Επιτέλους υπεγράφη η συμφωνία για την αναβάθμιση των αεροσκαφών F16 της Π.Α. Με δεκαετή καθυστέρηση θα πει κάποιος, με λάθος επιλογή των block που θα αναβαθμιστούν θα πει κάποιος άλλος. Ίσως. Οι Τούρκοι αναβάθμισαν τα 188 δικά τους, ολοκληρώνοντας τα το 2016, σε επίπεδο κατώτερο των τελευταίων 30 δικών μας Block 52++. Εμείς θα «αναβαθμίσουμε» τα δικά μας 30 Block 52++ καθηλώνοντας ότι ποιο σύγχρονο έχουμε και με ελάχιστες ώρες λειτουργείας για πολλά χρόνια για να τα κάνουμε ακόμη καλύτερα. Οι κακές γλώσσες λένε ότι αυτό συνέφερε περισσότερο την εταιρία αλλά τέλος πάντων.
Ότι εξοπλισμό δε βγάλουμε από τα αναβαθμιζόμενα, θα τον βάλουμε στα παλαιότερα block τα οποία θα τα καθηλώσουμε και αυτά για πολλά χρόνια και φυσικά με καινούριο FMS πρόγραμμα η καλύτερα επέκταση του υπάρχοντος στο διηνεκές και με καινούρια χρηματοδότηση φυσικά. Όπως και να έχει πάρθηκε μια απόφαση που αν υλοποιηθεί θα φέρει την Π.Α σε καλύτερη θέση.
Ως εδώ ας πούμε καλά. Αυτή η υπόθεση με τα αντισταθμιστικά ωφελήματα (Α.Ω.) όμως πέριξ των οποίων υφέρπει συζήτηση μεγάλη και μυστική, που κολλάει; Γιατί όλοι στο Υπουργείο και τα πέριξ κόπτονται ότι δεν θα γίνουν Α.Ω., αλλά κάτι «μικροπραγματάκια» και μόνον για την ΕΑΒ; Δημιουργούνται ερωτήματα και αναζητούνται απαντήσεις:
- Τα Α.Ω. κατά γενική ομολογία όχι μόνο απέτυχαν στην Ελλάδα αλλά απετέλεσαν και την βασική λεωφόρο διασπάθισης δημόσιου χρήματος, κρατικής και ιδιωτικής διαφθοράς, διαπλοκής και πηγή πλουτισμού διάφορων σκοτεινών προσώπων μερικοί των οποίων είναι έγκλειστοι. Εκτός από ελάχιστο «δωρεάν» εξοπλισμό στην ΕΑΒ, ο οποίος σκουριάζει χρόνια τώρα και κάτι άλλες «κατασκευές» που απασχολούν η θα απασχολήσουν την Δικαιοσύνη, δεν έμεινε τίποτα στην χώρα. Ούτε τεχνογνωσία, ούτε συμπαραγωγές. Με το σκεπτικό αυτό και με στόχο να σταματήσει η διαφθορά απαγορεύτηκαν με τον νόμο 3978 του 2011, άρθρο 105. Για ποιο λόγο λοιπόν θα υπάρξουν Α.Ω. στην συγκεκριμένη σύμβαση αφού δια νόμου απαγορεύονται;
- Ο Πρωθυπουργός της Χώρας πρόσφατα και μάλιστα στην Βουλή των Ελλήνων διατράνωσε ότι αμαρτωλά Α.Ω. στην σύμβαση αυτή δεν θα υπάρξουν και σχολίασε τους λόγους για αυτό. Ένας εκ των οποίων η μείωση του κόστους. Άφησε βέβαια ένα μικρό παράθυρο για την ΕΑΒ, αλλά μάλλον λόγω έλλειψης πληροφόρησης το έκανε. Είναι φυσιολογικό ο Πρωθυπουργός να μην γνωρίζει τις κρυφές ατραπούς των μηχανισμών των Α.Ω.. Πώς να γνωρίζει ότι η ανάδοχος εταιρία δεν έχει δικαίωμα να προβάλει απαιτήσεις έναντι Α.Ω. για την ΕΑΒ καθόσον η ΕΑΒ αναφέρεται ως υποχρεωτικός τόπος υλοποίησης του προγράμματος αναβάθμισης στο LoR που στείλαμε στην Αμερικανική Κυβέρνηση. Ως τέτοια απαίτηση έχει ληφθεί υπόψιν από την ανάδοχο εταιρεία η οποία με την σειρά της έχει ενσωματώσει το πιθανό υπερβάλλον κόστος, το υπαρκτό η υποτιθέμενο ρίσκο της εξ αιτίας της επιλογής μας αυτής, στην τιμή που ζήτησε για το πρόγραμμα. Δεν είναι δυνατόν λοιπόν να απαιτήσει το ποσό που έχει υπολογίσει να το εισπράξει και δεύτερη φορά μέσω των Α.Ω.. πρόκειται για καραμπινάτη παρανομία που λίγοι πραγματικοί γνώστες των Α.Ω. θα μπορούσαν να γνωρίζουν. Το ευρύ κοινό θα ήταν ιδιαίτερα χαρούμενο με τα «δώρα» που θα έπαιρνε δήθεν η ΕΑΒ. Παρεμπιπτόντως όλοι γνωρίζουν ότι τα περίφημα Α.Ω. μόνο δωρεάν δεν είναι. Το πραγματικό τους κόστος συνήθως πολλαπλάσιο του πραγματικού υπολογίζεται και ενσωματώνεται στην τιμή προσφοράς, αφού περάσει από την διαφθοροποιό διαδικασία των συντελεστών. Με βάση ποια νομιμοποίηση λοιπόν θα προσφερθούν Α.Ω. με σημείο αναφοράς την ΕΑΒ; Ο Πρωθυπουργός άλλαξε γνώμη και ενσυνείδητα σκέπτεται να παρανομήσει; Δεν έχει σωστή ενημέρωση και θα παρασυρθεί; Υπήρξε μείωση του κόστους;
- Είναι βέβαιο ότι κάποιοι έχουν ήδη έτοιμο το επιχείρημα ότι τα ανωτέρω δεν ισχύουν γιατί τυπικά η διαδικασία που έχει επιλεγεί απαιτεί και Α.Ω. Η ΓΔΑΕΕ ως γνωστόν δεν παίρνει εντολές από την Βουλή ούτε από τον Πρωθυπουργό. Έτσι λοιπόν είναι υποχρεωμένη να απαιτήσει Α.Ω. Είναι έτσι; Εδώ πρέπει να πάρουμε τα πράγματα από την αρχή όπου θα βγουν και άλλοι σκελετοί από την ντουλάπα. Όταν αποφασίστηκε να γίνει η αναβάθμιση των F16 η Ελληνική Κυβέρνηση είχε τρείς τουλάχιστον επιλογές υλοποίησης του προγράμματος, να οργανώσει διεθνή διαγωνισμό αφού ενδιαφέρον είχαν εκφράσει τρείς μεγάλες εταιρίες η κατασκευάστριά τους LM, η BOEING και η BAE και μάλιστα είχαν κάνει παρουσιάσεις και είχαν προϊδεάσει για τιμές, θα μπορούσε επίσης να προβεί σε απευθείας ανάθεση σε κάποια από τις εταιρίες με συνοπτικές διαδικασίες και θα μπορούσε να υλοποιήσει το πρόγραμμα μέσω government to government διαδικασία με τις ΗΠΑ μέσω FMS case. Έτσι τον σχετικό διαγωνισμό θα έκανε η Αμερικανική Κυβέρνηση και εμείς αμαρτίαν ουκ έχομεν. Τελικά για συντόμευση του χρόνου υλοποίησης και για την έξωθεν καλή μαρτυρία ότι οι διαδικασίες δεν θα άφηναν υπόνοιες διαφθοράς αποφασίστηκε η διαδικασία μέσω FMS. Ως εδώ καλά, από εδώ και μετά όμως αρχίζουν τα όργανα. Οι πεπειραμένοι κονδυλοφόροι που πάγια «βοηθούν» στην σύνταξη των Letter of Request (LoR), συνέταξαν LoR που δεν ζητά απλά από την Αμερικανική Κυβέρνηση να μας προτείνει πρόγραμμα αναβάθμισης με τον εξοπλισμό και τις νέες δυνατότητες που επιθυμούμε για τα αεροπλάνα μας αλλά ζητά δύο άκρως ενδιαφέροντα πράγματα. Πρώτον την αναβάθμιση των αεροπλάνων σε επίπεδο “Viper” που είναι η εμπορική ονομασία του μοντέλου της κατασκευάστριας εταιρίας, φωτογραφίζοντας έτσι χωρίς όμως κουτοπόνηρα να ονοματίζει την κατασκευάστρια εταιρία και υποχρεώνει την Αμερικανική Κυβέρνηση να μην κάνει διαγωνισμό με τις τρείς Αμερικανικές εταιρίες που αναφέρθηκαν πριν αλλά να ζητήσει προσφορά μόνον από την LM απεμπολώντας έτσι την δυνατότητα να τύχει καλύτερων τιμών όπως τουλάχιστον διερρήγνυαν τα ιμάτιά τους οι άλλες εταιρίες. Το δεύτερο που ζήτησαν μέσω του LoR ήταν αντί, όπως θα ήταν το φυσιολογικό, να ανοίξει νέο FMS case, να υλοποιηθεί το πρόγραμμα αναβάθμισης ως επέκταση προηγούμενης σύμβασης! Ως τέτοια επέλεξαν (ελλείψει άλλης) την σύμβαση αγοράς των τελευταίων F16 από τον Σπηλιωτόπουλο. Η σύμβαση αυτή υπεγράφη το 2005 και φυσικά προέβλεπε «παροχή» Α.Ω. σε ποσοστό 120% του ύψους της κύριας συμβάσης. Όπως προαναφέρθηκε ο νόμος άλλαξε απαγορεύοντας τα Α.Ω. το 2011. Έτσι με την κλασσική Ελληνική τσαχπινιά κατάφεραν αφενός ουσιαστικά να γίνει απευθείας ανάθεση στην συγκεκριμένη εταιρία και αφετέρου να παρακάμψουν τον νόμο για απαγόρευση Α.Ω.! Η Αμερικανική πλευρά δεν έχει καμία ανάμειξη η εμπλοκή στα ανωτέρω και μάλιστα κατά πάγια τακτική δεν αναμιγνύεται σε Α.Ω.. Η συμβάσεις Α.Ω. υπογράφονται χωριστά από αυτή της κύριας προμήθειας και μεταξύ του Ελληνικού Κράτους και της εκάστοτε εταιρίας. Έτσι η ΓΔΑΕΕ θεωρεί εαυτόν υποχρεωμένο να ζητήσει Α.Ω. Για αυτό και έφτιαξε επιτροπή Α.Ω. από τις 10 Απριλίου, δηλαδή αρκετά πριν την απόφαση ΚΥΣΕΑ και φυσικά την υπογραφή της σύμβασης, με σκοπό εντός 30 ημερών να φτιάξει σύμβαση Α.Ω.. Τα ερωτήματα πολλά και αμείλικτα, γιατί δεν δόθηκε εντολή να γίνει διαγωνισμός; γιατί επελέγη αντί νέας σύμβασης να επεκταθεί παλαιότερη; γιατί αγνόησαν την απόφαση δέσμευση του Πρωθυπουργού εκπεφρασμένη μάλιστα εντός του Κοινοβουλίου, με ποιο δικαίωμα μεθόδευσαν την παράκαμψη του Νόμου που απαγορεύει τα Α.Ω.;
- Η απάντηση για την υπόθεση μεθόδευσης παράκαμψης της Νομοθεσίας θα είχε πολύ ενδιαφέρον γιατί χωρίς αυτήν μπορούμε να κάνουμε μόνον υποθέσεις. Βάσιμες υποθέσεις. Ο πρώτος λόγος υποθέτουμε είναι ακριβώς για να υπάρξουν Α.Ω. Να προσφερθούν δηλαδή τα ίδια υπερτιμημένα καθρεφτάκια που προσφέρονταν τα χρόνια της διαπλοκής και διαφθοράς σαν να μην έχει αλλάξει τίποτα. Έτσι θα «ωφεληθεί» ο γνωστός περίγυρος και όχι ο Ελληνικός Λαός ή η εγχώρια αμυντική βιομηχανία. Ποιος ό λόγος να υπάρξουν Α.Ω.; Θα υπάρξει μεταφορά τεχνογνωσίας; Θα υπάρξει πρόγραμμα τεχνικής υποστήριξης για την απρόσκοπτη εν συνεχεία λειτουργία των αεροπλάνων; Η πάλι θα δούμε βυτιοφόρα οχήματα, υπόστεγα, βαφεία και κόντρα χρωστήρια, αγωγούς πετρελαίου, σκάλες και πατώματα για τα συνεργεία της ΕΑΒ, βρεφονηπιακούς σταθμούς, διαστημικούς τομογράφους και φυσικά Link 16 σε κάθε περίπτερο; Αν το Ελληνικό Δημόσιο χρειάζεται κάτι από αυτά γιατί δεν προκηρύσσει διαγωνισμούς όπως προβλέπει η κείμενη νομοθεσία όπου θα μπορούσε να τύχει των καλύτερων τιμών αλλά και να διαφυλάξει την τιμή και υπόληψή του; Ποιος ο λόγος να ανατεθεί σε ένα ιδιώτη η διανομή 180 εκατομμυρίων του ταλαίπωρου Έλληνα φορολογούμενου σε άλλους ιδιώτες της αρεσκείας του χωρίς διαφάνεια; Ο δεύτερος λόγος που μπορούμε να υποθέσουμε έχει να κάνει με την χρηματοδότηση του προγράμματος. Η προσφορά δεν ήταν τυχαία εμπροσθοβαρής. Η εταιρία θέλει να εισπράξει το 80% του συνολικού τιμήματος εντός δυο τριών ετών, να παραδώσει το σύνολο του εξοπλισμού και την μελέτη εφαρμογής εντός του διαστήματος αυτού και μετά να βγάλει την ουρά της απέξω ώστε να μην της αποδοθούν ευθύνες για την μη υλοποίηση του προγράμματος. Όποιος παροικεί την Ιερουσαλήμ γνωρίζει ότι δεν υπάρχει πρόγραμμα που να έχει ανατεθεί στην ΕΑΒ και να μην έχει κάνει τουλάχιστον διπλάσιο με τριπλάσιο χρόνο για την υλοποίηση του. Ο προβλεπόμενος χρόνος για το πρόγραμμα αυτό είναι δέκα χρόνια! Φανταστείτε πόσα χρόνια θα μείνει στα ράφια της ΕΑΒ ο εξοπλισμός και τι σχέση με «εκμοντερνισμό» θα έχει ο εξοπλισμός αυτός μετά από δεκαπέντε με είκοσι χρόνια που θα τοποθετηθεί στα τελευταία αεροπλάνα. Το ποιο πιθανό είναι το πρόγραμμα να μην τελειώσει ποτέ. Το φάντασμα των φαντομάδων F4 επιστρέφει! Η εταιρία λοιπόν δεν θέλει να μπλέξει σε τέτοια διελκυστίνδα, δεν μπορεί να εισπράττει 110 εκατ. το χρόνο για τα επόμενα δέκα χρόνια όπως είναι οι διακηρύξεις του Υπουργείου χωρίς να ελέγχει την ΕΑΒ. Με την υπογραφή της LoA, ως έχει, την 30η Απριλίου δηλαδή με την απαίτηση της εταιρείας για καταβολή του 80% εντός τριετίας, το ερώτημα που προκύπτει είναι που θα βρεθούν τα χρήματα αυτά, δηλαδή σχεδόν ένα δις; Εδώ λοιπόν υποθέτουμε βρίσκεται ο δεύτερος λόγος της μεθόδευσης επέκτασης υπαρχούσης συμβάσεως. Υπάρχουν εκεί παρκαρισμένα λεφτά. Πόσα δεν θα πούμε για να μην πάθει έμφραγμα ο Ευκλείδης. Όμως είναι πολλά. Και έγιναν περισσότερα όταν ο προηγούμενος ΑΓΕΑ έστειλε εκεί 150 εκατ. (με ΧΕΠ φάντασμα αν αληθεύουν οι πληροφορίες) που του περίσσευαν αφού είχε ολοκληρώσει επιτυχώς την τεχνική υποστήριξη των C130, C27, Mirage 2000, T6, Ελικοπτέρων κλπ. για να έχει σήμερα την διαθεσιμότητα που έχει. Ότι λεφτά υπάρχουν εκεί συν 130 εκατ. το χρόνο για τρία χρόνια και είμαστε εντάξει.
- Είναι νόμιμη η «επέκταση» της σύμβασης αγοράς των τελευταίων 30 F16 του 2005; Α. Το μέγιστο λογικό όριο για άσκηση επέκτασης σύμβασης είναι μια πενταετία. Μετά αλλάζουν όλες οι συνθήκες, τιμές κλπ. Και απαιτείται νέος διαγωνισμός. Πόσο νόμιμο είναι να έλθει το Ελληνικό Δημόσιο 13 χρόνια μετά την υπογραφή μιας σύμβασης και να την «επεκτείνει»; Με την λογική αυτή θα μπορούσαμε να επεκτείνουμε και την σύμβαση του Καποδίστρια με τις ΗΠΑ για την ναυπήγηση φρεγατών και να λύσουμε άμεσα και αυτό το πρόβλημα. (Διαφωτιστικότατο το βιβλίο του Αλέξ. Κοντόσταυλου, απόλυτη εφαρμογή στο σήμερα, μόνο τα επώνυμα αλλάζουν).
Β. Το αντικείμενο της επέκτασης πρέπει να είναι ίδιο με αυτό της σύμβασης. Δεν είναι νόμιμες «επεκτάσεις» συμβάσεων με διαφορετικό αντικείμενο από αυτό της αρχικής σύμβασης. Αλλιώς θα έφτιαχνε το Δημόσιο μία σύμβαση που θα προέβλεπε τα πάντα και θα έκανε επεκτάσεις γράφοντας σύμπασα την Νομοθεσία στα παλιά του τα παπούτσια.
Γ. Το τίμημα της επέκτασης δεν μπορεί να είναι μεγαλύτερο του αρχικού συμβατικού τιμήματος. Η αρχική σύμβαση αγοράς ήταν τελικά 850 εκατ. ενώ η αναβάθμιση θα κοστίσει τα διπλά.
Η προσπάθεια πάσης φύσεως μεθοδεύσεων προκειμένου να ωφεληθούν ιδιωτικά συμφέροντα είναι διαχρονική και δεν μας εκπλήσσει. Εκείνο που μας εκπλήσσει είναι η ευκολία που κάποιοι γράφουν στα παλιά τους τα παπούτσια τον Νόμο και τον Πρωθυπουργό της Χώρας και λειτουργούν σαν να μην έχει αλλάξει τίποτα σε αυτήν την χώρα. Εκτός και αν δεν έχει αλλάξει.
