Ιβερµεκτίνη: Το χάπι end για τον κορωνοιό;

Θετικά ήταν τα πρώτα τεστ για ένα φθηνό αντιπαρασιτικό φάρµακο κατά της ψώρας και της ελονοσίας, την ιβερμεκτίνη! Φως στο τούνελ βλέπουν τώρα οι επιστήµονες.

Tης Αλεξίας Σβώλου

Μετά την υδροξυχλωροκίνη, ένα ακόμα ανθελονοσιακό και αντιπαρασιτικό φάρμακο με ευρύ φάσμα δράσης δοκιμάζεται σε κλινικές μελέτες σε όλο τον κόσμο, από την Αυστραλία έως τις ΗΠΑ σαν «όπλο» για την θεραπεία του Covid 19 με τα πρώτα αισιόδοξα αποτελέσματα να αφήνουν να φανεί φως στην άκρη του τούνελ της πανδημίας.

Η ιβερμεκτίνη (ivermectin), είναι ένα φάρμακο σε χάπι, ενέσιμο διάλυμα και τοπική αλοιφή εγκεκριμένο από τον ΕΟΦ για τη θεραπεία της ψώρας στους ανθρώπους αλλά και σαν κτηνιατρικό σκεύασμα για την ψώρα των ζώων που οφείλεται ωστόσο σε διαφορετικό άκαρι (παράσιτο).

Έχει αποδειχθεί δραστικό στο εργαστήριο για μια ευρεία γκάμα παρασίτων και ιών που περιλαμβάνουν τον ιό του Δυτικού Νείλου, τον ιό ΖΙΚΑ και τον ιό του δάγκειου πυρετού. Ειδικά για την ψώρα, μια μεταδοτική ασθένεια που εκδηλώνεται με έντονο κνησμό –σε σημείο που το επίμονο ξύσιμο να δημιουργεί πληγές στο δέρμα- η ιβερμεκτίνη αναφέρεται σαν θεραπεία επιλογής στις συστάσεις των Νοσοκομείων Παίδων «Αγλαϊα Κυριακού» και «Αγία Σοφία», συστάσεις που λίγο πριν ξεσπάσει η πανδημία είχαν βρεθεί στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος καθώς στις αρχές του 2020 καταγράφηκε αναζωπύρωση της «ξεχασμένης» ψώρας στην Βόρειο Ελλάδα.

Μετά, στην Βόρειο Ελλάδα πάλι εισέβαλε ο κορωνοϊός-ταξιδεύοντας «πρώτη θέση» από την Εβδομάδα Μόδας του Μιλάνο, με το ένα εκατομμύριο επισκέπτες.

Η ζωή μας άλλαξε, κανείς πια δεν είχε διάθεση-ούτε χρόνο- να ασχοληθεί με μερικά απανωτά περιστατικά ψώρας, για τα οποία άλλωστε ο ΕΟΔΥ με είχε ενημερώσει πως θεωρούνται αναμενόμενα καθώς η ψώρα ουδέποτε είχε εξαλειφθεί. Καθώς ωστόσο ξεκινούσε η διασπορά του κορωνοϊού εντός των συνόρων και ο ΕΟΔΥ είχε άλλα σοβαρότερα θέματα να ασχοληθεί, με συνέπεια το άκαρι της ψώρας να μείνει στο παρασκήνιο.

Δεν συνέβη όμως το ίδιο για το παράσιτο της ελονοσίας, που θεωρείται βασικός «φονιάς» στον αναπτυσσόμενο κόσμο, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας κοστίζει την ζωή σε περίπου 450.000 παιδιά ετησίως παγκοσμίως.

Πριν από περίπου δυόμιση μήνες όλος ο πλανήτης και μαζί όλη η Ελλάδα ανακάλυπταν πως η υδροξυχλωροκίνη και η χλωροκίνη – γνωστές αγωγές για την ελονοσία αποτελούν ενδεχομένως το κρυφό «ατού» της Ιατρικής στη μάχη με το νέο κορωνοϊό.

«Σήμερα άλλωστε το νοσοκομειακό πρωτόκολλο στην πατρίδα μας για ασθενείς με Covid 19 που εισέρχονται με πνευμονία στο νοσοκομείο περιλαμβάνει χλωροκίνη (ή υδροξυχλωροκίνη) και αζιθρομυκίνη (ένα αντιβιοτικό, που ωστόσο χορηγείται για την ανοσοτροποιητική του δράση)» εξηγεί ο παθολόγος-λοιμωξιολόγος Πάνος Γαργαλιάνος Κακολύρης, πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρίας Λοιμώξεων δείχνοντας πόσο γρήγορα μπορεί να διευρυνθεί η χρήση ενός φαρμάκου-που για χρόνια το γνωρίζαμε ως δραστικό σε κάτι άλλο.

«Οι ιοί και τα παράσιτα υπήρχαν στον πλανήτη πολύ πριν από εµάς και έχουν αναπτύξει µηχανισµούς για να προσαρµόζονται και να επιβιώνουν», Πάνος Γαργαλιάνος-Κακολύρης, πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρίας Λοιµώξεων

Μετά λοιπόν την υδροξυχλωροκίνη είναι η σειρά της ιβερμεκτίνης να τραβήξει τα φώτα της δημοσιότητας και να συγκεντρώσει τις ελπίδες των ερευνητών, σαν θεραπεία των βαρέων περιστατικών με Covid 19, αυτών που καταλήγουν διασωληνωμένοι στην Εντατική όπου παλεύουν για τη ζωή τους με 50% πιθανότητες επιτυχίας μονάχα!

Σε μελέτη που έγινε in vitro (σε κυτταροκαλλιέργειες στο εργαστήριο) η ιβερμεκτίνη επέδειξε αφάνταστη δραστικότητα σκοτώνοντας μέσα σε 48 ώρες τον νέο κορωνοϊό SARS COV2. Μέσα σε δύο μέρες κατάφερε να εξαλείψει όλο το γενετικό του υλικό, εν προκειμένω μονόκλωνο mRNA, σαν τον ιό HIV του AIDS, με τον οποίο τον συγκρίνουν πολύ συχνά οι ειδικοί.

Γι αυτό άλλωστε θεωρείται τόσο δύσκολο το project της παρασκευής εμβολίου, αφού η εμπειρία με τον ιό HIV (του AIDS) δείχνει πως η παρασκευή εμβολίου γι αυτούς τους ιούς δεν είναι «παίξε-γέλασε».

Η έρευνα για την ιβερμεκτίνη έγινε στο Πανεπιστήμιο Monash της Αυστραλίας και κατά τη διάρκεια της κλινικής μελέτης, μια και μοναδική δόση ιβερμεκτίνης κατάφερε να ανακόψει την πορεία αναπαραγωγής του ιού SARS COV 2.

Το γεγονός αυτό συνεπάγεται πως ένας θετικός στον κορωνοϊό άνθρωπος που θα δεχτεί θεραπεία δεν θα μπορεί να μεταδώσει τη νόσο αφού δεν θα έχει πλέον ιιικό φορτίο. Η επικεφαλής ερευνήτρια Κάιλι Ουάγκσταφ (Kylie Wagstaff) τόνισε πως ο μηχανισμός που δρα το φάρμακο δεν είναι ακόμα γνωστός και πως οι ειδικοί εικάζουν πως σταματά την ικανότητα του ιού να ξεγελά τα κύτταρα στα οποία εισβάλλει, προκειμένου να χρησιμοποιήσει το δικό τους γενετικό υλικό για να αναπαραχθεί.

Εδώ πρέπει να τονιστεί ότι το παράσιτο της ελονοσίας κι άλλα παθογόνα εμφανίστηκαν στον πλανήτη πολύ πριν από εμάς κι όπως λέει ο παθολόγος λοιμωξιολόγος Πάνος Γαργαλιάνος-Κακολύρης έχουν μάθει να προσαρμόζονται και να ξεγελούν με μεγάλη επιτυχία τον ξενιστή (δηλαδή το κύτταρο στο οποίο εισβάλλουν). Γι αυτό άλλωστε ούτε εμβόλιο κατά της ελονοσίας δεν έχει ακόμα παρασκευαστεί παρότι σε αυτή την τιτάνια προσπάθεια έχει επιστρατευτεί το Ίδρυμα «Bill and Melinda Gates», ένας ερευνητικός κοινωφελής κολοσσός των ΗΠΑ.

Σε μια άλλη έρευνα, στο Royal Melbourne Hospital, μια ομάδα επιστημόνων σε πείραμά τους μόλυναν κύτταρα με τον νέο κορωνοϊό για δύο ώρες. Στη συνέχεια έκαναν έγχυση σε αυτά με ιβερμεκτίνη και έπειτα από 24 ώρες διαπιστώθηκε 93% μείωση του DNA του ιού στα κύτταρα, ενώ ολόκληρο το ιικό φορτίο είχε χαθεί στις 48 ώρες, όπως επεσήμαναν ο δρ Λίον Κάλι και οι συνάδελφοι του. Εδώ οι ειδικοί εκτίμησαν πως το φάρμακο δρα παραλύοντας τον ιό SARS CoV 2 και υπερφορτώνοντας το νευρικό του σύστημα. Με αυτόν τον τρόπο δεν μπορεί να χρησιμοποιήσει το DNA του ξενιστή του για να πολλαπλασιαστεί.

«Η ιβερµεκτίνη χτυπάει µέσα σε 48 ώρες τον κορωνοϊό, εξαλείφοντας τον γενετικό του υλικό και καθιστώντας τους ανθρώπους που έχουν βρεθεί θετικοί, µη µεταδοτικούς», ∆ρ. Κάιλι Ουαγκσταφ, Πανεπιστήµιο Monash, Αυστραλία

Μετά τα πρώτα ενθουσιώδη ευρήματα, η ιβερμεκτίνη βρέθηκε στο επίκεντρο του παγκόσμιου ενδιαφέροντος.

Όπως ανέφερε η Δρ. Ουάγκσταφ από το Monash University: «Στη συγκυρία της πανδημίας που ζούμε, όπου δεν υπάρχει εγκεκριμένη θεραπεία, θα μπορούσε ένα φάρμακο που ήδη κυκλοφορεί να βοηθήσει τους ανθρώπους νωρίτερα. Όμως, είναι άλλο να διαπιστώνεις τα αποτελέσματα μέσα από εργαστηριακές διαδικασίες και άλλο όταν θα δοθεί το φάρμακο σε ανθρώπους».

Γι αυτό λοιπόν με επιταχυμένους ρυθμούς ακολούθησε κλινική μελέτη στο Περού με τη συμμετοχή 52 βαρέως πασχόντων με Covid 19, που βρίσκονταν διασωληνωμένοι σε ΜΕΘ όπου και πάλι τα αποτελέσματα ήταν εντυπωσιακά καθώς μειώθηκε πάρα πολύ η θνητότητα, η οποία για τους ασθενείς με επιπλοκές στην εντατική-οι οποίοι εμφανίζουν βαριά αναπνευστική ανεπάρκεια- αγγίζει το 50%.

Επίσης ξεκίνησε στις 25 Απριλίου κλινική μελέτη Φάσης 1 στις ΗΠΑ, με τη συμμετοχή 50 ασθενών (επιβεβαιωμένα κρούσματα με Covid 19 που νοσηλεύονται) εκ των οποίων οι 25 θα λάβουν θεραπεία με ιβερμεκτίνη 200-400 mgr/κιλό σωματικού βάρους και οι άλλοι 25 την κλασική θεραπεία που περιλαμβάνει το νοσοκομειακό πρωτόκολλο. Η μελέτη Φάσης 1 αναμένεται να ολοκληρωθεί στις 25 Ιουλίου ενώ θα ακολουθήσει η διερεύνηση της αποτελεσματικότητας σε συνάρτηση με την ασφάλεια.

Το συστατικό κλειδίτου σκευάσµατος που ανακαλύφθηκε το 1970

Η ιβερμεκτίνη ανακαλύφθηκε τη δεκαετία του ’70 και έγινε σύντομα ένα βασικό φάρμακο καταπολέμησης τεράστιας γκάμας παρασίτων, όπως η ψώρα. Μάλιστα, φιγουράρει στη Λίστα των Βασικών Φαρμάκων του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, όπου αναφέρονται τα πιο ασφαλή και τα πιο αποτελεσματικά φάρμακα που είναι απαραίτητα στα συστήματα υγείας. Πιο πρόσφατες έρευνες από το Πανεπιστήμιο του Κολοράντο την ανέδειξαν ως συστατικό –κλειδί για τον έλεγχο της εξάπλωσης της ελονοσίας, χωρίς την πρόκληση βλαβερών παρενεργειών. Στην παρούσα φάση κυρίως τα εντομοκτόνα περιορίζουν τα κουνούπια που είναι υπεύθυνα για την πρόκληση της ελονοσίας, έχοντας όμως δυσμενή επίδραση στο οικοσύστημα.

«Η ιβερμεκτίνη μειώνει τις νέες περιπτώσεις ελονοσίας, κάνοντας το αίμα ενός ανθρώπου θανατηφόρο στα κουνούπια που τον δαγκώνουν, σκοτώνοντας τα κουνούπια και μειώνοντας έτσι την πιθανότητα μόλυνσης άλλων», δήλωσε ο Δρ. Μπράιαν Φόϊ (Brian Foy), επικεφαλής της μελέτης. Το παράσιτο της ελονοσίας μεταφέρεται στο αίμα με ένα δάγκωμα. Εκεί ωριμάζει και πολλαπλασιάζεται και στη συνέχεια περιμένει να μεταδοθεί στο επόμενο κουνούπι για αναπαραγωγή. Μετά τη λήψη του φαρμάκου, στο πλαίσιο της μελέτης, διαπιστώθηκε ότι δυο φορές περισσότερα παιδιά στην ομάδα θεραπείας δεν είχαν προσβληθεί από τη νόσο.

Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, ο αριθμός των αναφερόμενων περιπτώσεων ελονοσίας αυξήθηκε τα τελευταία χρόνια κατά 3 εκατομμύρια σε συνολικά 219 εκατομμύρια κρούσματα παγκοσμίως, εν μέρει λόγω της αυξανόμενης αντοχής των κουνουπιών στα εντομοκτόνα.

Αν στη δράση του κατά της ελονοσίας προσθέσουμε και τις μαγικές της ιδιότητες ενάντια στον νέο κορωνοϊό, τότε η ιβερμεκτίνη σίγουρα αποτελεί το επόμενο επιστημονικό «στοίχημα» για τους απανταχού ερευνητές και μάλιστα πολύ φθηνότερο από τα μονοκλωνικά αντισώματα και αντιιικά φάρμακα τύπου remdesivir τα οποία δοκιμάζονται διεθνώς για την αντιμετώπιση της λοίμωξης.

Μέχρι να δοκιμαστεί και να εγκριθεί για τον κορωνοϊό μπορείτε να εμπιστεύεστε την ιβερμεκτίνη για τη θεραπεία της ψώρας την οποία δεν μπορείτε να κολλήσετε ούτε εσείς ούτε το παιδί σας από κατοικίδιο ή αδέσποτο ζώο.

«Το φάρµακο αποτελεί κλασική θεραπεία για την ψώρα η οποία στον άνθρωπο προκαλείται από διαφορετικό άκαρι (παράσιτο) από αυτό που προκαλεί την ψώρα στα ζώα», Αµαλία ∆όικα, κτηνίατρος

Όπως εξηγεί η κτηνίατρος Αμαλία Δόϊκα το άκαρι της ψώρας που προσβάλλει τον άνθρωπο είναι διαφορετικό από αυτό που συναντούμε στα αυτάκια των ζώων και γι αυτό δεν έχει κανείς καμία δικαιολογία να εγκαταλείπει κατοικίδια πιστεύοντας ότι τον κόλλησαν (ή θα τον κολλήσουν) ψώρα ή κορωνοϊό.

*Όπως δημιοσιεύθηκε στην εφημερίδα «ΜΠΑΜ στο ρεπορτάζ» που κυκολοφορεί

 

Live: Ο παγκόσμιος χάρτης εξάπλωσης της πανδημίας

Κορωνοϊός: Διαβάστε εδώ όλες τις εξελίξεις για τον φονικό ιό