"Το μήνυμα είναι το μέσο"

Η Ελλάδα από τότε που εισήλθε στους κόλπους της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχει εκπροσωπηθεί, κατά καιρούς, από πλειάδα αξιόλογων ευρωβουλευτών.

Συγκεκριμένα, το εκάστοτε εκλογικό πανόραμα, που διαμορφωνόταν από τις αντίστοιχες εκλογές, δεν επέτρεπε συνήθως περιθώρια για αμφισβήτηση. Επαγγελματίες ιδιαίτερα καταξιωμένοι και αναγνωρισμένοι στον χώρο τους αποδέχονταν με τιμή την πρόσκληση των κομμάτων για να εκπροσωπήσουν την Ελλάδα στο Ευρωκοινοβούλιο. Υπήρχαν, βέβαια και οι εξαιρέσεις συχνά οι οποίες επιβεβαίωναν τον κανόνα αλλά σε κλίμακα που δεν έχρηζε όμως παρατήρησης και ανάλυσης.

Οι υποψήφιοι αυτοί που αποτελούσαν τις λεγόμενες εξαιρέσεις ανήκαν σε διαφορετικούς από τους αναμενόμενους επαγγελματικούς χώρους, όπως είναι ο καλλιτεχνικός και άλλοι. Τότε ήταν ελάχιστοι.

Σήμερα, για πρώτη φορά και ύστερα από την επιβολή μάλιστα του εκλογικού μέτρου του σταυρού προτίμησης στις ευρωεκλογές είδαμε και αντιμετωπίσαμε κάτι πρωτοφανές.

Ειδικότερα, φέτος τα ευρωψηφοδέλτια των κομμάτων κατακλύστηκαν από τηλεοπτικές περσόνες, επαγγελματίες που προβάλλονταν συνεχώς τηλεοπτικά, λαϊκούς τραγουδιστές, μοντέλα και ποδοσφαιριστές.

Το πιο απίστευτο, όμως, ήταν ότι οι περισσότεροι από αυτούς προτιμήθηκαν έναντι άλλων πιο ‘’συμβατικών’’ επαγγελματιών με ακαδημαϊκές γνώσεις που δεν προβλήθηκαν τόσο πολύ τηλεοπτικά.

Συνεπώς, αρκετά πρόσωπα με γνώσεις και εμπειρία τόσο σε αυτοδιοικητικά όσο και σε ευρωπαϊκά ζητήματα αποκλείστηκαν από την εκπροσώπηση δίνοντας τη θέση τους σε τηλεοπτικούς αστέρες με ή χωρίς περιεχόμενο.

Παρατηρώντας, λοιπόν, το πολιτικό σκηνικό όπως έχει διαμορφωθεί ύστερα από τις αυτοδιοικητικές εκλογές και τις ευρωεκλογές διαπιστώνει κανείς ότι η κοινωνία μας βρίσκεται προ των πυλών μιας sui generis πολιτικής όσμωσης, όχι μόνο των κομμάτων αλλά και της κοινωνίας.

Γιατί δε μπορεί να πει κανείς πως όλο αυτό ήταν τυχαίο. Άλλωστε, όλοι γνωρίζουμε ότι οι πολιτικοί και τα πρόσωπα που επιλέγουμε να μας εκπροσωπήσουν κάθε φορά , εντός και εκτός των ελληνικών συνόρων, προέρχονται ουσιαστικά από την κοινωνία μας. Πολύ περισσότερο, αποτελούν καθρέφτη του τρόπου σύστασης της κοινωνικής μας ανθρωπογεωγραφίας και του αντίστοιχου αξιακού της συστήματος. Δεν είναι, λοιπόν, ούτε εξωγήινοι ούτε φανταστικά πρόσωπα.

Επομένως, οι λάθος ή οι σωστές πολιτικές επιλογές στις οποίες προβαίνουμε ως κοινωνία είναι δηλωτικές εμάς των ίδιων. Δεν είναι τυχαία, άλλωστε, η σχετική φράση που έχει βγει σύμφωνα με την οποία “είμαστε ό, τι ψηφίζουμε”! Για αυτό το λόγο θα πρέπει τελικά να λαμβάνουμε πολύ σοβαρά τα εκλογικά αποτελέσματα των εκάστοτε εκλογών ως κοινωνία για να αποκρυπτογραφούμε ορθολογικά τα μηνύματα που αυτές στέλνουν.

Φέτος, στείλαμε στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για να μας εκπροσωπήσουν πρόσωπα με ακαδημαϊκό και επαγγελματικό βιογραφικό που στην πλειοψηφία τους δεν έχουν τίποτα να ζηλέψουν από τα αντίστοιχα των ξένων ομολόγων τους. Βέβαια, στείλαμε και πρόσωπα που ανήκουν στην κάστα των τηλεοπτικώς αναγνωρίσιμων προσωπικοτητων, με καριέρα ‘’ασύμβατη’’ προς της απαιτήσεις της ΕΕ. Ο εθνικός μας ποδοσφαιριστής Θοδωρής Ζαγοράκης και η εργαζόμενη κάποτε ως καθαρίστρια στην ΟΙΚΟΜΕΤ Κωνσταντίνα Κούνεβα όπως και άλλοι ανήκουν στην κατηγορία των εκλεγμένων που αποκλίνει κάπως από τις τυπικούς εκπροσώπους του Ευρωκοινοβουλίου.

Το πολιτικό αυτό σκηνικό που διαμορφώθηκε ύστερα από τις ευρωεκλογές είναι ιδιαίτερης σημασίας ειδικά αν λάβουμε υπόψη το μέτρο του σταυρού προτίμησης στα ευρωψηφοδέλτια. Με άλλα λόγια, δόθηκε η άμεση δυνατότητα στο εκλογικό σώμα να αποφασίσει το συνδυασμό των υποψηφίων ευρωβουλευτών που θα εκπροσωπήσει την Ελλάδα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Τα κόμματα, δηλαδή, δεν μας επέβαλαν τις επιλογές τους, αλλά μας άφησαν το περιθώριο να αποφασίσουμε ως πολίτες σχετικά με το ποιοι θα μας εκπροσωπήσουν στα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα.

Συνεπώς, δεν πρέπει να παραπονιόμαστε για το επίπεδο και την ποιότητα των εκλεγμένων ευρωβουλετών μας. Στους πολίτες έγκειται πλέον η ευθύνη των επιλογών τους, όπως και οι συνέπειες αυτών. Μπορεί τα κόμματα να γέμισαν τα ευρωψηφοδέλτια τους όχι μόνο με αξιόλογες υποψηφιότητες αλλά και με προσωπικότητες- προϊόντα ενός ρηχού μιντιακού συστήματος, όμως η ευθύνη και πάλι ανήκει στο εκλογικό σώμα.

Το εκλογικό σώμα ανέδειξε με τους σταυρούς τους εκπροσώπους του στο Ευρωκοινοβούλιο και κανείς άλλος. Ωστόσο , οι Έλληνες πολίτες έχουν την τάση γενικά να επιρρίπτουν τις ευθύνες στους άλλους, στους άγνωστους ή μη τρίτους. Διαφορετικά, εάν δεν καταφύγουν σε αυτή την παρηγορητική λύση που λειτουργεί ως παυσίπονο συνηθίζουν να δικαιολογούνται μέσα από τη φράση ‘’ ε και τί έγινε; Υπάρχουν και χειρότερα!’’.

Η ερμηνεία του εκλογικού αποτελέσματος που έφεραν οι δύο Κυριακές είναι ενδεικτική της στάσης αυτής. Σχεδόν κανείς δεν κατόρθωσε να αποκρυπτογραφήσει στην ολότητα του το εκλογικό αποτέλεσμα και όλοι αρκέστηκαν στο ότι ‘’ πάλι καλά γιατί θα μπορούσαν να είχαν συμβεί και χειρότερα!’’. Σε αυτό το κλίμα κινήθηκε, μάλιστα, η φρασεολογία της συγκυβέρνησης και της αντιπολίτευσης, δίχως να προσπαθήσουν να αναγνώσουν ορθά το μήνυμα που εστάλη από το εκλογικό σώμα για να το αντιμετωπίσουν μελλοντικά. Κάποιοι αδιάφοροι για την εν γένει διαμορφωθείσα πολιτική κατάσταση έσπευσαν να σχολιάσουν με τον ίδιο τρόπο.

Έχουμε συμβιβαστεί, τελικά, τόσο πολύ με τον μικρόκοσμο μας που έχουμε ξεχάσει εντελώς την εξωτερική πολιτκή πραγματικότητα που μας περιβάλλει ή θεωρούμε ότι έχουμε λύσει δια παντός όλα τα προβλήματα μας; Όχι βέβαια! Το εκλογικό σώμα επέλεξε σκόπιμα να στείλει στο Ευρωκοινοβούλιο πρόσωπα τα οποία δεν έχουν ασχοληθεί ποτέ μέχρι τώρα με την πολιτική θέλωντας να προβάλει την έντονα ‘’απολιτίκ’’ στάση του. Και είναι απόλυτα λογικό.

Οι πολίτες αντιμετωπίζοντας, καθημερινά, την ‘’γκρίζα’’ περιρρέουσα ατμόσφαιρα και θεωρώντας ότι είναι ανίκανοι να την αναστρέψουν απεκδύονται κάθετι πολιτικό. Γι’ αυτό και προτιμούν να δίνουν βήμα σε ανεξάρτητες υποψηφιότητες με απολιτίκ διαθέσεις στις εκλογές.

Ωστόσο , αυτό που δεν συνειδητοποιούν εκείνη τη στιγμή είναι ότι αναδεικνύουν κάποιες φορές σε υψηλές και υπεύθυνες θέσεις πρόσωπα που απαιτείται να έχουν πολιτικό παρελθόν και πείρα, στοιχεία που είναι απαραίτητα στις πολιτικές διαπραγματεύσεις. Μπορεί να έχουν επιτύχει τα μέγιστα στον επαγγελματικό χώρο, από τον οποίο προέρχονται αλλά με τι εργαλεία και με τι μηχανισμούς θα υπερασπιστούν τα συμφέροντα που εκπροσωπούν στην πολιτική αρένα; Συνεπώς, θα πρέπει να λαμβάνουμε υπόψη και τη συγκεκριμένη παράμετρο πριν αποφασίσουμε ποιοι θα μας εκπροσωπήσουν δημόσια.

Σίγουρα, τα πράγματα θα μπορούσαν σε κάθε περίπτωση να πάνε χειρότερα σε όλους τους τομείς, αλλά αυτό είναι το θέμα; Και βέβαια θα μπορούσαν να είχαν εκλεχθεί και πολύ χειρότεροι εκπρόσωποι μας, αλλά μέχρι πότε θα συνεχίσουμε να συμβιβαζόμαστε με αυτή τη λογική που μόνο στάσιμους μας κρατά;

Αν συνεχίσουμε, πάντως, να σκεφτόμαστε με τον παραπάνω τρόπο σίγουρα δε θα αργήσουμε να δούμε ‘’αυτά τα χειρότερα’’ στις επόμενες εκλογές.