Τέμπη: Στο συρτάρι από το 2020 η εισαγγελική έρευνα για το σύστημα επικοινωνίας των μηχανοδηγών

Με αργούς ρυθμούς προχωρά ακόμη μία εισαγγελική έρευνα σχετικά με παλαιότερη «αμαρτωλή» σύμβαση του ΟΣΕ, όπως αποκαλύπτουν σήμερα οι Data Journalists και ο Βαγγέλης Τριάντης.

Πρόκειται για τη σύμβαση 17007/15/01/2018 σχετικά με την πλατφόρμα GSM-R. Μία πλατφόρμα με την οποία μπορούν να επικοινωνούν μεταξύ τους οι εργαζόμενοι στο σιδηρόδρομο (μηχανικοί, ελεγκτές, μηχανοδηγοί) ώστε να αποτρέπονται τραγωδίες όπως αυτή των Τεμπών.

 

Αν και η έρευνα της Εισαγγελίας Διαφθοράς ξεκίνησε τον Νοέμβριο του 2020, μέχρι και σήμερα δεν έχει ολοκληρωθεί από την Εισαγγελία Οικονομικού Εγκλήματος που την παρέλαβε στη συνέχεια. Είναι μία ακόμη εισαγγελική έρευνα σχετικά με συμβάσεις του ΟΣΕ που εδώ και τρία χρόνια «σέρνονται» στη Δικαιοσύνη, μετά την αμαρτωλή 751/2015 που είχαν αποκαλύψει οι Data Journalists.

Όλα αυτά την ώρα που η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία προχωρά με ταχείς ρυθμούς την έρευνα για την περιβόητη σύμβαση 717/2014 την οποία η Οικονομική Εισαγγελία είχε θέσει στο αρχείο. Μάλιστα πριν από μερικές μέρες μάρτυρας «κλειδί» που είχε άμεση εμπλοκή στη συγκεκριμένη σύμβαση κατέθεσε έναν ογκώδη φάκελο με έγγραφα και στοιχεία σχετικά με τις καθυστερήσεις στην υλοποίηση της σύμβασης.

 

 

Η απόφαση του δ.σ. του ΟΣΕ για τη σύμβαση 17007

Το Νοέμβριο του 2020 η τότε Εισαγγελία Διαφθοράς, όπου προΐστατο η Εισαγγελέας Εφετών Ελένη Τουλουπάκη, έδωσε εντολή στο ΣΔΟΕ να διενεργήσει προκαταρκτική εξέταση σχετικά με την υπ’ αριθμόν 17007 σύμβαση του ΟΣΕ. Η σύμβαση αφορούσε στην «παροχή υπηρεσιών Διαχείρισης, Λειτουργίας, Συντήρησης με άρση βλαβών και αποκατάσταση ζημιών στο σύνολο του εγκατεστημένου εσωτερικού και παρά τη σιδηροδρομική γραμμή εξωτερικού εξοπλισμού του Συστήματος Ραδιο-κάλυψης GSM-R» που είχε υπογραφεί τον Ιανουάριο του 2018. Η αξία της σύμβασης ανήλθε σε 7,14 εκατ. ευρώ και η διάρκεια της υλοποίησης ανέρχονταν σε περίπου τρία χρόνια.

Το GSM – R είναι μία πλατφόρμα για επικοινωνία φωνής και δεδομένων μεταξύ του προσωπικού των σιδηροδρόμων. Υποστηρίζει εφαρμογές όπως η παρακολούθηση φορτίου, η βιντεοεπιτήρηση σε τρένα και σταθμούς και υπηρεσίες πληροφόρησης επιβατών. Με απλά λόγια με το GSM – R μπορούν να επικοινωνούν μεταξύ τους οι οδηγοί των τρένων, οι μηχανικοί και οι ελεγκτές των σταθμών ώστε να αποτρέπονται τυχόν λάθη που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε τραγωδίες, όπως αυτή των Τεμπών.

 

Η εισαγγελική παραγγελία προς το ΣΔΟΕ

Στην παραγγελία του ο επίκουρος εισαγγελέας Διαφθοράς, Χρήστος Ντζούρας ζητούσε από το ΣΔΟΕ να διερευνήσει κατά πόσο έχει διαπραχθεί το αδίκημα της απιστίας σε βαθμό κακουργήματος.

«Παρακαλούμε να ενεργήσετε προκαταρκτική εξέταση προκειμένου να διερευνηθούν τα καταγγελλόμενα σε σχέση με το διαγωνισμό με ΑΔ 17007/15.01.2018 και ειδικότερα να διερευνηθεί εάν δια συγκεκριμένων μεθοδεύσεων σε σχέση με τον άνω διαγωνισμό επήλθε στον Οργανισμό βέβαιη ζημία της οποίας προσδιοριστεί το ύψος».

Οι καταγγελίες στη Βουλή και ο διαγωνισμός

Η υπόθεση έφτασε στη Δικαιοσύνη και τη Βουλή μετά από ερωτήσεις που έκανε ο ανεξάρτητος τότε βουλευτής Νίκος Νικολόπουλος σχετικά με το διαγωνισμό του 2018. Όπως ανέφερε σε αυτές, στον διαγωνισμό συμμετείχε μόνο μια εταιρεία η Nokia, καθώς καμία άλλη εταιρεία που συμμετείχε στον διαγωνισμό δεν κατέθεσε προσφορά. Μάλιστα όπως κατήγγειλε ο Νικολόπουλος, ο ΟΣΕ δεν ζήτησε από τους συμμετέχοντες στο διαγωνισμό να έχουν βεβαιωμένη εμπειρία σε σιδηροδρομικά συστήματα αλλά γενικά εταιρειών ακόμη και με εμπειρία σε συστήματα κινητής τηλεφωνίας.

 

Η ερώτηση του ανεξάρτητου βουλευτή Νίκου Νικολόπουλου για τον διαγωνισμό του 2018

«…Ο ΟΣΕ αντί να ζητήσει από τους συμμετέχοντες στο διαγωνισμό βεβαιωμένη εμπειρία σε συντήρηση και διαχείριση Συστημάτων Κινητής Τηλεφωνίας αποκλειστικά σιδηροδρομικής χρήσης (GSM – R) που ήταν επιβεβλημένο λόγω της ειδικής φύσης του συστήματος επέτρεψε τη συμμετοχή και εταιρειών που έχουν βεβαιωμένη εμπειρία σε συντήρηση και διαχείριση γενικά σε Συστήματα Κινητής Τηλεφωνίας, από το πλήθος των οποίων δεν συμμετείχε καμία άλλη εταιρεία εκτός από τη Nokia…» τόνιζε μεταξύ άλλων στην ερώτησή του ο κ. Νικολόπουλος.

Σύμφωνα με πληροφορίες των Data Journalists, μέχρι και σήμερα η έρευνα συνεχίζεται από την Οικονομική Εισαγγελία, ενώ από τη πλευρά του ΣΔΟΕ έχει υποβληθεί σχετικό πόρισμα. Πρόκειται για μία ακόμη αμαρτωλή σύμβαση του ΟΣΕ που ερευνάται εδώ και τρία χρόνια από τις εισαγγελικές αρχές δίχως αποτέλεσμα.

Από το 2006 η προμήθεια του GSM – R

Η προμήθεια και λειτουργία του GSM – R είναι μια παλιά «αμαρτωλή» ιστορία που μετρά το μακρινό του 2006, όταν και υπεγράφη η σχετική σύμβαση με τη Siemens. Ακολούθησαν διαδοχικές παρατάσεις, καθυστερήσεις ενώ η όλη υπόθεση υπήρξε και αντικείμενο της Εξεταστικής Επιτροπής της Βουλής για τη Siemens. Τελικά το σύστημα παραδόθηκε με καθυστέρηση το 2018, δηλαδή σχεδόν 13 χρόνια μετά. Από τότε και μετά ο ΟΣΕ αναθέτει συμβάσεις για τη συντήρηση και αναβάθμιση του. Είναι ένα ακόμη παράδοξο της ελληνικής πραγματικότητας δίχως μέχρι και σήμερα να έχει πληρώσει κάποιος για τις τραγικές αυτές καθυστερήσεις.

Ερευνούν ακόμη και την 751/2015

Η σημερινή αποκάλυψη των Data Journalists εγείρει ακόμη περισσότερα ερωτήματα σχετικά με την ταχύτητα των εισαγγελικών ερευνών. Είναι χαρακτηριστικό ότι από το 2020 εξακολουθεί να ερευνάται και η υπ΄ αριθμόν 751/2015 σύμβαση που αφορούσε στην υλοποίηση έργων του Προαστιακού Σιδηρόδρομου στην γραμμή Πειραιάς – Αθήνα, όπως είχαν αποκαλύψει οι Data Journalists.

Η εντολή για προκαταρκτική εξέταση είχε δοθεί το Νοέμβριο του 2020 προς το ΣΔΟΕ από την τότε Εισαγγελία Διαφθοράς που στη συνέχεια μετονομάστηκε σε Εισαγγελία Οικονομικού Εγκλήματος. Η υπ’ αριθμόν 751 /2015 σύμβαση υπεγράφη το Σεπτέμβριο του 2015 μεταξύ της τότε διοίκησης της ΕΡΓΑ ΟΣΕ Α.Ε και της κοινοπραξίας ΑΚΤΩΡ Α.Τ.Ε  –ΤΕΡΝΑ  Α.Ε  και αφορούσε στην «Ολοκλήρωση  αναβάθμισης  διπλής ηλεκτροκινούμενης  σιδηροδρομικής  γραμμής  στο  τμήμα Σ.Σ  Πειραιά‐Έξοδος  Σ.Σ  Αθηνών».

Η αξία της σύμβασης ανήλθε σε 13,645 εκατ. ευρώ και περιλάμβανε μεταξύ άλλων τη «βελτίωση του σιδηροδρομικού δικτύου, ανακαίνιση του Σ.Σ  Αθηνών με νέες αποβάθρες, στέγαστρα, διαβάσεις πεζών κτλ. ανακαίνιση και σε όλους τους σταθμούς  Πειραιά‐ΣΚΑ καθώς και δημιουργία νέων στάσεων για τις ανάγκες του Προαστιακού». Η εισαγγελική εντολή αφορούσε στη διακρίβωση του κατά πόσο είχε τελεστεί το αδίκημα της απιστίας σε βάρος του Δημοσίου.

Για τη σύμβαση αυτή σύμφωνα με πληροφορίες των Data Journalists, δεν έχει καν παραδοθεί πόρισμα προς την Οικονομική Εισαγγελία, παρά το γεγονός ότι έχουν περάσει τρία χρόνια. Κάτι που εγείρει ερωτήματα και εύλογες αμφιβολίες σχετικά με το χρονικό διάστημα που θα χρειαστεί για να ολοκληρωθεί η έρευνα της Εισαγγελίας Οικονομικού Εγκλήματος σχετικά με τέσσερις συμβάσεις της ΕΡΓΟΣΕ από 2005 μέχρι και το 2015, που έχει θέσει στο μικροσκόπιο.

Η έρευνα της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας και ο μάρτυρας «κλειδί»

Όλα αυτά την ώρα που συνεχίζονται με ταχείς ρυθμούς οι έρευνες της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας, σχετικά με την περιβόητη σύμβαση 717 του 2014 που αφορούσε στην «Ανάταξη και αναβάθμιση του συστήματος σηματοδότησης – τηλεδιοίκησης και αντικατάσταση 70 αλλαγών τροχιάς σε εντοπισμένα τμήματα του άξονα Αθήνα – Θεσσαλονίκη – Προμαχώνας» και ανατέθηκε στην κοινοπραξία ΤΟΜΗ (θυγατρική του ομίλου Άκτωρ) και την Alshtom. Η σύμβαση είχε ερευνηθεί από την Οικονομική Εισαγγελία και είχε τεθεί στο αρχείο, με βάση πόρισμα της Εθνικής Αρχής Διαφάνειας, σύμφωνα με το οποίο δεν υπήρξε ζημία του Δημοσίου.

Ωστόσο το Νοέμβριο του 2022, η σύμβαση αυτή τέθηκε ξανά στο μικροσκόπιο της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας, μετά από ανώνυμη καταγγελία. Οι Ευρωπαίοι Εισαγγελείς ερευνούν στο κατά πόσο ζημιώθηκε ο προϋπολογισμός της ΕΕ καθώς οι επίμαχες συμβάσεις που ξεκινούν από 2007 είχαν χρηματοδοτηθεί εκτός από εθνικά και με κοινοτικά κονδύλια.

Σύμφωνα με πληροφορίες των Data Journalists, πριν από λίγες μέρες κατέθεσε στην Ευρωπαϊκή Εισαγγελία μάρτυρας «κλειδί» σχετικά με την σύμβαση 717/2014. Ο μάρτυρας φέρεται να κατέθεσε εκατοντάδες έγγραφα και πλήθος στοιχείων σχετικά με τη συγκεκριμένη σύμβαση και τις καθυστερήσεις που υπήρξαν.

Πρόκειται σύμφωνα με τις ίδιες «πηγές», για σημαντικά στοιχεία από τα οποία πιθανώς να προκύψουν ασφαλή συμπεράσματα για το ποιοι ευθύνονται για τις τραγικές καθυστερήσεις στην υλοποίηση των συστημάτων ηλεκτρονικής ασφαλείας για τα τρένα.

Είναι εντυπωσιακό ότι οι Ευρωπαίοι εισαγγελείς ξεσκονίζουν μία σύμβαση που οι εν Ελλάδι συνάδελφοί τους την έθεσαν στο αρχείο. Κάτι που εγείρει ερωτήματα για τη γενικότερη πορεία των ερευνών για την τραγωδία στα Τέμπη. Άλλωστε, ήδη τα πρώτα μηνύματα που έδωσε με τις παρεμβάσεις του ο εισαγγελέας του Αρείου Πάγου, Ισίδωρος Ντογιάκος δεν είναι θετικά και φαίνεται να κινούνται σε μια λογική συμψηφισμού με πολιτικά χαρακτηριστικά.