DW: Εκτός Συμβουλίου της Ευρώπης το Κοσσυφοπέδιο;

Tο Συμβούλιο της Ευρώπης εορτάζει την Παρασκευή την 75η επέτειό του, με μια Σύνοδο των υπουργών Εξωτερικών που θα περιλαμβάνει τα μέτρα της ΕΕ ενάντια στον επιθετικό πόλεμο της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας, την εφαρμογή της Διακήρυξης του Ρέικιαβικ και την υιοθέτηση της Σύμβασης-Πλαισίου για την Τεχνητή Νοημοσύνη, τα ανθρώπινα δικαιώματα, τη δημοκρατία και το Κράτος Δικαίου. Όπως αναφέρει η Deutsche Welle, στο τέλος της συνόδου το Λιχτενστάιν παραδίδει την προεδρία της επιτροπής Υπουργών στη Λιθουανία.

Η πρωθυπουργός της Λιθουανίας Ινγκρίντα Σιμονιτέ θα παρουσιάσει τις προτεραιότητες της προεδρίας της χώρας της και, όπως φαίνεται, το Κόσοβο δεν θα είναι μέσα στις προτεραιότητες για το επόμενο διάστημα.

Σύμφωνα με το γερμανικό δίκτυο, πριν από ένα μήνα, η ένταξή του στο Συμβούλιο της Ευρώπης φαινόταν πολύ κοντινή. Με μια εντυπωσιακή πλειοψηφία του 82%, τα μέλη της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης στο Στρασβούργο ψήφισαν υπέρ της ένταξής του ως 47ου μέλους.

Είχε μάλιστα προηγηθεί εισήγηση της Ντόρας Μπακογιάννη, η οποία ως εισηγήτρια έχει εξετάσει την καταλληλότητα του Κοσσυφοπεδίου. Όμως, παρά την ξεκάθαρη ψήφο το Κοσσυφοπέδιο δεν περιλαμβάνεται πλέον στη σημερινή ημερήσια διάταξη του ετήσιου Συμβουλίου Εξωτερικών Υποθέσεων στις 17 Μαΐου.

Κοινότητα Σερβικών Δήμων του Κοσσυφοπεδίου
Αυτό καθώς οι χώρες «κλειδιά», ήτοι Γαλλία, Ιταλία και Γερμανία από την Ομάδα του Κουίντ «φρενάρουν». Οι χώρες του Κουίντ, μια άτυπη ομάδα των μεγαλύτερων ευρωπαϊκών χωρών, στην οποία ανήκουν επίσης οι ΗΠΑ και η Μεγάλη Βρετανία, μεσολαβούν εδώ και καιρό στη σύγκρουση μεταξύ Κοσσυφοπεδίου και Σερβίας. Ο λόγος που το Κοσσυφοπέδιο είναι πλέον απίθανο να γίνει μέλος του Συμβουλίου της Ευρώπης προς το παρόν τουλάχιστον έγκειται σε ένα αμφιλεγόμενο σημείο του λεγόμενου διαλόγου εξομάλυνσης των σχέσεων μεταξύ Βελιγραδίου και Πρίστινας.

Ο διάλογος αυτός ξεκίνησε από την ΕΕ και διεξάγεται υπό την αιγίδα της, αλλά έχει παγώσει εδώ και πολύ καιρό, γράφει η DW. Ένα πρόβλημα του διαλόγου αφορά στη δημιουργία μιας Κοινότητας Σερβικών Δήμων του Κοσσυφοπεδίου, η οποία υποτίθεται ότι θα εκπροσωπεί όλους τους Σέρβους της χώρας. Η Κοινότητα είναι εξαιρετικά αμφιλεγόμενη διότι υπάρχουν φόβοι ότι θα μπορούσε να γίνει ένα είδος κράτους εν κράτει. Γίνεται μάλιστα αναφορά στη Σερβική Δημοκρατία της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης για να υπογραμμιστεί ο κίνδυνο μιας «βοσνιστικοποίησης» του Κοσόβου, δηλαδή μιας μόνιμης παράλυσης και διαίρεσης της χώρας. Ωστόσο, η Γερμανία και τα άλλα κράτη της ομάδας του Κουίντ περιμένουν «απτή πρόοδο στη δημιουργία μιας Ένωσης Κοινοτήτων με σερβική πλειοψηφία», πληροφορήθηκε η Deutsche Welle από πηγές στο Βερολίνο.

Με άλλα λόγια, το Κοσσυφοπέδιο πρέπει να προωθήσει το αντίστοιχο σχέδιο στο συνταγματικό δικαστήριο της χώρας, προκειμένου να εξεταστεί η συνταγματικότητά του. «Χρειάζεται μόνο ένα μικρό βήμα και το Κόσοβο θα μπορούσε να αυξήσει σημαντικά τον αριθμό των υποστηρικτών του υπέρ της ένταξης στο Συμβούλιο της Ευρώπης», είπε στην DW ο κυβερνητικός εκπρόσωπος.

Όμως το βήμα αυτό απορρίπτεται και ο Κοσοβάρος πρωθυπουργός Άλμπιν Κούρτι τονίζει ότι δεν αποτελεί προϋπόθεση για την ένταξη στο Συμβούλιο της Ευρώπης. «Το θέμα της Κοινότητας Σερβικών Δήμων αποτελεί τμήμα του διαλόγου εξομάλυνσης με τη Σερβία, ο οποίος διεξάγεται υπό την αιγίδα της ΕΕ και θα πρέπει να συνεχιστεί η διαπραγμάτευση εκεί. Οτιδήποτε άλλο θα έθετε σε κίνδυνο τον διάλογο», δήλωσε ο Κούρτι στην DW.

Ο Φρανκ Σβάμπε, επικεφαλής της γερμανικής αντιπροσωπείας στο Συμβούλιο της Ευρώπης, θεωρεί «λάθος το γεγονός ότι τώρα επιχειρείται να επιτευχθούν από την πίσω πόρτα στόχοι που δεν μπόρεσαν να επιτευχθούν στις διαπραγματεύσεις μεταξύ Κοσσυφοπεδίου και Σερβίας».

Άλλοι εμπειρογνώμονες επικρίνουν επίσης το γεγονός ότι η Ένωση Κοινοτήτων που απαιτεί η ΕΕ δεν μπορεί να υλοποιηθεί επειδή οι δήμαρχοι των σχετικών δήμων κατευθύνονται από το Βελιγράδι. «Υπάρχει έλλειψη συναίνεσης από τους ίδιους τους συμμετέχοντες δήμους. Χωρίς αυτήν η δημιουργία μιας Ένωσης δεν θα ήταν νόμιμη και θα ερχόταν σε αντίθεση με το σύνταγμα του Κοσσυφοπεδίου και το καταστατικό του Συμβουλίου της Ευρώπης», λέει ο Γκέραλντ Κνάους από την Ευρωπαϊκή Πρωτοβουλία Σταθερότητας (European Stability Initiative).

Ο Κνάους υπογραμμίζει επίσης ότι η απαίτηση αυτή των κρατών του Κουίντ αποτελεί επιτυχία της επιθετικής εκστρατείας του Σέρβου προέδρου Αλεξάνταρ Βούτσιτς, ο οποίος προσπαθεί ενεργά εδώ και πολλά χρόνια να αποτρέψει την ένταξη του Κοσσυφοπεδίου σε διεθνείς οργανισμούς. Ο Βούτσιτς κατάφερε επίσης να αποτρέψει με αυτόν τον τρόπο την ένταξη του Κοσσυφοπεδίου στην Ιντερπόλ και την UNESCO.

Το Κοσσυφοπέδιο μαζί με τη Λευκορωσία και τη Ρωσία είναι τα μοναδικά ευρωπαϊκά κράτη που δεν είναι μέλη του Συμβουλίου της Ευρώπης, αν και η Ρωσία αποχώρησε το 2022 η ίδια. Για το Κοσσυφοπέδιο βέβαια η ένταξη σε έναν από τους παλαιότερους και σημαντικότερους διακυβερνητικούς οργανισμούς της Ευρώπης θα αποτελούσε ένα ακόμη βήμα προς την εδραίωση της θέσης του στη διεθνή κοινότητα. Μέχρι σήμερα έχει αναγνωριστεί επίσημα από 116 χώρες, συμπεριλαμβανομένων 34 χωρών του Συμβουλίου της Ευρώπης.

Ωστόσο, η ένταξη θα μπορούσε να αποφέρει σαφή οφέλη και για τις μειονότητες της χώρας, συμπεριλαμβανομένων των Σέρβων. Ο Φρανκ Σβάμπε εξηγεί ότι, αν χρειαστεί, οι Σέρβοι θα μπορούσαν να προσφύγουν για τα δικαιώματά τους στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, οι αποφάσεις του οποίου είναι δεσμευτικές για τα κράτη-μέλη.

Στο ίδιο το Κοσσυφοπέδιο, ο πρωθυπουργός Κούρτι εκθειάζεται για τη σκληρή του αντίσταση. Ωστόσο, πολλοί παρατηρητές θα ήθελαν να δουν περισσότερο ρεαλισμό. «Είναι πλέον αβέβαιο αν η Κοινοβουλευτική Συνέλευση του Συμβουλίου της Ευρώπης θα ψηφίσει και πάλι υπέρ της ένταξης του Κοσσυφοπεδίου του χρόνου» λέει στην DW ο Αρτάν Μουχαχίρι, πολιτικός αναλυτής από την Πρίστινα. «Η αυστηρή απόρριψη του Κούρτι θα μπορούσε να έχει αρνητικό αντίκτυπο στις σχέσεις με την ΕΕ και τα κράτη του Κουίντ. Και το παράδοξο είναι ότι το πρόβλημα της Κοινοτήτας Σερβικών Δήμων θα εξακολουθεί να είναι ένας ελέφαντας στο δωμάτιο. Η συνεχής αποφυγή αυτού του προβλήματος θα οδηγούσε μόνο σε περαιτέρω αποκλεισμούς».

Πηγή: DW (Ανίλα Σούκα, επ. Ειρήνη Αναστασοπούλου)

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

ΗΠΑ: Πώληση 246 αντιαρματικών πυραύλων «για την υπεράσπιση της κυριαρχίας» του Κοσσυφοπεδίου

Η Σερβία ανοίγει τους δρόμους της σε οχήματα με πινακίδες Κοσσυφοπεδίου