Τα έργα και οι ηµέρες του «βαρόνου» Ελ Τσάπο

Είναι σαφώς μια οικογένεια με αρκετές ιδιαιτερότητες. Και κυρίως έχουν ένα θέμα με τη νομιμότητα! H φαμίλια Γκουσμάν δεν είναι μια όποια κι όποια φαμίλια. Στην κορυφή της βρίσκεται ο γνωστός και μη εξαιρετέος Ελ Τσάπο…

Του Σταύρου Ζαγκανά

Στα πατήματα του πατέρα του και ο γιος του Οβίδιο – Ο μεγαλύτερος ναρκέμπορος του πλανήτη «εξέλιξε» τη φαμίλια Γκουσμάν, ιδρύοντας το δικό του καρτέλ Σιναλόα

Η σύλληψή του, η απίστευτη απόδραση και η εμπλοκή του Σον Πεν

∆εν χρειάζεται ιδιαίτερες συστάσεις. Πρώην ηγέτης του καρτέλ Σιναλόα και μέλος του διεθνούς συνδικάτου του εγκλήματος. Από κοντά και ο Οβίδιο, ο γιος του διαβόητου κακοποιού που έχει εξελιχθεί σε έναν πολλά… υποσχόμενο βαρόνο ναρκωτικών! Βέβαια, με τέτοιες προσλαμβάνουσες τι άλλο δρόμο θα μπορούσε να ακολουθήσει. Μάλιστα ακολουθεί κατά πόδας τα χνάρια του πατέρα του, αφού ο γιος του φυλακισμένου Χοακίν «Ελ Τσάπο» Γκουσμάν συνελήφθη προσφάτως από τις μεξικανικές Αρχές, κάτι που προκάλεσε μια νύχτα έντονων ταραχών στην πόλη Κουλιακάν, στην Πολιτεία Σιναλόα του βόρειου Μεξικού, όπου εδρεύει το ομώνυμο καρτέλ, μία από τις ισχυρότερες οργανώσεις διακίνησης ναρκωτικών στον κόσμο.

Ποιος είναι

Ο Χοακίν Αρκιβάλντο Γκουσμάν Λοέρα, γνωστός και ως «Ελ Τσάπο» (μικρούλης, κοντός) λόγω του ύψους του (1,68), θεωρείται ο ισχυρότερος έμπορος ναρκωτικών στον κόσμο. Καταδικάστηκε αμετάκλητα σε ισόβια κάθειρξη το 2019 και βρίσκεται σήμερα φυλακισμένος σε κατάστημα υψίστης ασφαλείας στις ΗΠΑ. Ήταν παντρεμένος ταυτόχρονα με τέσσερις -τουλάχιστον- γυναίκες, οι οποίες, σύμφωνα πάντα με πηγές και βιογράφους, τον αγαπούσαν τρελά και συνεχίζουν να τον αγαπούν, ενώ μιλούν μόνο για την καλή πλευρά του χαρακτήρα του. Πιο γνωστή απ’ όλες η εξωτικής ομορφιάς Έμα Κορονέλ, η οποία ήταν μόλις 18 χρόνων την ημέρα του γάμου τους. Χαρακτηριστική είναι η αδυναμία της στα πανάκριβα κοσμήματα και αξεσουάρ και στα πολυτελή ταξίδια.

Ο Ελ Τσάπο γεννήθηκε στη Σιναλόα στις 4 Απριλίου 1957 και μεγάλωσε σε μια φτωχή αγροτική οικογένεια. Υπέστη σωματική κακοποίηση από τον πατέρα του, μέσω του οποίου ο Γκουσμάν άρχισε το εμπόριο ναρκωτικών, βοηθώντας τον να καλλιεργεί μαριχουάνα για ντόπιους εμπόρους κατά την πρώιμη ενήλικη ζωή του. Στα τέλη της δεκαετίας του 1970 ο Γκουσμάν άρχισε να εργάζεται με τον Έκτορ Λουίς Πάλμα Σαλαζάρ, έναν από τους ανερχόμενους επικεφαλής εμπόρους ναρκωτικών στη χώρα, βοηθώντας στη χαρτογράφηση διαδρομών για τη μεταφορά ναρκωτικών μέσω Σιναλόα προς τις Ηνωμένες Πολιτείες. Ο Γκουσμάν έγινε επόπτης λογιστής για τον Μιγκέλ Άνχελ Φέλιξ Γκαγιάρδο στα μέσα της δεκαετίας του 1980, ωστόσο μετά τη σύλληψη του Γκαγιάρδο το 1988 ίδρυσε το δικό του καρτέλ στη Σιναλόα.

Ο συνταξιούχος αστυνομικός

Είναι αλήθεια ότι το Μεξικό έζησε για πολλά χρόνια σε συνθήκες πλήρους αναρχίας και απανωτών μικρών ή και μεγάλων εμφυλίων πολέμων, ανάμεσα στις πόλεις-κλειδιά για το αδιάκοπο αλισβερίσι όπιου, μαριχουάνας και αργότερα κοκαΐνης, ηρωίνης, αμφεταμίνης και κρακ.

Η κατάσταση ηρέμησε για πρώτη φορά στα τέλη της δεκαετίας του 1970, όταν εμφανίστηκε στο προσκήνιο ο Μιγκέλ Άνχελ Φέλιξ Γκαγιάρδο, συνταξιούχος αστυνομικός με τεράστια όνειρα και δίψα για χρήμα και εξουσία. Ο νεαρός Μεξικανός ξεκίνησε να χτίζει την αυτοκρατορία του καλλιεργώντας τεράστιες φυτείες μαριχουάνας, μαζί με τον στενό του φίλο και γεωπόνο Ραφαέλ Κουιντερό, αλλά γρήγορα επεκτάθηκε στη διακίνηση κοκαΐνης, αντιλαμβανόμενος ότι οι Κολομβιανοί έψαχναν συνεργασία και ένα εύκολο και γρήγορο πέρασμα στις Ηνωμένες Πολιτείες.

Εκμεταλλευόμενος τις διασυνδέσεις του στην Κολομβία, ο Γκαγιάρδο κατάφερε να ενώσει όλα τα καρτέλ της χώρας του σε μία μεγάλη, ισχυρή ομοσπονδία. Και αυτό σίγουρα ήταν τεράστια επιτυχία. Αν ο Εσκομπάρ στην Κολομβία πλήρωσε τις τεράστιες πολιτικές φιλοδοξίες του, ο Μιγκέλ πλήρωσε το γεγονός ότι δολοφόνησε τον Αμερικανό πράκτορα της ∆ίωξης Ναρκωτικών Κίκι Καμαρένα, μετά από πολλές ημέρες απάνθρωπων, αποτρόπαιων βασανισμών.

Μετά τη σύλληψή του το 1989 από τον μεξικανικό στρατό στην έπαυλή του στη Γουαδαλαχάρα, ο χάρτης της διακίνησης ναρκωτικών στη χώρα της Κεντρικής Αμερικής άλλαξε ριζικά για άλλη μία φορά, δίνοντας τη δυνατότητα στα αφεντικά όλων των ισχυρών καρτέλ του Μεξικού να οραματιστούν τους εαυτούς τους ως τον απόλυτο αρχηγό αυτού του παιχνιδιού. Κάπου εκεί εμφανίστηκε ως διάδοχος Γκουσμάν, ο οποίος βέβαια το 1985, όντας εργαζόμενος του Γκαγιάρδο, είχε μια καταπληκτική ιδέα που δεν είχε κανένας άλλος πριν από αυτόν. Εντόπισε ένα έρημο σπίτι στα σύνορα του Μεξικού με την Καλιφόρνια από την πλευρά των Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής. Το σπίτι ήταν τόσο κοντά στο Μεξικό ώστε μπορούσες να το δεις πεντακάθαρα από το συρματόπλεγμα που χώριζε τις δύο χώρες.

Το τούνελ

Τι στεκόταν, λοιπόν, ανάμεσα στον Χοακίν Γκουσμάν και στον πιο γρήγορο τρόπο που σκέφτηκε ποτέ άνθρωπος για να περάσει ναρκωτικά από την Κεντρική στη Βόρεια Αμερική; Μόλις 600 μέτρα. Σκάβοντας ένα τούνελ που συνέδεε μια αποθήκη στην επαρχία Τιχουάνα του Μεξικού με το σπίτι που αγόρασε στην πλευρά των ΗΠΑ, ο Τσάπο ήταν έτοιμος να διακινήσει αμέτρητους τόνους κοκαΐνης σε χρόνο-ρεκόρ για λογαριασμό του Εσκομπάρ, παρακάμπτοντας τους αδελφούς Αβεντάνιο, αρχηγούς του καρτέλ της επαρχίας Τιχουάνα.

Μετέπειτα, ως αρχηγός του καρτέλ Σιναλόα, ο Γκουσμάν επέβλεπε τη μεταφορά κοκαΐνης, μεθαμφεταμίνης, μαριχουάνας και ηρωίνης, διανέμοντάς τες παράνομα στις Ηνωμένες Πολιτείες και την Ευρώπη, τους μεγαλύτερους πελάτες ναρκωτικών. Μέσω διαφόρων τεχνασμάτων όπως μεγάλης εμβέλειας σήραγγες κοντά σε σύνορα, μπόρεσε να εξαγάγει περισσότερα ναρκωτικά στις Ηνωμένες Πολιτείες από οποιονδήποτε άλλον έμπορο στην Ιστορία. Η ηγεσία του στο καρτέλ είχε ως αποτέλεσμα να αποκτήσει τεράστιο πλούτο και δύναμη. Ο Γκουσμάν ήταν σύμφωνα με το Forbes ένας από τους ισχυρότερους ανθρώπους στον κόσμο, μεταξύ των ετών 2009 και 2013, ενώ η υπηρεσία DEA (Drug Enforcement Administration) των ΗΠΑ εκτιμά ότι έχει περιουσία και επιρροή παρόμοια με του Πάμπλο Εσκομπάρ.

Εκδίκηση

Όταν οι υπόλοιποι κακοποιοί αντιλήφθηκαν τι συνέβη στα «χωράφια τους», μια τεράστια βεντέτα, η οποία κρατάει δεκαετίες, πυροδοτήθηκε με μια άγρια ανταλλαγή πυρών και στυγερών δολοφονιών, κυρίως από την πλευρά των Αβεντάνιο που δεν ήταν έτοιμοι να δεχτούν ότι ο μικροσκοπικός Τσάπο είχε επιχειρήσει να τους κοροϊδέψει. Όταν οι Αβεντάνιο δολοφόνησαν τη σύζυγο και τα παιδιά του πιο κοντινού του συνεργάτη, Χέκτορ «Ελ Γκουέρο» Σαλαζάρ, ο Τσάπο ορκίστηκε εκδίκηση. Έκανε όμως τόση φασαρία στην προσπάθειά του να ξεφορτωθεί τους ορκισμένους εχθρούς του που οι Αρχές του Μεξικού και των ΗΠΑ διέταξαν τη σύλληψή του τον Μάιο του 1993.

Η σύλληψη του Τσάπο, πάνω στον οποίο έριξαν τα πάντα, ακόμα και μία δολοφονία για την οποία δεν είχε ιδέα (αυτή του καρδινάλιου της Γουαδαλαχάρα) θα λειτουργούσε σαν τη μεγαλύτερη ένδειξη ότι η κυβέρνηση μαχόταν στ’ αλήθεια τη διακίνηση ναρκωτικών στη χώρα και ότι δεν είχε την παραμικρή σχέση με τους βαρόνους και τα αφεντικά. Ο Τσάπο μεταφέρθηκε σε φυλακή υψίστης ασφαλείας στην πόλη Almoloya, όπου παρέμεινε για δύο χρόνια. Οι πληροφορίες λένε ότι πέρασε ένα τεράστιο διάστημα σε συνεχή απομόνωση, σε έναν ατελείωτο πόλεμο νεύρων από την πλευρά των Αρχών. Τελικά το 1995, μετά από συμφωνία με την κυβέρνηση, μεταφέρθηκε σε άλλο σωφρονιστικό ίδρυμα, με αρκετά πιο χαλαρό σύστημα λειτουργίας και μεγαλύτερη ανοχή, απ’ όπου κατάφερε να δραπετεύσει το 2001.

Ο Ελ Τσάπο με την ερωμένη του

Απόδραση

Λέγεται ότι σχεδίαζε την απόδρασή του για πολλά χρόνια, ήδη από την εποχή που βρισκόταν στη φυλακή της Almoloya, κάτι που όμως δεν θα ήταν εφικτό με τα δρακόντεια μέτρα ασφαλείας που επικρατούσαν στο εν λόγω ίδρυμα. ∆ωροδοκώντας τους φύλακες, τον διευθυντή της φυλακής, τους υπεύθυνους ασφαλείας και σχεδόν όποιον μιλούσε ισπανικά και έτυχε να βρεθεί στον δρόμο του, ο Τσάπο κατάφερε να διαφύγει νύχτα από τη φυλακή σε μία από τις πιο κινηματογραφικές αποδράσεις όλων των εποχών. Κανείς δεν μπορεί να πει με σιγουριά πώς κατάφερε να βγει από το σωφρονιστικό ίδρυμα, με τον ίδιο να ισχυρίζεται ότι απλώς κρύφτηκε σε έναν κάδο με άπλυτα ρούχα. Κάτι που, όμως, αμφισβητήθηκε έντονα από βιογράφους, τον διεθνή Τύπο και μέλη της μεξικανικής κυβέρνησης και αντιπολίτευσης.

Και αν η πρώτη του απόδραση το 2001 είχε χαρακτηρισθεί κινηματογραφική, η δεύτερη ξεπερνούσε κάθε φαντασία. Στα τέλη του 2015 ο Τσάπο βρίσκεται κρυμμένος στα βάθη της ζούγκλας του Μεξικού. Εκεί τον συνάντησε ο Σον Πεν, ο μοναδικός Αμερικανός που μπόρεσε να φτάσει στο κρησφύγετο του με τη συμβολή της φίλης του, της ηθοποιού Κέιτ ντελ Καστίγιο. Η συνέντευξη που πήρε από τον αρχιβαρόνο ναρκωτικών για το περιοδικό «Rolling Stone» προκάλεσε αναστάτωση στην Αμερική, με τον διάσημο ηθοποιό να αναγκάζεται στο τέλος να υποδείξει την ακριβή τοποθεσία του δραπέτη Τσάπο στις Αρχές.

Ως δραπέτης ο Τσάπο είχε ως αποτέλεσμα να επικηρυχθεί με το ποσό των 8.800.000 δολαρίων από το Μεξικό και τις ΗΠΑ για πληροφορίες που θα οδηγούσαν στη σύλληψή του, και τελικά συνελήφθη στο Μεξικό το 2014. ∆ραπέτευσε πριν από την επίσημη καταδίκη του το 2015, μέσω σήραγγας 1,5 χιλιομέτρου κάτω από το κελί του, αλλά συνελήφθη ξανά το 2016 και εκδόθηκε στις Ηνωμένες Πολιτείες έναν χρόνο αργότερα, όπου βρέθηκε ένοχος για μια σειρά από ποινικές πράξεις που σχετίζονται με την ηγεσία του καρτέλ Σιναλόα.

Πλέον εκτίει ποινή φυλάκισης οριστικών ισοβίων δεσμών, με την ιστορία να καταγράφει ότι ο Ελ Τσάπο έχει υπάρξει ο πιο αμφιλεγόμενος εγκληματίας τόσο μεγάλης εμβέλειας…

Ο Γιος Οβίντιο Γκουσμάν

Όπως δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα «ΜΠΑΜ» που κυκλοφορεί

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

Στο νοσοκομείο ο Βασίλης Μπισμπίκης – Στο πλευρό του η Δέσποινα Βανδή

Τζέρεμι Ρένερ: Πιο σοβαρή η κατάστασή του από ό,τι είχε ειπωθεί – «Παραλίγο να πεθάνει»