Η «ακτινογραφία» των ρωσικών επενδύσεων στην Ελλάδα

Αναμφίβολα, οι συνέπειες της κρίσης στην Ουκρανία δεν έχουν γίνει ακόμη εμφανείς. Τα προβλήματα αναμένεται να ενταθούν και θεωρείται δεδομένο ότι διεθνείς εφοδιαστικές αλυσίδες, πληθωρισμός και ενέργεια θα επηρεαστούν σημαντικά.

Η «ΜΠΑΜ στο Ρεπορτάζ» αναζήτησε επίσημα στοιχεία και ακτινογραφεί τις διμερείς σχέσεις Ελλάδας – Ρωσίας, καθώς και τις επενδυτικές κινήσεις Ρώσων επιχειρηματιών.

Ελληνικές εταιρείες δραστηριοποιούνται σε Ουκρανία και Ρωσία, πολλοί Ρώσοι επενδυτές έχουν ήδη ρίξει χρήμα στην ελληνική αγορά, ενώ περί το 1.300.000 υπήκοοι Ρωσίας επισκέφτηκαν προ πανδημίας την χώρα μας και κυρίως τα νησιά μας.

Ο Ιβάν Σαββίδης (ομογενής), ο Ντμίτρι Ριμπολόβλεφ και ο Βιτάλι Μπορίσοφ είναι οι μεγαλύτεροι και περισσότερο προβεβλημένοι Ρώσοι επενδυτές στη Ελλάδα. Πλην των επενδύσεων των τριών προαναφερθέντων υπάρχουν στη χώρα και άλλες επενδύσεις, όπως μετόχων της γαλακτοβιομηχανίας «Δωδώνη», αγοράς ακινήτων, μέσω Golden Visa κ.ά.

Η Ελλάδα εξάγει, αλλά κυρίως εισάγει…

Σύμφωνα με το Ελληνικό Γραφείο Οικονομικών και Εμπορικών Υποθέσεων της Μόσχας, το απόθεμα των άμεσων ρωσικών επενδύσεων στην Ελλάδα στα τέλη του 2020 ανήλθε στα 664.000.000 ευρώ, βάσει στοιχείων της κεντρικής τράπεζας της Ρωσίας.

Σε πρόσφατη δήλωσή του, ο δρ Γιώργος Κωνσταντόπουλος, πρόεδρος του ΣΕΒΕ (Συνδέσμου Εξαγωγέων), τόνισε ότι η κατάσταση στην Ουκρανία είναι άκρως ανησυχητική και οι τελευταίες εξελίξεις ιδιαίτερα δυσοίωνες. «Οι εξαγωγές της Ελλάδας στην Ουκρανία και στη Ρωσία κυμαίνονται σε σχετικά χαμηλά επίπεδα (338.600.000 ευρώ και 206.600.000 ευρώ αντίστοιχα), ωστόσο υπάρχουν πολλές επιχειρήσεις -κυρίως στη Βόρεια Ελλάδα-, οι οποίες έχουν σημαντική δραστηριότητα στις χώρες αυτές. Οι εξαγωγικές επιχειρήσεις της Βόρειας Ελλάδας και πολύ περισσότερο της Δυτικής Μακεδονίας, με χαρακτηριστικό παράδειγμα τον κλάδο της γούνας, θα επηρεαστούν σε μεγαλύτερο βαθμό από τις υπόλοιπες, γι’ αυτό και πρέπει να υποστηριχθούν από την ελληνική κυβέρνηση ώστε να μη χάσουν τη διεθνή τους ανταγωνιστικότητα.

«Χρυσή βίζα»

Οι ρωσικές επενδύσεις, πέραν ξενοδοχείων, κρατικών φιλέτων, media, περιλαμβάνουν και τις αγορές ακινήτων στο πλαίσιο του προγράμματος της «Χρυσής βίζας» βάσει του οποίου έχουν χορηγηθεί από την αρχή του προγράμματος 599 άδειες.

Από τα στοιχεία του υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου προκύπτει ότι το 66,44% (6.391) των επενδυτών που έχουν λάβει άδεια διαμονής με ελάχιστη επένδυση ύψους 250.000 ευρώ σε ακίνητη περιουσία είναι κινεζικής υπηκοότητας, ενώ μόλις το 6,43% (619 επενδυτές) τουρκικής υπηκοότητας καταλαμβάνοντας τη 2η θέση και το 6,22% (599 επενδυτές) ρωσικής υπηκοότητας που καταλαμβάνουν τη 3η θέση.

«Η συμμετοχή των Ρώσων επενδυτών στο εγχώριο πρόγραμμα Golden Visa διαχρονικά, από την έναρξη του προγράμματος έως και σήμερα, δεν είναι η αναμενόμενη και δεν μπορούμε να ισχυριστούμε ότι μετά τον αποκλεισμό των Ρώσων επενδυτών από το άνωθεν πρόγραμμα ως μέτρο κυρώσεων της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία, θα αποτελέσει ‘‘πλήγμα’’ για το εγχώριο πρόγραμμα», εκτιμά ο πρόεδρος του E-Real Estates, Θεμιστοκλής Μπάκας.

Ο Σκορπιός

Οι πιο «ηχηρές» επενδυτικές περιπτώσεις περιλαμβάνουν το σχέδιο του Ρώσου Ντμίτρι Ριμπολόβλεφ που έλαβε έγκριση για τον Σκορπιό, προκειμένου να μετατρέψει το νησί του Ωνάση σε VIP τουριστικό θέρετρο. Όπως διαρρέεται από το περιβάλλον του, η επένδυση δεν επηρεάζεται από τις εξελίξεις. Πρόκειται για μία από τις μεγαλύτερες επενδύσεις στον τομέα της ανάπτυξης ακινήτων και τουρισμού, που διαθέτει ορίζοντα ολοκλήρωσης το καλοκαίρι του 2024.

Σύμφωνα με την απόφαση, το έργο χωρίζεται σε εννέα κτιριακές ενότητες σε έκταση 430.947,10 τ.μ., με νέα κτίσματα αλλά και διατήρηση των ήδη υπαρχόντων, όπως η ροζ βίλα της Χριστίνας Ωνάση που ανακαινίζεται και αποκτά χρήση τουριστικού καταλύματος.

Επίσης, προβλέπεται κύριο ξενοδοχειακό συγκρότημα δόμησης 9.420 τ.μ. που περιλαμβάνει την κύρια κατοικία (Master Suite), δύο μεγάλες βίλες (VIP1, VIP2) και βίλες μεσαίου μεγέθους (VIP3, VIP4, Guest Pavilion 1,2). Στο κύριο συγκρότημα περιλαμβάνονται επίσης χώροι που εξυπηρετούν τις κύριες και βοηθητικές λειτουργίες της τουριστικής εγκατάστασης, όπως συνεδριακό κέντρο, εστιατόριο, κέντρο ευεξίας, αίθουσα προβολών και χώρος ψυχαγωγίας.

Στη δεύτερη κτιριακή ενότητα περιλαμβάνονται τέσσερις ανεξάρτητες βίλες VIP5, VIP6, VIP7 & VIP8 με τους απαραίτητους βοηθητικούς χώρους, στην τρίτη κέντρο πολλαπλών χρήσεων και αθλητικών εγκαταστάσεων και στην τέταρτη εγκαταστάσεις εξυπηρέτησης λουόμενων, όπως χώροι αποδυτηρίων, αποθηκευτικοί χώροι, πισίνα και βοηθητική προβλήτα προσέγγισης μικρών σκαφών. Το σύνολο των εγκαταστάσεων καλύπτει τον ειδικό όρο της ελάχιστης απόστασης 10 μέτρων από τον αιγιαλό.

Παράλληλα, προβλέπονται βίλα του διευθυντή-διαχειριστή του Σκορπιού και χώρος αναμονής ελικοδρομίου συνολικής δόμησης 340 τ.μ., που θα βρίσκονται σε συνολική έκταση 3 στρεμμάτων (κτηριακή ενότητα 5). Σημειώνεται ότι σε μεγάλη εγγύτητα με τον χώρο αναμονής βρίσκεται το ελικοδρόμιο.

Σύμφωνα με την ΚΥΑ, προβλέπονται εγκαταστάσεις εξυπηρέτησης λουόμενων ανατολικής παραλίας, «με ειδική χρήση που δεν μεταβάλλει το γενικό προορισμό του ακινήτου» και δόμηση 403,5 τ.μ., από τα οποία αντιστοιχούν σε 148,5 τ.μ. και 255 τ.μ. στην υφιστάμενη και τη νέα δόμηση, αντίστοιχα. Οι εν λόγω εγκαταστάσεις θα βρίσκονται στην τέταρτη κτιριακή ενότητα επιφάνειας 1,2 χιλ. τ.μ.

Ιβάν Σαββίδης

Στις μεγάλες επενδύσεις περιλαμβάνονται και αυτές του Ιβάν Σαββίδη, ο οποίος δραστηριοποιείται επιχειρηματικά (Belterra) στην Ελλάδα, μέσω του ΟΛΘ (71,85%), της Σουρωτής, του «Macedonia Palace» αλλά και του «Porto Carras».

Το ιστορικό συγκρότημα «Porto Carras» μπαίνει σε μία νέα εποχή και ο Όμιλος Belterra Investments αναμένεται να λάβει στο επόμενο διάστημα τις τεχνικές προτάσεις για την πλήρη ανάπτυξη της συνολικής έκτασης του συγκροτήματος και την ανάδειξή του στον κορυφαίο τουριστικό προορισμό της Μεσογείου.

Μην ξεχνάμε και την ιδιοκτησία στον «Δικέφαλο του Βορρά», τον ΠΑΟΚ, που τα τελευταία χρόνια πρωταγωνιστεί στα αθλητικά δρώμενα, όπως και την είσοδο στα media με το Open TV και διαδικτυακά μέσα ενημέρωσης.

Τέλος, η εταιρεία Dimera μπήκε (και) στο ηλεκτρονικό εμπόριο με την ίδρυση e-shop, το οποίο πωλεί προϊόντα τεχνολογίας και διάφορα είδη σπιτιού.

Βιτάλι Μπορίσοφ

Σε εξέλιξη βρίσκεται και η επένδυση της Mirum Hellas και του Ρώσου μεγιστάνα επενδυτή Βιτάλι Μπορίσοφ στην Ελούντα. Υπενθυμίζεται πως η Mirum αναπτύσσει το «Elounda Hill» σε έκταση 700 στρεμμάτων, όπου σχεδιάζει να κτίσει ξενοδοχεία, κατοικίες και μαρίνα. Ο προϋπολογισμός της επένδυσης σε πλήρη ανάπτυξη, που δεν έχει βεβαίως ακόμη υλοποιηθεί, αναφέρεται στα 500.000.000 ευρώ.

Παρά τις πρώτες απορίες για το μέλλον της, εκπρόσωπος της εταιρείας Mirum Hellas, που βρίσκεται πίσω από την επένδυση, δήλωσε στην ΕΡΤ ότι το έργο προχωράει κανονικά, σημειώνοντας χαρακτηριστικά ότι «η εταιρεία είναι ελληνική, ενώ η επένδυση έχει προσελκύσει επενδυτικά κεφάλαια από όλο τον κόσμο».

Λιανεμπόριο

Στον τομέα του λιανεμπορίου τροφίμων δραστηριοποιείται η αλυσίδα σούπερ μάρκετ «Mere» η οποία ανήκει στη ρωσική εταιρεία Svetofor και διαθέτει τέσσερα καταστήματα σε Λάρισα, Κόρινθο, Αγρίνιο και Τρίπολη.

Η εταιρεία διέθετε και πέμπτο κατάστημα, στον Λαγκαδά, το οποίο έκλεισε πριν από λίγους μήνες, καθώς η εταιρεία αναζητά νέο χώρο γι’ αυτό στη Θεσσαλονίκη.

Στους Ρώσους ξένους επενδυτές περιλαμβάνονται και οι βασικοί μέτοχοι της γαλακτοβιομηχανίας Δωδωνη, που πρόσφατα έκλεισαν συμφωνία με την οποία εισέρχεται στο μετοχικό κεφάλαιο της εταιρείας συμμετοχών τους με μειοψηφικό ποσοστό το αμερικανικό επενδυτικό κεφάλαιο CVC Capital.

Η απορία λύθηκε;

Στην πρόσφατη τηλεοπτική του συνέντευξη (Alpha) ο πρωθυπουργός Κυριακός Μητσοτάκης σημείωσε ότι «υπάρχει συγκεκριμένη λίστα προσώπων, από την Ευρωπαϊκή Ένωση, από τις Ηνωμένες Πολιτείες, από όλες τις συμμαχικές χώρες που έχουν προσχωρήσει στη λογική των κυρώσεων. Και είναι Ρώσοι ολιγάρχες οι οποίοι είναι πολύ κοντά στον Βλαντίμιρ Πούτιν. Για αυτούς τους ολιγάρχες, εάν εντοπιστούν περιουσιακά στοιχεία τους στην Ελλάδα, προφανώς και θα δράσουμε ανάλογα».

Ξεκαθάρισε όμως ότι οι κυρώσεις δεν αφορούν όλες τις ρωσικές επενδύσεις, ούτε όλους τους εν δυνάμει επενδυτές. «Ουσιαστικά η Δύση επέλεξε να κόψει τις οικονομικές της σχέσεις συνολικά με τη Ρωσία. Προφανώς θα έχει συνέπειες και στις ρωσικές επενδύσεις στην πατρίδα μας. Θα έχει συνέπειες στον τουρισμό, θα έχει συνέπειες στο εμπόριο, λιγότερες συνέπειες από ό,τι θα έχουν άλλες ευρωπαϊκές χώρες, δεν είμαστε τόσο εκτεθειμένοι στη Ρωσία», κατέληξε ο πρωθυπουργός.

Όπως δημοσιεύτηκε στην ΜΠΑΜ στο Ρεπορτάζ