PLUS
Η συμφωνία ΕΕ-Βρετανίας μετά το Brexit, που ανακοινώθηκε στο Λονδίνο τη Δευτέρα είναι στην πραγματικότητα μια δέσμευση των δύο μερών για περισσότερες συναντήσεις στις οποίες οι διαπραγματευτές θα προσπαθήσουν να καταλήξουν σε περισσότερες συμφωνίες.
Αν και η νέα συμφωνία δεν επιστρέφει στο καθεστώς της ενιαίας αγοράς, της τελωνειακής ένωσης ή της ελεύθερης μετακίνησης, τηρώντας τις κόκκινες γραμμές, ωστόσο σηματοδοτεί μια σημαντική επαναπροσέγγιση, βασισμένη στον ρεαλισμό, τη συνεργασία και το αμοιβαίο όφελος.
Η ευρεία συμφωνία που επιτεύχθηκε στη σύνοδο κορυφής στο Lancaster House τη Δευτέρα περιλαμβάνει:
-
Ένα αμυντικό σύμφωνο ως το πρώτο βήμα προς την εξασφάλιση της πρόσβασης της Βρετανίας σε ένα νέο ταμείο επανεξοπλισμού της ΕΕ ύψους 150 δισεκατομμυρίων ευρώ (126 δισεκατομμύρια λίρες), αν και το Ηνωμένο Βασίλειο θα καταβάλει συνεισφορές στο ταμείο.
-
Ταχύτερη πρόσβαση για τους ταξιδιώτες που θα μπορούν να χρησιμοποιούν ηλεκτρονικές πύλες στα αεροδρόμια της ηπείρου, αν και το χρονοδιάγραμμα δεν είναι σαφές.
-
Μια συμφωνία-ορόσημο για το εμπόριο εκπομπών, που σημαίνει ότι οι εξαγωγείς του Ηνωμένου Βασιλείου θα αποφύγουν τους συνοριακούς φόρους άνθρακα ύψους 800 εκατομμυρίων λιρών.
-
Στενότερη συνεργασία στον τομέα του εγκλήματος και της μετανάστευσης, συμπεριλαμβανομένης της πρόσβασης στα δεδομένα αναγνώρισης προσώπου της ΕΕ, ένα βασικό αίτημα του Starmer.
Μεταξύ των βασικών σημείων της συμφωνίας βρίσκεται η νέα συμφωνία SPS (υγειονομικών και φυτοϋγειονομικών μέτρων), η οποία, μειώνοντας τη γραφειοκρατία στα σύνορα, απλοποιεί τη διακίνηση τροφίμων και ποτών. Η αποκατάσταση της ομαλής ροής αγαθών, κυρίως μεταξύ Βρετανίας και Βόρειας Ιρλανδίας, εκτιμάται ότι θα οδηγήσει σε χαμηλότερες τιμές και μεγαλύτερη ποικιλία στα ράφια των βρετανικών σούπερ μάρκετ.
Παράλληλα, η συμφωνία επιτρέπει την εξαγωγή προϊόντων όπως μπιφτέκια και λουκάνικα προς την ΕΕ. Πρόκειται για προϊόντα που είχαν σταματήσει να εξάγονται μετά το Brexit, προκαλώντας σοβαρές απώλειες στην εν λόγω βιομηχανία.
Ένα ακόμη κρίσιμο στοιχείο της συμφωνίας αφορά τη σύνδεση των Συστήματων Εμπορίας Εκπομπών Ρύπων των δύο πλευρών. Η ρύθμιση αυτή αναμένεται να ενισχύσει την ενεργειακή ασφάλεια του Ηνωμένου Βασιλείου και να προστατεύσει τις επιχειρήσεις από τον επικείμενο «φόρο άνθρακα» της ΕΕ, ο οποίος, χωρίς συμφωνία, θα κόστιζε στις βρετανικές επιχειρήσεις 800 εκατομμύρια στερλίνες κάθε χρόνο.
Όσον αφορά το ζήτημα των θεωρήσεων για τους νέους και την αμφισβητούμενη επιστροφή του Ηνωμένου Βασιλείου στο πρόγραμμα ανταλλαγών πανεπιστημίων Erasmus, υπάρχει ελάχιστη σαφήνεια πέρα από την μετονομασία της «κινητικότητας των νέων» σε «εμπειρία». Έχει επίσης προωθηθεί μια απόφαση για το επίπεδο των διδάκτρων που πρέπει να πληρώνουν οι Ευρωπαίοι φοιτητές. Το πρόγραμμα αυτό θα δίνει τη δυνατότητα στους νέους να ζήσουν, να εργαστούν και να ταξιδέψουν στην Ευρώπη με ευελιξία. Πρόκειται για ένα καθεστώς ανάλογο με αυτό που ισχύει μεταξύ Αυστραλίας και Νέας Ζηλανδίας.
Αντιθέτως, η νέα απαλλαγή για τους ταξιδιώτες του Ηνωμένου Βασιλείου να συμμετέχουν στις ουρές έκδοσης ευρωπαϊκών διαβατηρίων και οι χαλαρότεροι κανόνες για τα κατοικίδια ζώα καταργώντας έτσι τη χρονοβόρα διαδικασία πιστοποιητικών υγείας, έχουν περισσότερο να κάνουν με το στυλ παρά με την ουσία.
Το ίδιο ισχύει και για ορισμένες λεπτομέρειες σχετικά με το πώς το Ηνωμένο Βασίλειο θα συνεργαστεί με την Ένωση σε θέματα αστυνόμευσης και ασφάλειας, συμπεριλαμβανομένης της χρήσης αμφιλεγόμενης τεχνολογίας αναγνώρισης προσώπου για την αντιμετώπιση του λαθρεμπορίου ναρκωτικών και ανθρώπων πέρα από τα σύνορα.
Η αυξημένη συνεργασία στον τομέα της άμυνας είναι σημαντική και επίκαιρη, δεδομένης της κλιμάκωσης της γεωπολιτικής αστάθειας υπό τον Ντόναλντ Τραμπ – αν και οι βρετανικές επιχειρήσεις όπλων θα πρέπει να συνεχίσουν να πιέζουν για πρόσβαση στο ταμείο «SAFE» των 150 δισεκατομμυρίων λιρών της ΕΕ.
Στη Βρετανία τώρα όλα δείχνουν πως πιστεύουν ότι δεν θα έπρεπε να έχουν περάσει εννέα χρόνια από το δημοψήφισμα για να φτάσουν σε αυτό το σημείο. Μια ομάδα περίπου 60 βουλευτών των Εργατικών ορθώς πιέζει την κυβέρνηση να είναι πιο φιλόδοξη, ενθαρρυμένη από τις δημοσκοπήσεις που δείχνουν ότι οι περισσότεροι ψηφοφόροι πιστεύουν πλέον ότι το Brexit ήταν λάθος με τον Βρετανό πρωθυπουργό Κιρ Στάρμερ να δηλώνει πως «Ήρθε η ώρα να κοιτάξουμε μπροστά. Να αφήσουμε πίσω τις παλιές διαμάχες και να βρούμε κοινές, λογικές λύσεις που ωφελούν τον βρετανικό λαό. Η Βρετανία επιστρέφει στη διεθνή σκηνή με μια κυβέρνηση στην υπηρεσία των εργαζομένων», και την Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, να μιλά για τη συμφωνία αυτής της εβδομάδας ως «πλαίσιο» μιας βελτιωμένης μελλοντικής σχέσης.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Το Brexit ξανά στην επικαιρότητα – Τι θέλουν τόσο το Ηνωμένο Βασίλειο όσο και η ΕΕ από τη συμφωνία;
Βρετανία: Ο «εγκέφαλος του Brexit» Νάιτζελ Φάρατζ επιστρέφει
