Το «ξεχείλωμα» των απόρρητων δαπανών τράβηξε την προσοχή του Ελεγκτικού Συνεδρίου

Στα υπουργεία Μετανάστευσης και Ασύλου, Εσωτερικών και Προστασίας του Πολίτη στρέφει σύμφωνα με πληροφορίες την προσοχή του το Ελεγκτικό Συνέδριο, μετά από της θεσμοθέτηση μιας σειράς διατάξεων το τελευταίο τρίμηνο που επιτρέπουν στις ηγεσίες των εν λόγω υπουργείων να αποκτούν ειδικές πιστώσεις απόρρητων εθνικών αναγκών για την αντιμετώπιση αναγκών του προσφυγικού ή να προχωρούν σε απευθείας αναθέσεις κατά παρέκκλιση της κείμενης νομοθεσίας.

Tου Θανάση Κουκάκη

Είναι ενδεικτικό πως με μια από τις εν λόγω διατάξεις δόθηκε η δυνατότητα χαρακτηρισμού, με υπουργική απόφαση, ως απόρρητων, των δαπανών του υπουργείου Εσωτερικών που σχετίζονται με την εκτέλεση έργων ανάπτυξης πληροφοριακών συστημάτων για τον έλεγχο της πρόσβασης και της διάθεσης παροχών στις δομές προσωρινής υποδοχής και φιλοξενίας προσφύγων και μεταναστών και των Προαναχωρησιακών Κέντρων Κράτησης Αλλοδαπών, καθώς και των απολύτως συναφών με αυτά τα έργα προμηθειών.

Σχετικά Άρθρα:

Ενστάσεις των θεσμών για την πρακτική των απόρρητων δαπανών

Με μια άλλη διάταξη, που ψηφίσθηκε την προηγούμενη εβδομάδα από τη Βουλή, προβλέπεται πως ο υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου μπορεί να προχωρεί σε απόρρητες δαπάνες, για τις οποίες «δεν θα αποδίδεται λογαριασμός» και τα παραστατικά των οποίων θα καταστρέφονται μετά την παρέλευση έξι μηνών από την σχετική απόφαση τέλεσης της δαπάνης (η οποία δεν θα δημοσιεύεται). Σκοπός της πρόβλεψης αυτής είναι κατά την κυβέρνηση η διασφάλιση της απρόσκοπτης λειτουργίας και η εκπλήρωση της αποστολής του υπουργείου, όπως αυτή κάθε φορά εξειδικεύεται από τα αρμοδία προς τούτο όργανα, «έναντι απειλών που δύνανται να θέσουν σε κίνδυνο ζητήματα, αξίες και δικαιώματα συνταγματικά κατοχυρωμένα, όπως η προάσπιση της ζωής και της περιούσιας των πολιτών και της διαφύλαξης του φυσικού περιβάλλοντος».

Η σπουδή της κυβέρνησης να περιβάλει με το χαρακτηρισμό «απόρρητο» πλήθος δαπανών του Δημοσίου έχει κατά πληροφορίες τραβήξει την προσοχή του Ελεγκτικού Συνεδρίου, αλλά και των Ευρωπαϊκών θεσμών που έχουν ήδη ενημερωθεί για το ζήτημα. Οι «γκρίζες ζώνες» των απορρήτων δαπανών μέσα σε μια εποχή δημοσιονομικής κρίσης είναι κάτι που αναμένεται να επισημανθεί από τους θεσμούς στην έκτη έκθεση της ενισχυμένης μεταμνημονιακής εποπτείας. Ωστόσο, ακόμη πιο σημαντική είναι η παρέμβαση του Ελεγκτικού Συνεδρίου, ως του πλέον αρμοδίου φορέα.

Ο εξωτερικός έλεγχος που ασκεί το Ελεγκτικό Συνέδριο δεν περιορίζεται στην απλή διαπίστωση της νομιμότητας και κανονικότητας της δαπάνης, της σύννομης διαχείρισης των λογαριασμών των δημοσίων υπολόγων και της νομιμότητας των διαδικασιών ανάθεσης των δημοσίων συμβάσεων, καθώς το δικαστήριο έχει αρμοδιότητα, κατά τον προληπτικό έλεγχο να καταστήσει τον τίτλο πληρωμής ανενεργό, κατά τον κατασταλτικό έλεγχο να επιβάλλει κυρώσεις και κατά τον προσυμβατικό έλεγχο να αποτρέψει την υπογραφή της σύμβασης. Ομοίως, κατά τον έλεγχο της είσπραξης των εσόδων, έχει την αρμοδιότητα να επιβάλλει κυρώσεις.