Πως να ταξιδέψετε με ασφάλεια και... Υγεία

Παρά τους κινδύνους των νέο-αναδυόμενων νοσημάτων ο αριθμός των ταξιδιωτών κάθε χρόνο αυξάνεται και το εύρος των προορισμών διευρύνεται όλο και περισσότερο, καθώς οι ταξιδιώτες στις μέρες μας προτιμούν όλο και πιο απομακρυσμένους και «εξωτικούς» προορισμούς.

Είναι λογικό για τους περισσότερους από εμάς το καλοκαίρι, κατά τη διάρκεια του οποίου παίρνουμε και τις περισσότερες μέρες άδειας να έχουμε περισσότερο τη διάθεση και το χρόνο να ξεφύγουμε από τα «γνωστά», πηγαίνοντας όσο το δυνατό πιο μακριά, σε εξωτικούς προορισμούς, μόνο που κάποιες φορές το ταξίδι μπορεί τελικά να γίνει μια δυσάρεστη εμπειρία.

Πόσο είναι σήμερα ενημερωμένοι οι ταξιδιώτες για θέματα υγιεινής και ασφάλειας που πρέπει να τηρούν όταν ταξιδεύουν σε μια ξένη χώρα και σε τι ποσοστό προετοιμάζονται σωστά πριν ταξιδέψουν;

Οι Έλληνες όλο και περισσότερο ποσοστό ταξιδεύουν στο εξωτερικό και προτιμούν όλο και μεγαλύτερο εύρος προορισμών. Το πιο σοβαρό λάθος που κάνουν οι Έλληνες που ταξιδεύουν στο εξωτερικό είναι ότι τις περισσότερες φορές δεν προετοιμάζονται για την πρόληψη των κινδύνων που μπορεί να απειλήσουν την υγεία και την ασφάλειά τους είτε επειδή αισθάνονται ότι δεν τους αφορά το θέμα είτε επειδή έχουν ελλιπή ενημέρωση για το συγκεκριμένο ζήτημα. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να αυξάνεται ολοένα και περισσότερο η ανάγκη ενημέρωσής τους, η οποία ωστόσο σε γενικές γραμμές παραμένει μη ικανοποιητική.

Ποια είναι τα συχνότερα και τα μεγαλύτερα λάθη που κάνουν οι ταξιδιώτες σχετικά με τη προστασία και διαφύλαξη της υγείας τους όταν ταξιδεύουν;

Συνήθως οι ταξιδιώτες αναζητούν πληροφορίες για θέματα υγείας λίγες μόνο μέρες πριν την αναχώρησή τους. Ένα άλλο λάθος που κάνουν πολλοί ταξιδιώτες είναι το ότι πιστεύουν πως κάνοντας ένα εμβόλιο έχουν εξασφαλίσει 100% προστασία και έτσι υποβαθμίζουν ή και αμελούν άλλα βασικά μέτρα προφύλαξης που θα έπρεπε να πάρουν.

Ποιοι τουριστικοί προορισμοί θεωρούνται περισσότερο και ποιες λιγότερο επικίνδυνες.

Η επικινδυνότητα έχει πάντα δυναμικό χαρακτήρα και κάθε στιγμή εξαρτάται από τις συνθήκες που επικρατούν σε μία χώρα (π.χ. επιδημίες, κλιματολογικές συνθήκες, φυσικά φαινόμενα), τον τρόπο, το σκοπό, τη διάρκεια και το είδος του ταξιδιού καθώς και την περιοχή και συνθήκες διαμονής.

Σε γενικές γραμμές θα μπορούσαμε να πούμε ότι περισσότερο επικίνδυνες θεωρούνται οι χώρες με χαμηλό επίπεδο δημόσιας υγείας, όπως είναι οι περισσότεροι προορισμοί στην Υπο-σακχάριο Αφρική, Κεντρική, Ανατολική και Δυτική Αφρική, στην Ινδική Χερσόνησο, στη Νοτιοανατολική Ασία, στη Λατινική Αμερική και ιδιαίτερα στις χώρες που βρίσκονται εντός της τροπικής ζώνης.

Αυτό δεν σημαίνει ότι το ταξίδι σε αυτές τις περιοχές πρέπει να αποφεύγεται, αλλά ότι ο ταξιδιώτης οφείλει να είναι πιο προσεκτικός όσον αφορά τα μέτρα προφύλαξης που πρέπει να πάρει όταν καταναλώνει τρόφιμα και νερό, την προστασία του από τσιμπήματα εντόμων τα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα και άλλα.

Οι ανεπτυγμένες χώρες ( Δ. Ευρώπη, Ηνωμένες Πολιτείες, Καναδάς, Αυστραλία, Νέα Ζηλανδία) θεωρούνται λιγότερο επικίνδυνες, ενώ οι αναπτυσσόμενες ( ΝΑ Ασία, Ινδική χερσόνησος, Αφρική, Λ. Αμερική,) είναι περισσότερο επικίνδυνες.

Προετοιμασία του ταξιδιώτη: Πώς να αποφύγουν οι ταξιδιώτες τις ασθένειες που σχετίζονται με το ταξίδι;

Ο ταξιδιώτης θα πρέπει να φροντίσει να ενημερωθεί – μέσω των υπηρεσιών ταξιδιωτικής ιατρικής – για τα προβλήματα υγείας που πιθανόν να αντιμετωπίσει στη χώρα προορισμού και τους τρόπους πρόληψης αυτών των νοσημάτων εάν σκοπεύουν να επισκεφτούν κάποιον προορισμό με χαμηλό επίπεδο Δημόσιας Υγείας, υπάρχουν μερικές απλές συμβουλές που πρέπει να ακολουθήσουν:

Η επίσκεψη στην υπηρεσία ταξιδιωτικής ιατρικής συνιστάται να γίνεται περίπου 4 – 6 βδομάδες πριν από το ταξίδι ώστε ο επαγγελματίας υγείας να έχει την ευχέρεια να κάνει τις απαραίτητες εξετάσεις και να χορηγήσει τα κατάλληλα εμβόλια σε χρόνο που θα επιτρέψει την ανάπτυξη ικανοποιητικής ανοσίας και να προφυλαχθεί αποτελεσματικά κατά των λοιμώξεων όπως είναι ο κίτρινος πυρετός, η ηπατίτιδα Β κ.λ.π. Σε περίπτωση που ο ταξιδιώτης επισκεφθεί το ιατρείο μερικές μόνο μέρες πριν από το ταξίδι, η χορήγηση εμβολίων συνήθως συστήνεται μόνο για τα άκρως απαραίτητα εμβόλια και με επιταχυνόμενα σχήματα χορήγησης έτσι ώστε να εξασφαλιστεί η καλύτερη δυνατή ανοσολογική προστασία υπό τις περιστάσεις.

Θα πρέπει ωστόσο να γνωρίζουν ότι ο εμβολιασμός προφυλάσσει από συγκεκριμένες ασθένειες και για αυτό το λόγο δεν πρέπει να αμελούν κάποια γενικότερα μέτρα προφύλαξης (π.χ. γενικά προληπτικά μέτρα για τα τροφιμογενή και υδατογενή νοσήματα, για σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα και νοσήματα που μεταδίδονται με τσιμπήματα εντόμων, βλ. www.keelpno.gr ).

Είναι σημαντική η ασφαλιστική κάλυψη για το ταξίδι, ώστε ο ταξιδιώτης να μπορεί να διευκολυνθεί σε περίπτωση που θα αντιμετωπίσει κάποιο πρόβλημα υγείας κατά τη διάρκεια του ταξιδιού.

Συστήνεται ο ταξιδιώτης να έχει μαζί του κυτίο πρώτων βοηθειών (π.χ. φάρμακα κατά της ναυτίας, τσιμπημάτων από έντομα, μικροτραυματισμών κτλ).

Εάν ο ταξιδιώτης ανήκει σε κάποια από τις ευπαθείς ομάδες πληθυσμού, όπως οι ηλικιωμένοι, οι έγκυες γυναίκες και τα άτομα χρόνια προβλήματα υγείας (διαβητικοί, άνθρωποι με σοβαρές καρδιοπάθειες ή αναπνευστικά προβλήματα, νεφροπαθείς κτλ) να μεριμνήσει για τα φάρμακα που θα χρειαστεί στη διάρκεια του ταξιδιού, φροντίζοντας παράλληλα η μεταφορά τους να γίνεται με κατάλληλο και ασφαλή τρόπο. Σημαντικό είναι να έχει μαζί του μία γνωμάτευση από τον γιατρό του, όπου να περιγράφονται τα προβλήματα υγείας που αντιμετωπίζει, τα φάρμακα που χρησιμοποιεί και χρειάζεται να έχει μαζί του στο ταξίδι για την αντιμετώπιση αυτών των προβλημάτων.

Ανδρούλα Παυλή
Ιατρός Γενικής Ιατρικής
Υπεύθυνη Γραφείου Ταξιδιωτικής Ιατρικής
ΚΕ.ΕΛ.Π.ΝΟ