100 χρόνια Τουρκία: Οι εορτασμοί αλλά και οι ανησυχίες για τα ανθρώπινα δικαιώματα

Η Τουρκία γιορτάζει τα 100 χρόνια από την ίδρυση του σύγχρονου κράτους, όπως αυτό το προσδιόρισε ο Κεμάλ Ατατούρκ. Όπως επιτάσσει η παράδοση, ο πρόεδρος της Τουρκίας, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, κατέθεσε στεφάνι στο μαυσωλείο του Κεμάλ και κατόπιν με σύντομο μήνυμά του απευθύνθηκε στον ίδιο τον Ατατούρκ.

«Είμαστε αποφασισμένοι να λάμψουμε στον δεύτερο αιώνα της Δημοκρατίας μας, που θα είναι ο αιώνας της Τουρκίας. Η χώρα μας είναι σε ασφαλή χέρια. Μπορείς να αναπαυθείς εν ειρήνη. Και θέλουμε να σε συγχαρούμε για τα εκατό χρόνια της δημοκρατίας» είπε μεταξύ άλλων ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.

Η μεγάλη στρατιωτική παρέλαση πραγματοποιήθηκε στην Κωνσταντινούπολη, με χιλιάδες πολίτες να δίνουν το παρών για να θαυμάσουν τις ένοπλες δυνάμεις της χώρας. Μικροί και μεγάλοι κρατώντας στα χέρια σημαίες της Τουρκίας, χειροκρότησαν με ενθουσιασμό στη διάρκεια της παρέλασης ενώ αρκετοί εξ αυτών δήλωσαν βαθιά συγκινημένοι.

«Η Τουρκία ιδρύθηκε με πολλές δυσκολίες, αναγεννήθηκε από τις στάχτες της, μέσα από τη φτώχεια και πλέον ξεχωρίζει. Ήταν δύσκολη η ίδρυσή της. Με συγκινεί πολύ. Θέλω να κλάψω όποτε το σκέφτομαι. Κάθε χρόνο νιώθω χαρά» λέει ένας Τούρκος ενώ μία γυναίκα συμπληρώνει: «Θέλουμε μία λαμπρή νέα γενιά, μια γενιά που να ξέρει τι γίνεται. Θέλουμε οι νέοι να προστατεύουν το έθνος. Για να γιορτάζουμε τη θρησκεία μας, πρέπει πρώτα να προστατεύουμε το έθνος. Αυτό είναι το πιο σημαντικό».

Δεν είναι όμως όλα γιορτή και χαρά για τους Τούρκους της σύγχρονης εποχής. Υπάρχουν και αυτοί που ανησυχούν για την καταστολή των δικαιωμάτων και τους περιορισμούς στις ατομικές ελευθερίες, διαφωνώντας με την πορεία που έχει πάρει η χώρα .

«Ο δρόμος που βρισκόμαστε τώρα ήταν πολύ διαφορετικός. Εδώ συνήθως περπατούσαν κυρίως Έλληνες, Αρμένιοι και Εβραίοι. Αυτοί οι άνθρωποι είχαν εδώ τη ζωή τους όλη, τα σπίτια τους αλλά και τα καταστήματά τους. Αυτά τα μέρη ήταν γεμάτα με μειονότητες. Τώρα αντί γι αυτόν τον πολιτισμό έχουμε κάτι άλλο, κάτι πιο αραβικό» λέει ο Μουράντ Μιχτσί, συγγραφέας και ακτιβιστής.

Πολύ μεγάλο ζήτημα της σύγχρονης Τουρκίας είναι τα δικαιώματα των γυναικών. Η έκρηξη στα περιστατικά γυναικοκτονιών και βίας κατά των γυναικών έχει οδηγήσει στη δημιουργία οργανώσεων που πιέζουν για τις απαραίτητες αλλαγές στη νομοθεσία της χώρας.

«Στα 100 χρόνια της δημοκρατίας, όταν θα έπρεπε να έχουμε διασφαλίσει προηγμένα δικαιώματα, όταν θα έπρεπε να παλεύουμε για άλλα πράγματα, δυστυχώς το κράτος προσπαθεί να μας φιμώσει με νομικά μέσα ώστε να μην μιλάμε για τις γυναικοκτονίες. Είναι μία παράνομη διαδικασία. Αλλά δυστυχώς ζούμε σε μία περίοδο όπου το σύγχρονο κράτος δικαίου έχει ισοπεδωθεί. Εμείς δίνουμε τη μάχη για να μην επιβληθεί το σκοτάδι στην κοινωνία μας» λέει η Φιντάν Ατασελίμ, ΓΓ της οργάνωσης «Τέλος στις γυναικοκτονίες».

Η αντιπρόεδρος της Ένωσης Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων της Τουρκίας, δικηγόρος στο επάγγελμα, εξηγεί πως ο εκσυγχρονισμός της Τουρκίας όπως τον εμπνεύστηκε ο Κεμάλ Ατατούρκ είχε και συγκεκριμένη στόχευση ενάντια σε άλλες εθνότητες.

«Η ενωτική νοοτροπία ήταν αυτή που ίδρυσε τη Δημοκρατία. Συνεπώς ήταν ένα εκσυγχρονιστικό πλάνο. Όμως ήταν και ένα πλάνο εξουδετέρωσης κάποιων ταυτοτήτων. Γιατί η Δημοκρατία, η επίσημη ιδεολογία της Δημοκρατίας της Τουρκίας ιδρύθηκε στη βάση της μοναδικής ταυτότητας του Τούρκου και του Σουνίτη μουσουλμάνου. Όλες οι άλλες ταυτότητες είτε καταστράφηκαν είτε τις αγνόησαν. Με άλλα λόγια έπρεπε να τουρκοποιηθούν» λέει η Ερέν Κεσκίν, αντιπρόεδρος της Ένωσης Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων της Τουρκίας.

Οι εορτασμοί ήταν λιτοί λόγω του πολέμου στη Γάζα.