Αντώνης Ζαΐρης: Οι ξένοι επενδυτές δεν μας παίρνουν στα σοβαρά

Συνέντευξη στον Θάνο Πασχάλη

Βολές κατά των πολιτικών κομμάτων εκτόξευσε ο αναπλ. Αντιπρόεδρος του Συνδέσμου Επιχειρήσεων Λιανικής Πώλησης, Αντώνης Ζαΐρης, τόσο για τον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζεται γενικά ο συγκεκριμένος κλάδος στην Ελλάδα όσο και για την ευρύτερη στάση που τηρείται διαχρονικά και από όλες τις κυβερνήσεις απέναντι στις ενδεχόμενες μεγάλες επενδύσεις.

Την ίδια στιγμή, ο αντιπρόεδρος του ΣΕΛΠ τάσσεται ανοικτά υπέρ της αύξησης των κατώτατων μισθών, εκτιμώντας πως έτσι θα τονωθεί η αγοραστική δυνατότητα των καταναλωτών, όπως επίσης και της καθιέρωσης της Κυριακής ως ημέρα κατά την οποία τα καταστήματα θα μπορούν να παραμένουν ανοικτά, διευρύνοντας έτσι τον χρόνο μέσα στον οποίο θα μπορούσαν να εξυπηρετηθούν οι δυνητικοί αγοραστές.

Παράλληλα, ο Αντώνης Ζαΐρης ως εκπρόσωπος του κλάδου, ζητά να δοθεί ένα τέλος στην αναζωπύρωση των φημολογιών περί εξόδου της χώρας από το ευρώ ώστε να δημιουργηθούν οι συνθήκες εκείνες που θα επιτρέψουν να επανέλθει η ηρεμία αλλά και η ρευστότητα στην αγορά.

EΡ.  κ. Ζαΐρη που βρίσκετε σήμερα ο τζίρος στο λιανεμπόριο; Υπάρχει αύξηση η μείωση του τζίρου και σε ποιες υπηρεσίες η αγαθά; Οδηγούμαστε σε συγχωνεύσεις Σούπερ Μάρκετ και σε μεγάλους ομίλους όπως συνέβη με τις Τράπεζες;

ΑΠ. Ξεκινώντας από κάποια ιστορικά στοιχεία ,μέχρι τον Αύγουστο του 2014  ο όγκος λιανικών πωλήσεων παρουσίασε αύξηση της τάξης του 8-10% , ενώ τον Οκτώβριο  αύξηση της τάξης του 2,1%, τον Νοέμβριο- Δεκέμβριο επίσης του ίδιου έτους υπήρξε υποχώρηση κατά 1,2% σε σχέση με το 2013. Η λειτουργία ωστόσο των καταστημάτων την Κυριακή του Νοεμβρίου  συνετέλεσε στη συγκράτηση από περαιτέρω πτώση. Ο δείκτης τώρα κύκλου εργασιών στο λιανικό εμπόριο με βάση τα τελευταία στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ του Ιανουαρίου 2015 σημείωσε πτώση -2,6% σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του 2014 ,ενώ συγκριτικά με τον αντίστοιχο Δεκέμβριο η πτώση ήταν της τάξης του 18,7%.

Σύμφωνα με στοιχεία του ΣΕΛΠΕ, απο τα μέσα Ιανουαρίου μέχρι και τον Μάρτιο 2015,εξαιτίας των θετικών προσδοκιών που είχαν δημιουργηθεί από τη νέα Κυβέρνηση και ενόψει της νέας συμφωνίας με τους Εταίρους και τις προληπτικής γραμμής χρηματοδότησης της Ελληνικής Οικονομίας, η πτώση συνεχίστηκε αλλά διατηρήθηκε το θετικό πρόσημο στις Πωλήσεις 2-3%.

Όσον αφορά την εορταστική περίοδο του Πάσχα 2015 ο τζίρος μειώθηκε μεσοσταθμικά κατά 15% λόγω της επιδεινούμενης δραματικής κατάστασης των νοικοκυριών και της πολιτικής αβεβαιότητας που επηρέασε το σύνολο της πραγματικής οικονομίας.

Είναι χαρακτηριστικό ότι την περίοδο αυτή η πτώση πωλήσεων άγγιξε και τα μεγάλα καταστήματα τροφίμων (σουπερμάρκετ) με υποχώρηση στο -8%,ενώ στην κατηγορία ένδυση- υπόδηση η μείωση υπερβαίνει το  27%.

Όσον αφορά τη διακύμανση του τζίρου ανά κατηγορία προϊόντων ,λιγότερο απ όλους επηρεάστηκε ο κλάδος των τροφίμων με μεσοσταθμική μείωση -2% εως-3%, ενώ στους υπόλοιπους κλάδους υποχώρηση ήταν μεγαλύτερη.

Σχετικά με την γεωγραφία της αγοράς των σούπερ μάρκετς εκτιμώ ότι ο κλάδος θα υποστεί σημαντικές ανακατατάξεις εντός του 2015, με συγχωνεύσεις και εξαγορές στο πλαίσιο των μεγάλων παικτών της αγοράς.

Ταυτόχρονα παρατηρείται ιδιαίτερη κινητικότητα και στις μικρές αλυσίδες τροφίμων λιανικής με υλοποίηση επενδυτικών πλάνων επέκτασης των δικτύων τους με δημιουργία νέων καταστημάτων ,κάτι που προοιονίζεται νέες στρατηγικές συμμαχίες.

Κατά την άποψή μου βέβαια υπάρχει παράλληλα μεγάλο πεδίο δράσης στο επίπεδο της μικρής λιανικής τροφίμων δηλαδή των καταστημάτων ευκολίας, -convenience stores- όπου  έχουν να επιδείξουν μοναδικά συγκριτικά πλεονεκτήματα σε σχέση με τους μεγάλους πχ ευκολία εξυπηρέτησης, προσωπικές σχέσεις, άμεση προσβασιμότητα, συγκριτικά καλές τιμές  κα.

ΕΡ. Τοποθετείστε υπέρ η κατά της σταδιακής αύξησης στα 751 ευρώ το μήνα του κατώτατου μισθού στον ιδιωτικό τομέα ώστε να τονωθεί η ζήτηση;

ΑΠ. Εμείς στη λιανική αγορά θέλουμε καταναλωτές με αγοραστικό επίπεδο που να επιτρέπει  την αναθέρμανση της ζήτησης και την τόνωση της πραγματικής οικονομίας. Η αδικαιολόγητη υπερφορολόγηση μέσω έμμεσων και άμεσων φόρων των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων είναι αυτή που λειτουργεί αποτρεπτικά στην ύπαρξη διαθέσιμου εισοδήματος που να διοχετευθεί στην αγορά προϊόντων και υπηρεσιών. Θα έλεγα στην απάντηση του ερωτήματος σας ,υπέρ ή κατά ,ότι θα ήταν καλύτερο να αφήσουμε τις συμφωνίες  σχετικά με αυξήσεις ή μειώσεις μισθών στους ίδιους τους  εμπλεκόμενους και καθ ύλην αρμόδιους φορείς ,που στη συγκεκριμένη περίπτωση είναι οι επιχειρήσεις και οι εργαζόμενοι.

Η αύξηση πάντως του μοναδιαίου κόστους εργασίας θα πρέπει να μελετηθεί σωστά από την πλευρά της κυβέρνησης τόσο για λόγους ανταγωνιστικότητας όσο και για λόγους δημιουργίας θέσεων απασχόλησης.

ΕΡ. Η υποχρεωτική -όπως σχεδιάζεται αργία της Κυριακής- είναι βήμα μπρος η πίσω για το λιανεμπόριο αλλά και τους καταναλωτές;

ΑΠ. Όλα τα επικείμενα νομοθετήματα που αφορούν αλλαγές στο καθεστώς ελεύθερης λειτουργίας της αγοράς συμπεριλαμβανομένης της προαιρετικής λειτουργίας των καταστημάτων τις Κυριακές και την αλλαγή των περιόδων εκπτώσεων , προφανώς είναι βήμα προς τα πίσω για το ελληνικό λιανεμπόριο και κυρίως για τους καταναλωτές.

Σύμφωνα με πρόσφατες έρευνες που έχουν γίνει και από τον Σύνδεσμό μας ο καταναλωτής επιθυμεί να πραγματοποιεί τις αγορές του και την Κυριακή καθώς η σύγχρονη μορφή συναλλαγής δεν περιλαμβάνει μόνο την αγοραστική εμπειρία αλλά και μία σειρά άλλων πραγμάτων π.χ. διασκέδαση ,ψυχαγωγία -το λεγόμενο retailtainment που είναι βέβαια παγκοσμίως γνωστό αλλά άγνωστο στην κλειστή ελληνική κοινωνία και αρκετούς φορείς που  εκπροσωπούν την αγορά. Να σκεφτείτε μόνο ότι αν ένας καταναλωτής βγει στην αγορά για τους λόγους που προείπαμε θα μπει και στο μεγάλο και στο μικρό κατάστημα ,αν όμως δεν βγει δεν θα πάει πουθενά και θα χαθούν πωλήσεις.

Η ελληνική βεβαίως ευρηματικότητα  του υπουργείου ανάπτυξης θεωρεί όλα τα προηγούμενα μείζονες μεταρρυθμίσεις που θα αλλάξουν τη ροή της ιστορίας. Αντί να ασχοληθούν στην κυβερνήσει με την ευημερία και πρόοδο της κοινωνίας πως δηλαδή η αγορά θα αποκτήσει ρευστότητα και πως θα ξαναμπορέσει η χώρα μας να δανείζεται στις διεθνείς αγορές κεφαλαίου και χρήματος ,ασχολούνται και αγγίζουν δευτερεύουσας σημασίας ζητήματα και τούτο γιατί αφενός, απευθύνονται στις πελατειακές τους ομάδες αφετέρου, δε γνωρίζουν τα πραγματικά προβλήματα της χώρας.

ΕΡ. Υπο εξέταση φαίνεται πως μπαίνουν οι συντελεστές στο ΦΠΑ με την ενδεχόμενη καθιέρωση ενός μέσου συντελεστή για όλα τα προϊόντα και υπηρεσίες,αλλά και η καθιέρωση πιστωτικών καρτών στις συναλλαγές ..Είναι θετικό η αρνητικό βήμα για την αγορά και την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής;

 

ΑΠ.  Η καθιέρωση ενιαίου μέσου συντελεστή ΦΠΑ ακούγεται θετική καθώς η λογική ενός τέτοιου φόρου εστιάζεται αφενός, στο να υπάρχει ανταποδοτικότητα από τη πλευρά του κράτους στον πολίτη που τον πληρώνει αφετέρου, στο να μην εμποδίζεται η ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων.

Όσον αφορά την καθιέρωση πιστωτικών καρτών θα πρέπει να συνεκτιμηθεί αν ένα τέτοιο μέτρο διευκολύνει την αύξηση της αγοραστικής δυνατότητας σε σχέση με την υπερχρέωση των καταναλωτών. Σημασία επίσης έχει αν θα τεθεί όριο στις συναλλαγές αυτές.Αλλά το θέμα της φοροδιαφυγής και της εισφοροδιαφυγής θα πρέπει να το δούμε ως κοινωνία με μεγαλύτερη σοβαρότητα και υπευθυνότητα.

ΕΡ. Σε ποιους τομείς  πιστεύετε ότι θα πρέπει να στραφεί το ενδιαφέρον ώστε να ανακάμψει η οικονομία στη χώρα μας; Τι απαιτείται; ( Σταθερό φορολογικό σύστημα ,επενδύσεις κλπ)

ΑΠ. Η αναζωπύρωση των σεναρίων περί Grexit  και η έλλειψη ρευστότητας στην οικονομία σε συνδυασμό με την απουσία σταθερού φορολογικού και πολιτικού περιβάλλοντος ενισχύει την ανησυχία και αβεβαιότητα στις διεθνείς αγορές κεφαλαίου και χρήματος. Όλες οι ελληνικές κυβερνήσεις δυστυχώς αλλάζουν τα φορολογικά νομοσχέδια με βάση τις κομματικές τους επιδιώξεις και την πελατειακή στόχευση κάθε φορά που έχουν. Τα σοβαρά κράτη φαίνονται από τους θεσμούς που υπηρετούν. Εμείς στη χώρα μας έχουμε θεσμούς αλλά συνήθως υπηρετούνται από γελοία πολιτικά πρόσωπα. Να σκεφτείτε στις ΗΠΑ τα τελευταία 250 χρόνια το φορολογικό σύστημα έχει αλλάξει μόνο 10 φορές.

Γιαυτό εγγυώμαι ,αν συνεχισθεί η ίδια λογική, δεν πρόκειται να δούμε σοβαρούς ξένους επενδυτές ούτε στα όνειρά μας,απλώς θα κάνουμε ταξιδάκια και shows από τη Μέση Ανατολή μέχρι την Απω Ανατολή ξοδεύοντας τα χρήματα του Δημοσίου στις γνωστές περιώνυμες αποστολές στο εξωτερικό  με κανένα αποτέλεσμα (ασχολήθηκε άραγε κανείς Πολιτικός να ρωτήσει ποτέ τα ποσοτικά ή τα ποιοτικά αποτελέσματα αυτών των επισκέψεων – αποστολών!!!!). Εκτός του ότι τώρα τελευταία έχω την εντύπωση ότι μας κοροϊδεύουν και οι ξένοι επενδυτές, δεν μας παίρνουν στα σοβαρά !!!!

Σχετικά με τους επιχειρηματικούς τομείς ενδιαφέροντος που είναι δυνατό να στραφεί η ελληνική οικονομία και να στηρίξει το νέο μοντέλο ανάπτυξής της είναι οι παραδοσιακοί     τομείς της Ναυτιλίας, του τουρισμού και του Εμπορίου που είναι δυνατόν να δημιουργήσουν προστιθέμενη αξία και να συμβάλλουν καθοριστικά στην αύξηση πλούτου. Υπάρχουν κλάδοι που έχουν  ανταγωνιστικό πλεονέκτημα όπως μεταλλουργία, τυποποιημένα τρόφιμα, χημικά προϊόντα, νέα τεχνολογία, logistics. Μόνο με τα διεθνή εμπορεύσιμα προϊόντα μας ,ικανά να ανταγωνιστούν στο διεθνές  ανταγωνιστικό περιβάλλον, θα  ανατάξουμε την οικονομία μας δίνοντάς της κατεύθυνση και προορισμό.

Όλα αυτά όμως χρειάζονται σχέδιο και στρατηγική και αυτό λείπει από την πολιτική…

ΕΡ. Πολύς λόγος γίνεται για τις τριγωνικές συναλλαγές που χρησιμοποιούν θυγατρικές πολυεθνικών για να αποφεύγουν την φορολόγηση των κερδών τους στη χώρα μας μεταφέροντας τα κέρδη τους στη μητρική τους εταιρεία που εδρεύει σε χώρες -φορολογικούς παραδείσους η σε χώρες με χαμηλούς συντελεστές φορολόγησης..Τι πρέπει να αλλάξει επ αυτού;

ΑΠ. Η επιβολή προκαταβολής φόρου 26% επί της αξίας  των τιμολογίων σε επιχειρήσεις που εισάγουν από χώρες μη συνεργαζόμενες φορολογικά ή με χαμηλούς συντελεστές θεωρεί ,εκ προοιμίου, όλους τους επιχειρηματίες  ενόχους μέχρι να αποδείξουν ότι δεν πρόκειται περί τριγωνικής αλλά περί πραγματικής συναλλαγής. Πέραν όμως της καχυποψίας στην ελληνική επιχειρηματικότητα θα υπάρξουν και δραματικές επιπτώσεις στην πραγματική οικονομία, και συγκεκριμένα :

• θα προκαλέσει προβλήματα ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα με έδρα την Ελλάδα και εκείνων που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα με έδρα σε χώρες εξαιρούμενες του φόρου 26% ,καθώς στην πρώτη περίπτωση εισαγωγής από χώρα μη εξαιρούμενη θα υποχρεούται σε προκαταβολή φόρου πχ Βουλγαρία, ενώ στη δεύτερη όταν εισάγει από χώρα εξαιρούμενη του φόρου πχ Ιταλία δεν θα υποχρεούται στην καταβολή. Συμπέρασμα είναι η αύξηση μεριδίων στην ελληνική αγορά των εταιρειών με έδρα εκτός Ελλάδος ,μειώνοντας έτσι την ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων με έδρα την Ελλάδα με ότι αυτό συνεπάγεται για τις θέσεις απασχόλησης.Ο ΣΕΛΠΕ  είναι υπέρ της φορολογικής δίωξης των τριγωνικών συναλλαγών με ποινικές και διοικητικές κυρώσεις για τους ενόχους. Δεν μπορεί όμως να παρακρατείται ένας τέτοιος υψηλός φόρος σε περίοδο κρίσης λόγω αδυναμίας των φοροελεγκτικών μηχανισμών να συλλάβουν τις τριγωνικές συναλλαγές.