Ολλανδία - Δημοψήφισμα για τη συμφωνία σύνδεσης Ευρωπαϊκής Ένωσης - Ουκρανίας

Οι Ολλανδοί ψηφοφόροι καλούνται σήμερα να αποφασίσουν εάν θα εγκρίνουν ή θα απορρίψουν την συμφωνία σύνδεσης ανάμεσα στην Ευρωπαϊκή Ένωση και την Ουκρανία σε ένα συμβουλευτικού χαρακτήρα δημοψήφισμα, το οποίο λαμβάνοντας υπόψη ότι η προεδρία του Συμβουλίου της ΕΕ ασκείται από την Ολλανδία και εν όψει του βρετανικού δημοψηφίσματος, αναμένεται να αποδειχθεί υψηλής πολιτικής σημασίας για την Ένωση, “τεστάροντας” τα αισθήματα της ολλανδικής κοινής γνώμης απέναντι στην ΕΕ.

Σημαντικά, το εν λόγω κείμενο της συμφωνίας σύνδεσης ΕΕ-Ουκρανίας είναι ανάλογο με τις συμφωνίες που έχουν υπογραφεί από την ΕΕ και μιας σειράς χωρών, όπως την Αλβανία, τη Σερβία, την Τουρκία, τη Γεωργία, τη Μολδαβία, το Μαρόκο και άλλες. Όσον αφορά τις εμπορικές σχέσεις, προβλέπεται τη δημιουργία ζώνης ελεύθερου εμπορίου με την Ουκρανία και σε πολιτικό επίπεδο αναφέρεται σε ένα «συμβόλαιο σύνδεσης».

Η συμφωνία θα πρέπει να επικυρωθεί και από τα 28 κράτη μέλη της ΕΕ προκειμένου να τεθεί σε ισχύ. Υπενθυμίζεται ότι, η Ολλανδία είναι η μόνη χώρα που δεν την έχει επικυρώσει. Το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος δεν είναι δεσμευτικό και, κατά συνέπεια, η επικράτηση του «όχι» δεν θα αναγκάσει την ολλανδική κυβέρνηση να προβάλει βέτο στην συμφωνία σύνδεσης με την Ουκρανία. Ωστόσο ο εύθραυστος κυβερνών συνασπισμός της Ολλανδίας δεν θα μπορεί να αγνοήσει ένα αρνητικό αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος, έναν χρόνο πριν από τις προγραμματισμένες βουλευτικές εκλογές.

Όσοι τάσσονται κατά της συγκεκριμένης συμφωνίας σύνδεσης κατηγορούν την Ένωση ότι συμμαχεί με μία διεφθαρμένη χώρα που χρειάζεται δισεκατομμύρια ευρώ οικονομικής βοήθειας. Και ενώ πρόκειται ουσιαστικά για συμφωνία εμπορικής συνεργασίας που δεν επιτρέπει στους Ουκρανούς να εργασθούν εντός της ΕΕ, εν τούτοις οι πολέμιοι της ανωτέρω συμφωνίας θεωρούν ότι αποτελεί τον προθάλαμο για μελλοντική ένταξη της χώρας στην ΕΕ.

Ωστόσο, τυχόν απόρριψη της συμφωνίας σύνδεσης της ΕΕ με την Ουκρανία, είτε από πλευράς των ψηφοφόρων είτε από πλευράς της ολλανδικής κυβέρνησης, πρόκειται να χαρακτηριστεί ως πολιτική νίκη του προέδρου της Ρωσίας Βλαντίμιρ Πούτιν, που είναι αντίθετος με την περαιτέρω ενίσχυση των σχέσεων του Κιέβου με την Ευρώπη.

Κατ’ αυτόν τον τρόπο, πολλοί Ολλανδοί αισθάνονται ότι βρίσκονται ανάμεσα σε συμπληγάδες: από τη μια τα σχέδια της ΕΕ για περαιτέρω διεύρυνση που αντιστοιχούν στο όραμα κάποιων γραφειοκρατών στις Βρυξέλλες ή την υποστήριξη προς τον Πούτιν τον οποίο κατηγορούν για την κατάρριψη της πτήσης MH17 στην ανατολική Ουκρανία που στοίχισε τη ζωή σε 200 Ολλανδούς πολίτες το καλοκαίρι του 2014.

Στις τελευταίες δημοσκοπήσεις, το «όχι» φαίνεται να προηγείται οριακά του «ναι»,  ενώ η συμμετοχή τοποθετείται και αυτή οριακά πάνω από το 30% που αποτελεί το κατώτατο όριο για την εγκυρότητα του δημοψηφίσματος.

Η ολλανδική κυβέρνηση, που υποστηρίζει το «ναι» φοβάται μήπως το δημοψήφισμα μετατραπεί σε μία ψηφοφορία διαμαρτυρίας, όπως το 2005, όταν η πλειοψηφία απέρριψε το ευρωπαϊκό Σύνταγμα.