάνε στον αρχαιολογικό χώρο και μετά την ξενάγηση φεύγουν προς άγνωστες κατευθύνσεις. Θεατές στον τόπο τους. Ούτε καν τα λουτρά στη λίμνη του Καϊάφα δεν έχουν αναπτυχθεί για να κρατούν τους τουρίστες στην Ηλεία.
Κρέστενα
Οι άνθρωποι έχουν πρόβλημα ακόμα και με το νερό. Μας κάλεσαν να το πάμε στο Χημείο, για να διαπιστώσουμε ότι δεν πίνεται. Το νοσοκομείο, που ήταν κάποτε ένα σημείο αναφοράς, μετατράπηκε σε ένα υποστελεχωμένο κέντρο υγείας. Χώρια Η ανεργία και τα υπόλοιπα προβλήματα, από τις πυρκαγιές. Πολλοί αγρότες βρήκαν κλειστές πόρτες όταν ζήτησαν να αποζημιωθούν για τις καμένες ελιές τους.
Κυπαρισσία
Εδώ η εικόνα εγκατάλειψης είναι τόσο έντονη, που αποτυπώνεται στην έλλειψη φωτισμού στο γήπεδο της πόλης. Η εγκατάσταση βυθίζεται στο σκοτάδι όταν πέφτει ο ήλιος και όποια ομάδα θέλει να προπονηθεί, καλείται να εφεύρει τρικ για να τα καταφέρει.
Φιλιατρά
Από τις συζητήσεις που κάναμε μας μετέφεραν ότι οι πολιτικοί τους κοροϊδεύουν. Χρειάστηκε να φτάσουμε 10 μέρες πριν από τις ευρωεκλογές για να προκηρύξουν τον Ιούνιο τα έργα στο μιναγιώτικο φράγμα, για την άρδευση στην Πύλο και στα γύρω χωριά. Στα Φιλιατρά, ωστόσο, πάθαμε άλλο σοκ. Παραγγείλαμε τσάι και όταν ζητήσαμε μέλι μάς έφεραν… βουλγάρικο! Ναι, στον κάμπο της Μεσσηνίας δίνουν οι καφετέριες μέλι από τη Βουλγαρία! Εκεί έφτασε η αποστροφή του κράτους για τον πρωτογενή τομέα.
Πύλος
Εδώ κυριαρχούν οι εκδηλώσεις για τα ιστορικά γεγονότα που έχουν δώσει λαμπρή θέση στην πόλη. Αλλά τα προβλήματα παραμένουν, παρά τις επενδύσεις που γίνονται στην ευρύτερη περιοχή. Για τον κόσμο που ασχολείται με τον αγροτικό τομέα και την κτηνοτροφία, τα δεδομένα δεν είναι και τόσο καλά.
Καλαμάτα
Πού να σταθούμε; Στα ετοιμόρροπα κτίρια που απειλούν κάθε στιγμή τους περαστικούς; Στο προβληματικό αποχετευτικό δίκτυο των περισσοτέρων χωριών; Στην ερήμωση πολλών οικισμών; Στο προβληματικό οδικό δίκτυο; Άλλη μία ιστορική πόλη, η οποία παραμένει… ιστορική. Άρα δεν είναι σύγχρονη.
Σπάρτη
Εδώ η κατάσταση ήταν κάπως καλύτερη σε σύγκριση και με τον Πύργο και την Καλαμάτα. Έστω και αν οι κάτοικοι αισθάνονται αποκομμένοι, διότι από το 1969 τους υποσχέθηκαν την κατασκευή αεροδρομίου, το οποίο δεν έγινε ποτέ. Θα μπορούσε να είναι εντελώς διαφορετική η Λακωνία, η οποία επέστρεψε και στον τουριστικό αφρό χάρη στη «Γη της Ελιάς». Αλλά τα προβλήματα δεν λείπουν από τη Σκάλα, όπου η γέφυρα του Ευρώτα μας γυρίζει δύο αιώνες πίσω, καθώς δεν χωρούν δύο αυτοκίνητα μαζί. Άρα η διέλευση γίνεται… εναλλάξ και ανάλογα με τον αριθμό των αυτοκινήτων που βρίσκονται στην κάθε όχθη.
Τρίπολη
Το υποβαθμισμένο ενδιαφέρον για τη μοναδική πανεπιστημιακή σχολή δεν προσφέρει στην τοπική κοινωνία της Τριπολιτσάς τα προσδοκόμενα έσοδα. Με την απολιγνιτοποίηση απειλήθηκε η συνοχή της τοπικής κοινωνίας, αλλά κάτι ο Στρατός, κάτι οι επιδοτήσεις για τη δημιουργία βιομηχανικών μονάδων, ενδεχομένως να αλλάξουν τον ρουν της Ιστορίας. Προς το παρόν, πάντως, οι δρόμοι της πόλης δεν παραπέμπουν στην εποχή μας, αλλά μας γυρίζουν πολλά χρόνια πίσω.
Άργος
Το κυκλοφοριακό παραμένει ένας μόνιμος βραχνάς. Όπως, βέβαια, και οι οδικοί άξονες. Για την ανεργία δεν θέλουμε να μιλήσουμε, αν και η περιοχή έβγαλε πολλούς επιστήμονες από τα μόρια που έδωσαν το… κρίκετ και άλλα διάσημα αθλήματα.
Ναύπλιο
Η ιστορικότητα της πόλης παραμένει διαχρονική και συνεπώς η πρώτη πρωτεύουσα της Ελλάδας παραμένει ένας από τους 5-6 κορυφαίους τουριστικούς προορισμούς. Κάποια έργα στις υποδομές, όμως, κρίνονται από τους πολίτες αναγκαία. Ο βασικός πονοκέφαλος όλων, βέβαια, είναι η φορολόγηση και το κόστος της ενέργειας.
Αναφερθήκαμε μόνο στις πόλεις, διότι αν μιλούσαμε για όσα ακούσαμε και είδαμε στα χωριά, θα φτάναμε στις… εκλογές και δεν θα τελειώναμε. Οι δρόμοι έχουν τα μαύρα χάλια τους. Στα νοσοκομεία αντί να βγει όρθιος, κινδυνεύεις να φύγεις οριζόντια παρά το φιλότιμο των γιατρών. Εγκαινίασαν πρόσφατα παιδιατρική κλινική στην Ηλεία χωρίς παιδίατρο. Στα Κρέστενα, πιο συγκεκριμένα.
Η Πελοπόννησος έχει αφεθεί στη μοίρα της. Βρίσκεται στο έλεος του Θεού κι εκεί έχουν εναποθέσει οι πολίτες τα ελπίδες τους και για το παρόν αλλά και για το μέλλον. Όπως και να ’χει, όμως, το συμπέρασμα είναι ξεκάθαρο: η πολιτεία και οι έχοντες την εξουσία δεν στρέφουν το βλέμμα τους προς την Πελοπόννησο. Ούτε για… τα μάτια του κόσμου!
