Οι Ρώσοι στρατιώτες που κατέλαβαν τον τόπο της πυρηνικής καταστροφής στο Τσερνόμπιλ οδήγησαν τα τεθωρακισμένα οχήματά τους χωρίς ακτινοπροστασία μέσω μιας εξαιρετικά τοξικής ζώνης που ονομάζεται “Κόκκινο Δάσος”, ανασηκώνοντας σύννεφα ραδιενεργής σκόνης, μεταδίδει το Reuters επικαλούμενο μαρτυρίες εργαζόμενων στην περιοχή.
Η υπηρεσία επιθεώρησης πυρηνικής ενέργειας της Ουκρανίας ανακοίνωσε στις 25 Φεβρουαρίου ότι υπήρξε αύξηση των επιπέδων ραδιενέργειας στο Τσερνόμπιλ ως αποτέλεσμα των βαρέων στρατιωτικών οχημάτων που πέρασαν από την περιοχή. Μέχρι στιγμής δεν έχουν γίνει γνωστές λεπτομέρειες για το τι ακριβώς συνέβη.
Οι δύο Ουκρανοί εργαζόμενοι που μίλησαν στο Reuters ήταν σε υπηρεσία όταν ρωσικά τανκς μπήκαν στο Τσερνομπίλ στις 24 Φεβρουαρίου και πήραν τον έλεγχο της τοποθεσίας, όπου το προσωπικό εξακολουθεί να είναι υπεύθυνο για την ασφαλή αποθήκευση χρησιμοποιημένου πυρηνικού καυσίμου και την επίβλεψη των υπολειμμάτων του αντιδραστήρα που περικλείονται από σκυρόδεμα που ανατινάχτηκε το 1986.
Και οι δύο άνδρες είπαν ότι είδαν ρωσικά τανκς και άλλα τεθωρακισμένα οχήματα να κινούνται μέσα από το Κόκκινο Δάσος, το οποίο είναι το πιο μολυσμένο από ραδιενέργεια τμήμα της ζώνης γύρω από το Τσερνόμπιλ, περίπου 100 χλμ. (65 μίλια) βόρεια του Κιέβου.
Οι τακτικοί στρατιώτες, με τους οποίους μίλησε ένας από τους εργαζόμενους όταν δούλευε μαζί τους στις εγκαταστάσεις, δεν είχαν ακούσει για την έκρηξη, όπως ανέφερε.
Σε σχετική ερώτηση του Reuters, το υπουργείο Άμυνας της Ρωσίας δεν έκανε κάποιο σχόλιο.
Μετά την κατάληψη του εργοστασίου ο ρωσικός στρατός ανακοίνωσε ότι η ακτινοβολία ήταν σε φυσιολογικά επίπεδα και οι ενέργειές του απέτρεψαν πιθανές “πυρηνικές προβοκάτσιες” από Ουκρανούς εθνικιστές. Η Ρωσία είχε προηγουμένως αρνηθεί ότι οι δυνάμεις της έθεσαν σε κίνδυνο πυρηνικές εγκαταστάσεις εντός της Ουκρανίας.
Το απαγορευμένο “Κόκκινο Δάσος”
Η τοποθεσία πήρε το όνομά της όταν δεκάδες τετραγωνικά χιλιόμετρα πεύκων έγιναν κόκκινα μετά την απορρόφηση ακτινοβολίας από την έκρηξη του 1986, σε μια από τις χειρότερες πυρηνικές καταστροφές στον κόσμο.
Μια τεράστια περιοχή γύρω από το Τσερνόμπιλ είναι εκτός ορίων για όποιον δεν εργάζεται εκεί ή δεν έχει ειδική άδεια, αλλά το Κόκκινο Δάσος θεωρείται τόσο πολύ μολυσμένο που ακόμη και οι εργαζόμενοι στο πυρηνικό εργοστάσιο δεν επιτρέπεται να πάνε εκεί.
Η ρωσική στρατιωτική αυτοκινητοπομπή πέρασε από τη ζώνη, είπαν οι δύο εργαζόμενοι. Ένας από αυτούς είπε ότι το κονβόι χρησιμοποίησε έναν εγκαταλελειμμένο δρόμο.
“Ένα μεγάλο κονβόι στρατιωτικών οχημάτων πέρασε από έναν δρόμο ακριβώς πίσω από τις εγκαταστάσεις μας και αυτός ο δρόμος περνάει δίπλα από το Κόκκινο Δάσος”, είπε η μια πηγή. “Το κονβόι προκάλεσε μια μεγάλη μεγάλη στήλη σκόνης. Πολλοί αισθητήρες ραδιενέργειας έδειξαν υπέρβαση των επιπέδων”, πρόσθεσε.
Ο Valery Seida, αναπληρωτής γενικός διευθυντής του εργοστασίου του Τσερνομπίλ, δεν ήταν εκεί εκείνη τη στιγμή και δεν είδε το ρωσικό κονβόι να πηγαίνει στο Κόκκινο Δάσος, αλλά είπε ότι του μάρτυρες του μετέφεραν πως ρωσικά στρατιωτικά οχήματα κινήθηκαν παντού γύρω από τη ζώνη αποκλεισμού και ενδεχομένως να πέρασαν από το Κόκκινο Δάσος. “Κανείς δεν πηγαίνει εκεί … για όνομα του Θεού. Δεν υπάρχει κανένας εκεί”, δήλωσε στο Reuters ο Seida.
Ανέφερε ακόμα ότι οι εργαζόμενοι στο εργοστάσιο προειδοποίησαν τους Ρώσους να είναι προσεκτικοί για ραδιενέργεια, χωρίς πάντως να γνωρίζει αν έδωσαν προσοχή. “Πήγαν όπου χρειάστηκε να πάνε”, ανέφερε.
Μετά την άφιξη των ρωσικών στρατευμάτων, οι δύο εργαζόμενοι συνέχισαν να δουλεύουν στην περιοχή για σχεδόν ένα μήνα μαζί με συναδέλφους τους, μέχρι που τους επετράπη να πάνε σπίτι τους την περασμένη εβδομάδα.
Το Reuters δεν μπόρεσε να επαληθεύσει ανεξάρτητα τις αναφορές τους.
Τις εβδομάδες που οι δύο εργαζόμενοι μοιράζονταν το συγκρότημα με τα ρωσικά στρατεύματα, ανέφεραν επίσης ότι δεν είδαν κανέναν από αυτούς να χρησιμοποιεί εξοπλισμό που να προστατεύει από την ακτινοβολία.
Ειδικοί από τον ρωσικό στρατό που έχουν εκπαιδευτεί στην αντιμετώπιση της ραδιενέργειας δεν έφτασαν στο σημείο παρά μόνο μία εβδομάδα μετά την άφιξη των ρωσικών στρατευμάτων, είπαν οι δύο πηγές. Ανέφεραν ακόμα ότι ούτε οι Ρώσοι ειδικοί φορούσαν προστατευτικό εξοπλισμό.
“Δεν είχαν ιδέα”
Ένας από τους εργαζόμενους ανέφερε στο Reuters ότι μίλησε με μερικούς από τους Ρώσους στρατιώτες στο εργοστάσιο. “Όταν τους ρώτησαν αν γνώριζαν για την καταστροφή του 1986, την έκρηξη του τέταρτου μπλοκ (του εργοστασίου του Τσερνομπίλ), δεν είχαν ιδέα. Δεν είχαν ιδέα σε τι είδους εγκαταστάσεις βρίσκονταν”, είπε.
“Μιλήσαμε με απλούς στρατιώτες. Το μόνο που ακούσαμε από αυτούς ήταν ‘είναι μια εξαιρετικά σημαντική υποδομή’. Αυτό ήταν”, είπε.
