Ο (εξόριστος) σουλτάνος της… οµίχλης

Μετά από περισσότερο μισού αιώνα ζωής στο Πόρτσμουθ, στην κομητεία του Χάμπσαϊρ, στη νότια ακτή του Ηνωμένου Βασιλείου, 100 χιλιόμετρα από το Λονδίνο, με τον απρόβλεπτο βρετανικό καιρό, τις παραλίες με τα βότσαλα και τη βικτοριανή του προβλήτα, ο τελευταίος Άραβας σουλτάνος της μικρής Ζανζιβάρης, Σαΐντ Σερ Τζαμσίντ μπιν Αμπντουλά αλ Σαΐντ, μετακόμισε στο κράτος του Ομάν. Για τον 91χρονο σουλτάνο, ήταν ό,τι καλύτερο μπορούσε να του συμβεί, καθώς στα τέλη της ζωής του θα βρεθεί στον τόπο του με τους συγγενείς του.

Από τον ΝΙΚΟ ΒΑΣΙΛΕΙΑ∆Η

Οι περιπέτειες του 91χρονου Τζαµσίντ, τελευταίου Άραβα ηγέτη της Ζανζιβάρης στη Γηραιά Αλβιόνα

Ο άντρας που κυβέρνησε το μικροσκοπικό νησί του αρχιπελάγους του Ινδικού Ωκεανού μέχρι που αναγκάστηκε να το εγκαταλείψει μετά από την αιματηρή εξέγερση και την ανατροπή του από τη Ζανζιβαρινή Επανάσταση τον Ιανουάριο του 1964, έφτασε πρόσφατα στο Μουσκάτ του Ομάν.

Πολλά προηγούμενα αιτήματα από τον σουλτάνο για να πάρει την άδεια να μεταβεί στο μικρό και άγνωστο για πολλούς «στολίδι» της Αραβικής Χερσονήσου, είχαν απορριφθεί από την κυβέρνηση για λόγους ασφαλείας. Τώρα το αίτημά του να αποσυρθεί στο Ομάν έγινε δεκτό λόγω της ηλικίας του.

Ένα μέλος της βασιλικής οικογένειας στο Μουσκάτ, είπε στα μέσα ενημέρωσης πως ο Αμπντουλά αλ Σαΐντ «Πάντα ήθελε να περάσει τις τελευταίες μέρες του στη χώρα των προγόνων του και τώρα είναι ιδιαίτερα χαρούμενος που μπορεί να το κάνει».

Μακρύ ταξίδι

Ο Αμπντουλά αλ Σαΐντ συνδέεται εξ αίματος με τον σημερινό σουλτάνο του Ομάν τον Χάϊθαμ μπιν Τάρεκ Αλ Σαΐντ, που διαδέχθηκε τον σουλτάνο Καμπούς ή χαϊδευτικά «Μπάμπα Καμπούς», ίσως τον πιο λαοφιλή ηγέτη που κυβέρνησε ποτέ τη μικρή αυτή χώρα, που (αν και με γηγενή πληθυσμό που δεν ξεπερνά τα 2.500.000 και φτάνει τα 4.500.000 με τους ξένους), βρίσκεται σε ιδιαίτερα στρατηγική θέση αφού ελέγχει, μαζί με το Ιράν, τα στενά του Ορμούζ και από τα νερά της διακινείται περίπου το 20% της παγκόσμιας παραγωγής πετρελαίου και μεγάλο μέρος του φυσικού αερίου από το γειτονικό Κατάρ.

Το μακρύ ταξίδι του πρώην σουλτάνου από τα νησιά της Ζανζιβάρης με την εξωτική ομορφιά των δαντελωτών ακτών στις βρετανικές ακτές του Πόρτσμουθ, ενός από τα σημαντικότερα λιμάνια και έδρα του Βασιλικού Ναυτικού του Ηνωμένου Βασιλείου, ήρθε μετά το τέλος της βραχύβιας βασιλείας του, η οποία άρχισε τον Ιούλιο του 1963 μετά τον θάνατο του πατέρα του και τελείωσε με το ξέσπασμα της Ζανζιβαρινής Επανάστασης τον Ιανουάριο του 1964. Όταν δηλαδή η Ζανζιβάρη ανακηρύχθηκε ως δημοκρατία με αφορμή την απόφαση ανεξαρτησίας που παραχωρήθηκε από τη Βρετανία στο νησί. Σήμερα αποτελεί τμήμα της Τανζανίας- αφού ενώθηκε με την Τανγκανίκα.

Ο Τζαμσίν αναγκάστηκε να φύγει από τη Ζανζιβάρη με το βασιλικό γιοτ καθώς το παλάτι του καταλήφθηκε από αντάρτες της επανάστασης. Όταν δεν του δόθηκε άδεια να εγκατασταθεί στο Ομάν, πέταξε στη Βρετανία συνοδευόμενος από 61 συγγενείς, φίλους και μέλη του προσωπικού του.

Στη σκιά

∆ύο εβδομάδες αργότερα, οι New York Times ανέφεραν ότι ο εξόριστος σουλτάνος εγκαταστάθηκε σε ξενοδοχείο του Λονδίνου, στη σκιά του παλατιού του Μπάκιγχαμ, στο Bayswater, στη μοντέρνα πλευρά του Χάιντ Παρκ. Τέσσερις μήνες αργότερα τον Μάιο του 1964, η βρετανική κυβέρνηση ενίσχυσε οικονομικά τον πρώην σουλτάνο με το ποσό των 100.000 βρετανικών λιρών. Χρήματα που του επέτρεψαν να εγκατασταθεί σε ένα σπίτι στο Πόρτσμουθ της κομητείας Χαμσάιρ, όπου η αντίθεση του βρετανικού τοπίου με τη λευκή άμμο της Ζανζιβάρης και τα κρυστάλλινά της νερά πρέπει να ήταν οδυνηρή. Κατά τη διάρκεια των 56 ετών που έζησε στο παραθαλάσσιο θέρετρο του Ηνωμένου Βασιλείου, ο σουλτάνος πέρασε απαρατήρητος. Ο Νεντ Ντόνοβαν, συγγραφέας που προσπάθησε να ακολουθήσει την ιστορία του σουλτάνου, είπε χαρακτηριστικά: «∆εν μπορούσα να βρω κανέναν ντόπιο που να ήξερε ότι ο πρώην σουλτάνος της Ζανζιβάρης ήταν εκεί. Ποτέ δεν μίλησε στον Τύπο, απλά κρατούσε όσο το δυνατόν χαμηλό προφίλ» προσέχοντας να μην εκθέσει σε τίποτε τη βρετανική κυβέρνηση ή το παλάτι.

Εξάλλου, η Βρετανία υπήρξε πάντα ιδιαίτερα «προστατευτική» έναντι της μικρής Ζανζιβάρης έχοντας καταγράψει μάλιστα και στην παγκόσμια ιστορία τον πιο σύντομο πόλεμο που έγινε ποτέ και διήρκησε μόνον 38 λεπτά της ώρας. Ο πόλεμος έγινε μεταξύ της Μεγάλης Βρετανίας και του Σουλτανάτου της Ζανζιβάρης το 1896 και ήταν ένας πόλεμος διαδοχής εξαιτίας μιας συμφωνίας που δεν τηρήθηκε μεταξύ Αγγλίας και Ζανζιβάρης που δήλωνε πως ο σουλτάνος του χαλιφάτου έπρεπε να πάρει την έγκριση του Βρετανού προξένου.

Τακτικές

Ο σουλτάνος Χάλεντ μπιν Μπαργκάς δεν χαρακτηριζόταν από τα φιλοβρετανικά αισθήματα αυτού που διαδέχτηκε και οι Άγγλοι ήθελαν να τον αντικαταστήσουν με το πιόνι τους, τον Χαμούντ μπιν Μουχάμαντ. Οι βρετανικές δυνάμεις διέταξαν τον Χάλεντ μπιν Μπαργκάς να φύγει από το παλάτι μέχρι τις 9 το επόμενο πρωί, εκείνος δεν υπάκουσε στην εντολή και οι Άγγλοι βομβάρδισαν το παλάτι. Η άμυνα του παλατιού κατέρρευσε αμέσως και ο σουλτάνος το έσκασε και ζήτησε άσυλο από τις διπλανές γερμανικές αποικίες.

Αν δεν σας λένε τίποτε οι τακτικές των Άγγλων με τους βομβαρδισμούς, να σας θυμίσουμε πως λίγα χρόνια νωρίτερα, έδρασαν με τον ίδιο ακριβώς τρόπο αλλά με διαφορετικά αίτια στην Ελλάδα με τα «Πατσιφικά, -Μουσουρικά».

Τη διπλωματική και πολιτική κρίση μεταξύ Ελλάδας και Βρετανίας που ανέκυψε με αφορμή την επίθεση το 1849 αθηναίων πολιτών κατά περιουσίας του Πορτογάλου πρόξενου, βρετανικής υπηκοότητας, ∆ον Πατσίφικο.

Πιο μακριά τώρα, στην Ζανζιβάρη, ημι-αυτόνομη πια περιοχή της Τανζανίας, το 1.300.000, κυρίως μουσουλμανικού, του πληθυσμού της, κυβερνάται από τον Πρόεδρο Αλί Μοχάμεντ Σέιν, ο οποίος δέχεται τα πυρά από τις οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων που τον κατηγορούν για την ποινικοποίηση των ομοφυλόφιλων, που αντιμετωπίζουν ποινή φυλάκισης έως και 25 έτη.

Οι φωνές αυτές εναντίον των διακρίσεων του καθεστώτος του Αλί Μοχάμεντ Σέιν, βρίσκουν ιδιαίτερη ανταπόκριση ιδίως μετά τον θάνατο του Φρέντι Μέρκιουρι (Freddie Mercury) των Queen, ο οποίος ήταν ομοφυλόφιλος και πέθανε από AIDS το 1991.

Και ο Φρέντι Μέρκιουρι

Ο Φρέντι Μέρκιουρι, του οποίου το πραγματικό όνομα ήταν Φαρόχ Μπουλσάρα, γεννήθηκε στην πόλη της Ζανζιβάρης, που βρίσκεται στο νησί Ουνγκούτζα, στην παλιά συνοικία της, που ονομάζεται Πέτρινη πόλη και αποτελεί μνημείο παγκόσμιας κληρονομιάς της Unesco. Mε το ξέσπασμα της επανάστασης, ο δεκαεπτάχρονος τότε Φρέντι εγκατέλειψε το νησί μαζί με τους γονείς και την αδελφή του. Εγκαταστάθηκαν στο Λονδίνο, όπου ο Μέρκιουρι σπούδασε γραφιστική στο Ealing College of Art, κάνοντας παράλληλα τα πρώτα του μουσικά βήματα.

Την ίδια εποχή χιλιάδες άλλοι πολίτες της Ζανζιβάρης κατέφυγαν στο Ομάν του προοδευτικού σουλτάνου Καμπούς – συμπεριλαμβανομένων των επτά παιδιών του πρώην σουλτάνου και δύο από τα αδέλφια του. Ο Αμπντουλάχ Τζαμσίντ, αν και του απαγορεύτηκε να επιστρέψει στη Ζανζιβάρη, τουλάχιστον τώρα στα βαθιά γεράματα επανενώνεται με την άμεση οικογένειά του.

Όπως δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα «ΜΠΑΜ» που κυκλοφορεί

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

Επίθεση Τραμπ εναντίον των πιστότερων υπουργών του Πομπέο και Μπαρ

Λουίζ Γκλουκ. Ένα Νόμπελ για τη φωνή της Νέας Υόρκης