Κορωνοϊός: Ποιός φταίει για την έλλειψη των τεστ;

Ωραιοποιείται η εικόνα με τα λίγα επιβεβαιωμένα κρούσματα συγκριτικά με άλλες χώρες επειδή στερούμαστε αντιδραστηρίων και γίνεται η εξέταση κατ’ επιλογή.

Του Σταύρου Γεωργακόπουλου

Αρκεί μία ματιά στα social media για να διαπιστώσει ο καθένας την απόγνωση πολλών ανθρώπων επειδή δεν μπορούν να κάνουν το τεστ για τον κορωνοϊό παρά το γεγονός ότι βιώνουν τα συμπτώματα της νόσου. Με την ίδια ευκολία γίνεται αντιληπτή η οργή άλλων επειδή η μόνη οδηγία που λαμβάνουν είναι «κλειστείτε στο σπίτι σας». Και την ίδια ώρα είναι πρόδηλη η οργή του Σωτήρη Τσιόδρα όταν ακούει ή διαβάζει σχόλια για απόκρυψη κρουσμάτων.

Κι, όμως, ενώ μιλάμε για περίπου 600 επιβεβαιωμένα κρούσματα, ο πραγματικός αριθμός των ασθενών από κορωνοϊό είναι πολύ μεγαλύτερος. Απλά δεν έχει επιβεβαιωθεί. Διότι τα τεστ γίνονται πλέον με πολύ αυστηρά κριτήρια. Ακόμα και ηλικιακά. Λες και ο Covid-19 κάνει εξαιρέσεις.

Ο τρόπος διαχείρισης των τεστ, η επάρκειά τους και όλα όσα αφορούν στο πρώτο όπλο κατά του κορωνοϊού που είναι η διάγνωση της ασθένειας έχουν ανοίξει για τα καλά τη συζήτηση. Με διαφωνίες ακόμα και ανάμεσα στην επιστημονική κοινότητα. Άλλοι υιοθετούν το παράδειγμα της Νοτίου Κορέας με την άμεση λήψη δειγμάτων από τους πολίτες ακόμα και στους δρόμους.

«Το τεστ στην Κορέα δεν δείχνει ποιος ασθενεί, αλλά αποτυπώνει τα αντισώματα που αποκτά κάθε οργανισμός όταν έχει ιαθεί από τη νόσο», είπε στην «ΜΠΑΜ στο ρεπορτάζ» ο Θανάσης Αθανασόπουλος, ένας εκ των αντιπροσώπων μίας εταιρείας που διαθέτει αντιδραστήρια για το τεστ και, μάλιστα, το τελευταίο διάστημα πολιορκείται από φορείς που επιζητούν συνεργασία για να διευρύνουν το φάσμα των νοσηλευτικών ιδρυμάτων που μπορούν να υποβάλουν τους πολίτες στη συγκεκριμένη εξέταση.

Απ’ όλες τις περιφέρειες και τους δήμους της χώρας αναλαμβάνονται πρωτοβουλίες για να διευκολυνθούν οι πολίτες, αλλά και για να δρομολογηθεί η αποσυμφόρηση των ελάχιστων νοσοκομείων αναφοράς για τον κορωνοϊό. Στο Ναύπλιο και το Άργος οι δήμαρχοι Δημήτρης Κωστούρος και Δημήτρης Καμπόσος ενεργοποιήθηκαν από τη διευθύντρια του Γενικού Νοσοκομείου Αργολίδας, Μαρία Σαρίδη και απέκτησαν αντιδραστήριο έναντι 36.000 ευρώ. Το ποσό αντιστοιχεί σε 200 τεστ, διότι το μηχάνημα ανίχνευσης παραχωρείται ουσιαστικά με χρησιδάνειο όπως συμβαίνει με τα ψυγεία αναψυκτικών και παγωτών στα περίπτερα.

Και οι τρεις δέχθηκαν bullying για την απόφασή τους. Αλλά έκλεισαν τα αυτιά και λειτούργησαν με το σκεπτικό ότι «ακόμα και 10 άτομα να γλιτώσουμε και να περιορίσουμε τη διασπορά της νόσου, εμείς θα κοιμόμαστε ήσυχοι τα βράδια».

Για να το θέσουμε σε πρακτικό επίπεδο και να γίνει κατανοητό απ’ όλους, οι δύο δήμοι έχουν από την Παρασκευή τη δυνατότητα να κάνουν τεστ σε 200 πολίτες. Με απαραίτητη προϋπόθεση να εμφανίζει ο ασθενής τη συμπτωματολογία και να το πιστοποιεί η υπεύθυνη λοιμωξιολόγος του νοσοκομείου.

Όταν τελειώσουν τα τεστ, στο ΓΝ Αργολίδας θα μπορούν να προμηθευτούν έξτρα με χρέωση 180 ευρώ το καθένα. Χωρίς συμβατική υποχρέωση για συγκεκριμένο αριθμό παραγγελίας. Το ζητούμενο, βέβαια, είναι να βρεθούν τα τεστ. Διότι όπως προκύπτει από την ενημέρωσή μας, οι αναλυτές και τα αντιδραστήρια εξαντλήθηκαν και η τεράστια ζήτησή τους παγκοσμίως καθιστά εξαιρετική δύσκολη την άμεση προμήθειά τους. Εκεί ακριβώς βρίσκεται το πρόβλημα. Κι αυτή η λεπτομέρεια θα καθορίσει και την έκβαση της νόσου στην Ελλάδα.

Υπάρχουν γιατροί που υποστηρίζουν ότι καθυστερήσαμε να λάβουμε μέτρα κυρίως στην απόκτηση αντιδραστηρίων. Γι’ αυτό και τα τεστ γίνονται καθ’ επιλογή σε ευπαθείς ομάδες του πληθυσμού. Αλλά τα αυστηρά κριτήρια δεν περιορίζουν τη διασπορά του ιού. Αντίθετα, κρύβουν το μέγεθος του προβλήματος κάτω απ’ το χαλάκι κι έτσι περνάει προς την κοινωνία ένα μήνυμα εφησυχασμού.

Γι’ αυτό βλέπουμε τον κόσμο στους δρόμους. Λες και πηγαίνουν βόλτα. Γι’ αυτό γεμίζουν τα καράβια λες και έχουμε Δεκαπενταύγουστο και πάνε για μπάνια και προσκύνημα. Γι’ αυτό και συνωστίζονται στα σούπερ μάρκετ, όπου η τήρηση των αποστάσεων ασφαλείας μοιάζει με ανέκδοτο.

«Έλα μωρέ, μόνο 400 κρούσματα έχουμε. Γιατί τέτοιος πανικός;», είπε στον υπογράφοντα πελάτης ενός πλυντηρίου αυτοκινήτων. Είχε πάει με τον γιο του. Το παιδάκι έτρωγε τυρόπιτα και ο πατέρας συζητούσε με δύο άλλους πελάτες που είχαν πιάσει κάτι καρέκλες παραδίπλα και λιάζονταν χωρίς να αντιλαμβάνονται τη σοβαρότητα τής κατάστασης. Κι αυτό επειδή δεν γίνονται τα τεστ σε όσους θεωρούν ότι παρουσιάζουν συμπτώματα κορωνοϊού.

Η αυστηριοποίηση για την υποβολή των τεστ στα δημόσια νοσοκομεία στρέφει πολύ κόσμο στα ιδιωτικά θεραπευτήρια. Αλλά κι εκεί πλέον έχει δημιουργηθεί τεράστια λίστα αναμονής. Με συνέπεια κάποιος να περιμένει τρεις, τέσσερις, ακόμα και 10 μέρες. Σε αυτό το διάστημα πολλά μπορούν να συμβούν. Έστω και αν πρόκειται για νέους ανθρώπους που αντιμετωπίζονται στη λογική «έλα μωρέ, θα το ξεπεράσεις εσύ». Δεν είναι έτσι. Στην Ιταλία έχουν στερέψει τα δάκρυά τους επειδή λειτούργησαν στην αρχή με αυτό το σκεπτικό. Επειδή δεν έδωσαν σημασία στους περίπου 100.000 Κινέζους που επισκέφτηκαν τη χώρα μέσα στον Ιανουάριο και με τον κορωνοϊό να θερίζει κόσμο στην Ουχάν και στις άλλες πόλεις. Και όταν επιβλήθηκαν τα πρώτα μέτρα από την ιταλική κυβέρνηση, οι περισσότεροι τα αγνόησαν. Είτε λόγω του ενθουσιασμού των νιάτων είτε στη λογική τη δική μας περί ελάχιστων κρουσμάτων. Κι έτσι ξέφυγε η κατάσταση.

Η υποβολή όλων στο τεστ είναι επιβεβλημένη. Αλλά γι’ αυτό θα έπρεπε να ‘χει ληφθεί η σχετική πρόνοια. Κάτι που δεν συνέβη. Κι επιβεβαιώνεται πλήρως η «ΜΠΑΜ» που εξαρχής φώναζε για την ανοχύρωτη χώρα που ετοιμαζόταν να δεχθεί την επίθεση του πιο ύπουλου εχθρού που χτύπησε τα τελευταία χρόνια την ανθρωπότητα και άλλαξε τη ζωή όλων μας σε κάθε γωνιά του πλανήτη…

Ναύπλιο – Άργος: Σε μια ώρα τα αποτελέσματα

Το τεστ που απέκτησαν οι δήμοι Ναυπλίου και Αργους είναι το ίδιο με εκείνο που διαθέτει το Αττικό Νοσοκομείο. Σύμφωνα με τους κατασκευαστές του, πρόκειται για Σύστημα Συνδρομικής Μοριακής Διάγνωσης, με πιστοποίηση για διαγνωστική χρήση (CE-IVD). Ανιχνεύονται ταυτόχρονα 22 διαφορετικά παθογόνα, υπεύθυνα για αναπνευστικές λοιμώξεις (μεταξύ των οποίων και ο νέος κορωναϊός SARS-CoV-2) σε 1 ώρα, σε ρινοφαρυγγικά δείγματα, από συμπτωματικούς ασθενείς.

Τα 22 παθογόνα που ανιχνεύονται ταυτόχρονα είναι: Adenovirus, SARS-CoV-2, Coronavirus 229E, Coronavirus HKU1, Coronavirus NL63, Coronavirus OC43, Human Metapneumovirus A+B, Influenza A, Influenza A H1, Influenza A H3, Influenza A H1N1/pdm09, Influenza B, Parainfluenza Virus 1, Parainfluenza Virus 2, Parainfluenza Virus 3, Parainfluenza Virus 4, Rhinovirus/Enterovirus, Respiratory Syncytial Virus A+B, Bocavirus, Bordetella pertussis, Legionella pneumophila, Mycoplasma pneumoniae.

Σύμφωνα με τους εισαγωγείς, το πλεονέκτημά του είναι ότι τα αποτελέσματα βγαίνουν άμεσα. Μέσα σε μία ώρα. Στοιχείο σημαντικό στην αντιμετώπιση τής νόσου. Αλλά επαναλαμβάνουμε ότι η έλλειψη διογκώνει το πρόβλημα.

Περισσότερα εργαστήρια στη μάχη

Η ελληνική ερευνητική κοινότητα συστρατεύεται στη μάχη για την αντιμετώπιση του κορωνοϊού και των συνεπειών του, σύμφωνα με τον ΕΟΔΥ.

Εδώ και δυο εβδομάδες, το Εθνικό Συμβούλιο Έρευνας, Τεχνολογίας και Καινοτομίας (ΕΣΕΤΕΚ) έχει αναπτύξει ένα ολοκληρωμένο σχέδιο, συνεπικουρώντας τις ενέργειες που έχουν υλοποιηθεί ως τώρα σε εθνικό επίπεδο.

Σε πρώτη φάση, το σχέδιο εστιάζει στην υποστήριξη και την αύξηση των εξετάσεων για τον COVID-19. Η αρχή γίνεται με την συμμετοχή εργαστηρίων που θα αναπτύξουν σε μικρό χρονικό διάστημα τη μεθοδολογία της εξέτασης με βασικά αντιδραστήρια.

Η προσπάθεια αυτή, γρήγορα θα επεκταθεί και σε άλλα ερευνητικά εργαστήρια, αλλά και σε νέες δράσεις που θα συνεισφέρουν στην καλύτερη αντιμετώπιση της πανδημίας στην Ελλάδα, σύμφωνα με τον ΕΟΔΥ.

Casus Belli, ακόμα και για τους ειδικούς, τα τεστ για τον κορωνοϊό

Της Αλεξίας Σβώλου

Σε κάθε νέα υγειονομική απειλή, που αναδύεται, θέτοντας σε κίνδυνο τη Δημόσια Υγεία, τα τρία αγωνιώδη ερωτηματικά που γεννιούνται αποτυπώνονται στις εξής φράσεις: «Μπορούμε το διαγνώσουμε», «μπορούμε να το θεραπεύσουμε» και «μπορούμε να το προλάβουμε»; Η πιο μεγάλη αγωνία καθώς ο πολύ μεταδοτικός κορωνοϊός Covid-19 εξυφαίνει τα δίχτυα της μετάδοσής του αόρατα, περνώντας κάτω από τη μύτη μας και μη σεβόμενος τα σύνορα των χωρών, όπως λέει χαρακτηριστικά ο καθηγητής παθολογίας-λοιμωξιολογίας, Σωτήρης Τσιόδρας, είναι να εντοπίσουμε εγκαίρως όσους έχουν προσβληθεί και συνεπώς μπορούν να συμβάλουν στην διασπορά του Covid-19 στην κοινότητα. Και γι αυτό χρειαζόμαστε εξετάσεις.

Οι μοριακές εξετάσεις για τον κορωνοϊό έχουν εξελιχθεί σε ένα ξεχωριστό θρίλερ, τις τελευταίες μέρες, διχάζοντας ακόμα και τους επιστήμονες. Σε ποιους πρέπει να κάνουμε το τεστ, πώς πρέπει να γίνεται, με προσέλευση στο νοσοκομείο αναφοράς ή με κινητές ιατρικές μονάδες κατ’ οίκον; Θα φτάσουν τα αναλώσιμα και τα αντιδραστήρια; Αυτό το τελευταίο αποτελεί και την αληθινή «καυτή πατάτα» του θέματος, καθώς με την ταχύτατη διασποράς του ιού, τις εκτιμήσεις πως θα προσβληθεί το 15-20% του πληθυσμού και το γεγονός ότι ένα μεγάλο ποσοστό θετικών ατόμων (άνω του 75%) νοσούν ήπια, εύκολα βγαίνει το συμπέρασμα ότι δεν χρειάζεται όλοι να κάνουν το τεστ. Γιατί σε ευρωπαϊκό επίπεδο – όχι μόνο σε ελληνικό – δεν φτάνουν τα αντιδραστήρια να καλύψουν τόσους εξεταζόμενους. Η οδηγία του Ευρωπαϊκού ECDC (δηλαδή του Ευρωπαϊκού Κέντρου Ελέγχου Λοιμωδών Νοσημάτων) είναι σαφής: Τα τεστ πρέπει να γίνονται στα σοβαρά περιστατικά και μόνο, καθώς ήδη από τις πρώτες μέρες της εξάπλωσης της πανδημίας παρατηρήθηκε το φαινόμενο να ξεμένουν από αντιδραστήρια τα νοσοκομεία αναφοράς, όπως συνέβη στο Πανεπιστήμιο της Λουβέν στο Βέλγιο.

Με την οδηγία αυτή έχει συμμορφωθεί στην πατρίδα μας και ο ΕΟΔΥ, την ώρα που σύμφωνα με τον καθηγητή μικροβιολογίας Θανάση Τσακρή, το Εργαστήριο Μικροβιολογίας του ΕΚΠΑ (ένα από τα τρία εργαστήρια ανάλυσης του τεστ στην Αττική μαζί με το «Παστέρ» και το νοσοκομείο «Αττικόν») κινδύνευε προ λίγων ημερών να ξεμείνει από βαμβακοφόρους στυλεούς με τους οποίους λαμβάνεται το ρινοφαρυγγικό δείγμα γι’ ανάλυση. «Αντιδραστήρια έχουμε γιατί δεν τα σπαταλάμε», είναι το μήνυμα που στέλνει ο ΕΟΔΥ,-στην πραγματικότητα, τα χρησιμοποιεί με το σταγονόμετρο- αλλά η επάρκεια των αντιδραστηρίων δεν είναι το μόνο πρόβλημα.

Οι πνευμονολόγοι από την πλευρά τους, δια στόματος της καθ’ ύλην αρμόδιας, της επίκουρης καθηγήτριας Παρασκευής Κατσαούνου Συντονίστριας της Ομάδας Λοιμώξεων της Ελληνικής Πνευμονολογικής Εταιρείας, προβληματίζονται σοβαρά με το γεγονός ότι δεν υποβάλλονται σε τεστ (σε τακτική συχνότητα) οι γιατροί της πρώτης γραμμής. Η κ. Κατσαούνου λέει χαρακτηριστικά: «Θα κολλήσουμε; Πιθανώς θα κολλήσουμε όλοι, ειδικά εμείς οι υγειονομικοί λόγω της υπερέκθεσης στον ιό. Και καλύτερα να το ξέρουμε, να κάνουμε το τεστ, να βρεθούμε θετικοί ώστε να προφυλάξουμε τον εαυτό μας και τους γύρω μας, παρά να περάσουμε ήπια τη λοίμωξη, αγνοώντας το, καθώς τότε θα συμβάλλουμε στην ενδονοσοκομειακή διασπορά του ιού. Ένας ιός που χτυπά κυρίως τους ηλικιωμένους, δεν τον θες να κυκλοφορεί μέσα στα νοσοκομεία, στις πνευμονολογικές κλινικές εκεί που βρίσκονται οι πιο ευάλωτοι ηλικιωμένοι».

Στα λόγια της έρχεται και ο πρόεδρος των εργαζομένων του νοσοκομείου Ευαγγελισμός, Ηλίας Σιώρας με 30 χρόνια θητεία στα επείγοντα περιστατικά: Σήμερα περίπου το 11% των υγειονομικών έχει προσβληθεί από τον Covid-19 κι αν επιβεβαιωθούν οι προβλέψεις για τη διασπορά του κορωνοϊού στο 15-20% του γενικού πληθυσμού, σε εμάς τους υγειονομικούς θα βρεθούν θετικοί περισσότεροι από το 22%».

Ο ένας στους πέντε ή ο ένας στους τέσσερις, δηλαδή, γεγονός που θα απειλήσει άμεσα με κατάρρευση τα Δημόσια Νοσοκομεία. Για την προστασία του Συστήματος Υγείας και την αποφόρτιση των χώρων του νοσοκομείου, οι γιατροί πιστεύουν ότι το τεστ πρέπει να γίνεται με κινητές μονάδες κατ’ οίκον ή εφόσον προσέρχονται οι ασθενείς με αυτοκίνητο στο νοσοκομείο και υπάρχει διαθέσιμος χώρος στάθμευσης, να γίνεται η λήψη του δείγματος στο αυτοκίνητο. Επίσης, ένα νοσηρό φαινόμενο που σχετίζεται με τα τεστ είναι πως όσοι επιλέγουν να τα κάνουν σε ιδιωτικά εργαστήρια τα πληρώνουν «χρυσά» με τιμές που κυμαίνονται από 180 ευρώ έως 400 ευρώ.

Επ’ αυτού ο πρόεδρος του Ευαγγελισμού Ηλίας Σιώρας είναι καταπέλτης: «Αυτά τα φαινόμενα θυμίζουν τους μαυραγορίτες της κατοχής! Η Πολιτεία οφείλει να επι τάξει όλα τα ιδιωτικά εργαστήρια και το τεστ να γίνεται παντού δωρεάν. Δεν λέει ο πρωθυπουργός ότι έχουμε πόλεμο; Ε, λοιπόν στον πόλεμο πάμε όλοι, όχι μόνο όσοι εργάζονται στο δημόσιο….».

 

Εξίσου μεγάλο πρόβλημα με τη διαμάχη για τα τεστ είναι η αυξημένη ζήτηση του ανθελονοσιακού φαρμάκου με δραστική ουσία την υδροχλωροκίνη, καθώς γιατροί και φαρμακοποιοί δέχονται ισχυρές πιέσεις να το χορηγήσουν για τη θεραπεία του Covid-19. Τα αποθέματα στα φαρμακεία της χώρας τελειώνουν και ο Πανελλήνιος Φαρμακευτικός Σύλλογος ζητά η χορήγηση του να γίνεται με συνταγή φυλασσομένη επί διετία όπως ισχύει για τα αντιϊκα φάρμακα, ώστε οι ασθενείς που το έχουν πραγματική ανάγκη να μην κινδυνέψουν να διακόψουν τη θεραπεία τους.

*Όπως δημοσιεύθηκε στην «ΜΠΑΜ» στο ρεπορτάζ που κυκλοφορεί