Η κατάργηση της αυτεπάγγελτης έρευνας για την απιστία, οι ευεργετημένοι και ο πονοκέφαλος

– Στα «κάγκελα» εισαγγελείς, ανακριτές αλλά και διεθνείς οργανισμοί
– Παραγράφονται υποθέσεις, ευεργετούνται τραπεζίτες και σβήνει το σκάνδαλο της ΔΕΠΑ-Λαυρεντιάδη
• Οι (καλές) αλλαγές που διορθώνουν το «έγκλημα» του ΣΥΡΙΖΑ
• Οι σκέψεις του υπουργείου Δικαιοσύνης

Του ΠΕΤΡΟΥ ΚΟΥΣΟΥΛΟΥ

Πολλά συν και ένα μεγάλο… αλλά, το οποίο πυροδοτεί το κλίμα και προκαλεί πολλές αντιδράσεις στο δικαστικό Σώμα περιέχονται στις αλλαγές του Ποινικού Κώδικα και του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας που αναμένονται να κατατεθούν (την Τρίτη) προς ψήφιση στη Βουλή.

H κεντρική, όπως προκύπτει από το ρεπορτάζ, κυβερνητική, απόφαση να ερευνάται μόνο μετά την υποβολή έγκλησης το κακούργημα της απιστίας κινδυνεύει, εάν εφαρμοστεί, να τινάξει στον αέρα δεκάδες δικογραφίες οι οποίος βρίσκονται ήδη στους ανακριτές-διαφθοράς και να αθωώσει δεκάδες κατηγορουμένους, κυρίως τραπεζικά στελέχη, τα οποία περνούν τη βάσανο της ακροαματικής διαδικασίας.

Εάν τελικά το νομοσχέδιο το οποίο βρίσκεται σε διαβούλευση αποτελέσει νόμο του κράτους αναμένεται να ανοίξει ο «ασκός του Αιόλου». Και αυτό γιατί όπως εξηγούν στην «ΜΠΑΜ» ανώτατες δικαστικές πηγές θα «σκάσουν» σε δικαστικά και εισαγγελικά χέρια δεκάδες υποθέσεις διαφθοράς οι οποίες έχουν άμεσα ή έμμεσα ζημιώσει επενδυτές ή και το ελληνικό Δημόσιο. Βάσει νόμου όλοι όσοι έχουν έννομο συμφέρον θα πρέπει να προσφύγουν στη Δικαιοσύνη εντός τεσσάρων μηνών και να δηλώσουν ότι επιθυμούν τη συνέχιση της διαδικασίας. Σε μια ανεπτυγμένη και ευνομούμενη χώρα του δυτικού κόσμου η συγκεκριμένη προοπτική θα σχολιαζόταν με ένα κυνικό «fairenough» (δηλαδή αρκετά δίκαιο) υπό την έννοια ότι ο παθών ή η παθούσα οφείλει να διεκδικήσει το δίκιο του προσφεύγοντας στη Δικαιοσύνη.

Στην Ελλάδα όμως, ζούμε και άπαντες και άπασες γνωρίζουν το τι ακριβώς συμβαίνει και με ποιον ή ποιους τρόπους ενεργοποιείται η ομερτά. Πόσο δε μάλλον όταν έχουμε να κάνουμε με περιπτώσεις όπου εμπλέκονται φορείς του ευρύτερου δημόσιου τομέα, ΝΠΙΔ ή διοικήσεις ανωνύμων εταιρειών οι οποίες θα κληθούν να στραφούν σε βάρος των φερόμενων ως αυτουργών της απιστίας! Αξίζει να σημειωθεί ότι η συγκεκριμένη πρόβλεψη (περί κατάργησης της αυτεπάγγελτης έρευνας) υπήρχε και στο νομοσχέδιο που κατέθεσε για διαβούλευση η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ. Τότε όμως επικράτησαν δεύτερες σκέψεις και κυρίως ένας εξέχων πολιτικός λόγος: Η περίπτωση «αθώωσης» όλων όσοι εμπλέκονται στην υπόθεση των κομματικών δανείων.

Στον αέρα η υπόθεση της ΔΕΠΑ, της Τράπεζας Πειραιώς και της Folli-Follie

Mια ακόμη υπόθεση η οποία, ενδεχομένως, τιναχθεί στον αέρα είναι και το πολυδιαφημισμένο σκάνδαλο ΔΕΠΑ-Λαυρεντιάδη για το οποίο έχει ήδη καταστεί κατηγορούμενος (για το αδίκημα της κακουργηματικής απιστίας) ο πρώην επικεφαλής του Φορέα, Θεόδωρος Κιτσάκος. Η εισαγγελική έρευνα, ως γνωστόν, διεξήχθη αυτεπαγγέλτως μετά από καταγγελίες οι οποίες υπήρχαν σχετικά με ευνοϊκή μεταχείριση την οποία επιφύλαξε η ΔΕΠΑ στον επιχειρηματία, Λαυρέντη Λαυρεντιάδη. Σε περίπτωση, λοιπόν, ψήφισης του νόμου θα πρέπει η νέα διοίκηση της ΔΕΠΑ να καταθέσει έγκληση ζητώντας τη συνέχιση της ανακριτικής έρευνας. Σε διαφορετική περίπτωση η διερεύνηση του σκανδάλου θα γραφτεί στο χιόνι…

Το ίδιο αναμένεται να συμβεί και με την υπόθεση των δανείων της Τράπεζας Πειραιώς με βασικό κατηγορούμενο τον πρώην αρχιτραπεζίτη, Μιχάλη Σάλλα, καθώς –βάσει νόμου- η νέα διοίκηση της Τράπεζας η οποία ωστόσο «δεν βλέπει ζημία στην περιουσία της» θα πρέπει να ζητήσει τη συνέχιση της διαδικασίας.
Ομοίως και η διαβόητη υπόθεση της Folli-Follieγια την οποία κατηγορείται η οικογένεια Κουτσολιούτσου και διερευνάται επί 17 μήνες, χωρίς θεαματικά αποτελέσματα, από την ελληνική Δικαιοσύνη.
Μάλιστα, όπως χαρακτηριστικά ανέφερε ο Γκάμπριελ Γκρέγκο (Gabriel Grego), ο ιδρυτής της Quintessential Capital Management που αποκάλυψε το σκάνδαλο η επικείμενη τροποποίηση στον τρόπο διερεύνησης της απιστίας αναμένεται να έχει άμεσο αντίκτυπο στην εμπιστοσύνη που δείχνουν προς τη χώρα μας οι ξένοι επενδυτές.

Αντιδράσεις

Αντίδραση έχει υπάρξει, μέχρι στιγμής, και από την Ένωση Εισαγγελέων Ελλάδος, η οποία σε ανακοίνωσή της την Τρίτη επεσήμανε τον κίνδυνο ατιμωρησίας, αλλά και διεθνούς έκθεσης της χώρας, σημειώνοντας πως «με την προτεινόμενη διάταξη δεκάδες υποθέσεις που βρίσκονται στο στάδιο της προκαταρκτικής εξέτασης, της ανάκρισης αλλά και στην ακροαματική διαδικασία, κινδυνεύουν, να ριφθούν στον κάλαθο των αχρήστων, ως ποινικά μη αξιόλογες και η χώρα να εκτεθεί διεθνώς ως αναποτελεσματική στη δίωξη σοβαρότατων εγκλημάτων και ιδίως της διαφθοράς και του ξεπλύματος μαύρου χρήματος».
Δικαστικοί κύκλοι με τους οποίους ήρθε σε επαφή η «Μ» χαρακτηρίζουν ως «εντυπωσιακή» την αφωνία που υπάρχει από την Ένωση Δικαστών και Εισαγγελέων η οποία, μέχρι στιγμής, δεν έχει προχωρήσει σε έκδοση ανακοίνωσης.

Η στάση του υπουργείου Δικαιοσύνης

Από την πλευρά του ο υπουργός Δικαιοσύνης, Κώστας Τσιάρας, ακύρωσε προγραμματισμένη επίσκεψη στο Άγιον Όρος προκειμένου να έχει συναντήσεις το Σαββατοκύριακο με θεσμικούς φορείς αλλά και τον πρωθυπουργό, Κυριάκο Μητσοτάκη. «Πηγές» του υπουργείου επεσήμαναν ότι «τα πάντα είναι ανοικτά μέχρι την κατάθεση του νομοσχεδίου την Τρίτη», ανέφεραν όμως ότι διεθνείς Οργανισμοί όπως η GRECOκαι ο ΟΟΣΑ δεν έχουν προβάλει αντιρρήσεις για το θέμα διερεύνησης της απιστίας. Εκείνο που αξίζει πάντως να σημειωθεί είναι το υπό διαβούλευση νομοσχέδιο περιέχει αρκετές, θετικές, αλλαγές που επουλώνουν τις «πληγές» που προκλήθηκαν από τους νέους Κώδικες που εφαρμόζονται από την 1η Ιουλίου.

Η πιο χαρακτηριστική τροποποίηση αφορά τη δυνατότητα αποφυλάκισης με περιοριστικούς όρους: Η αναθεωρημένη διάταξη του άρθρου 110Α επιβάλλει να έχουν εκτιθεί 22 χρόνια κράτησης στις φυλακές ώστε να απολυθεί με όρους ένας κρατούμενος, από τα 17 χρόνια που προέβλεπε η προηγούμενη διάταξη του νέου Κώδικα. Σε αυτήν τη διάταξη εμπίπτουν οι πολυϊσοβίτες, όπως τα μέλη της 17Ν, με την κυβέρνηση να αυστηροποιεί τη σχετική διάταξη.
Από τα 16 στα 20 χρόνια αυξήθηκε η διάταξη για την απόλυση με όρους, εφόσον υπάρχει ευεργετικός υπολογισμός της έκτισης (π.χ. για ημέρες εργασίας εντός φυλακής).Μεγαλύτερες ποινές προβλέπονται και για μία σειρά εγκλημάτων που τιμωρούνται στο πλαίσιο της τρομοκρατικής οργάνωσης: Π.χ. η διάταξη για όποιον «δημόσια απειλεί με τέλεση τρομοκρατικής πράξης ή προκαλεί και έτσι εκθέτει σε κίνδυνο τη δημόσια τάξη» προβλέπει ποινή έως πέντε έτη, από τα τρία έτη που προέβλεπε έως τώρα.

Παράλληλα, προβλέπεται μία νέα διάταξη που δεν υπήρχε μέχρι σήμερα και αφορά όποιον κάνει… ταξίδια για τους σκοπούς της τρομοκρατικής οργάνωσης. Η ιδιόρρυθμη αυτή διάταξη προβλέπει ποινή έως πέντε έτη. Την ίδια στιγμή και όπως αναμενόταν η ενεργητική δωροδοκία επανέρχεται ως κακούργημα, μετά την «κόκκινη κάρτα» που είχε βγάλει στη χώρα μας ο ΟΟΣΑ και η επιτροπή GRECO. H ποινή που προβλέπεται είναι πέντε έως οκτώ έτη, με την πλημμεληματική δωροδοκία να κρατά λίγους μήνες, ωστόσο πρόλαβε να «αθωώσει» πολλούς κατηγορούμενους στην υπόθεση Siemens.

Αλλαγές και στο αδίκημα της παθητικής δωροδοκίας (που πλέον θα ονομάζεται δωροληψία) βουλευτών, που θα αφορά «στο σύνολο των καθηκόντων τους και όχι μόνο κατά το μέτρο που αυτά συνδέονται με τη συμμετοχή σε εκλογή ή ψηφοφορία», ενώ έγινε τροποποίηση για να περιλαμβάνονται και οι υφυπουργοί που δεν είναι μέλη του Κοινοβουλίου.

Ιωάννης Κουσουλός*: «Υπάρχει ο κίνδυνος ατιμωρησίας»

«Μεταξύ του άρθρου 256 ΠΚ Απιστία στην Υπηρεσία υπήρχε άρρηκτη συνδεσμολογία με το άρθρο 1 του Ν 1608/1950 όπου γινόταν σαφής μνεία στους καταχραστές δημοσίου χρήματος.Με την νέα τροπολογία υπάρχει ευθεία καταστρατήγηση του άρθρου 4 περ. 1,2,5, του Συντάγματος, καθόσον δίνεται το δικαίωμα ηπιότερης – ευνοϊκότερης μεταχείρισης σε όσους διαχειρίζονται δημόσια κυρίως περιουσία να εκφύγουν των ποινικών ευθυνών τους, έχοντας συνάμα δημιουργήσει δημοσιονομικό έλλειμα – άλλως ελάττωση δημόσιας περιουσίας. Το έλλειμα αυτό έχει αρνητικό αντίκτυπο στο κοινωνικό σύνολο το οποίο αποτυπώνεται κυρίως δια της ακραίας υπερφορολόγησης και της έλλειψης κατάλληλων υποδομών σε κάθε τομέα του δημόσιου βίου.

Το κατ’ έγκληση διωκόμενο αδίκημα μπορεί να ισχύσει μόνο σε ιδιωτικού δικαίου διαφορές, όπερ και θα τεκμαίρεται το έννομο συμφέρον. Σε αντίθετη περίπτωση ουσιαστικά «ακυρώνει» με έμμεσο τρόπο το σύνολο των ελεγκτικών και διωκτικών αρχών του Κράτους. Η βάση του συγκεκριμένου εγκλήματος είναι κυρίως η προάσπιση της δημόσιας περιουσίας. Το ερώτημα που γεννάται είναι πως ένας πολίτης θα συλλέξει όλα εκείνα τα πειστήρια ώστε να στοιχειοθετηθεί το αδίκημα της απιστίας αν δεν υπάρχει η συνδρομή των αρμόδιων οργάνων. Αντί λοιπόν να περάσουμε σε μια λογική ατιμωρησίας τουναντίον πρέπει να ενισχύσουμε το ισχύον νομοθετικό πλαίσιο με σοβαρότερες κυρώσεις».

* Ο κ. Κουσουλός είναι δικηγόρος και πρόεδρος του Ελληνικού Οργανισμού Καταπολέμησης της Διαφθοράς

 

*Όπως δημοσιεύθηκε στην “ΜΠΑΜ” της Κυριακής

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:

Σκάνδαλο Folli Follie: Αγωγή από 130 επενδυτές

Folli Follie: Οι Κουτσολιούτσοι διοικούν ακόμα, ποιος τους καλύπτει στην κυβέρνηση;