Το «φακελάκι» στην υγεία, αυξάνεται με γεωμετρική πρόοδο (φωτο)

Γράφει η κ. Παρασκευή Κουφοπούλου τ. Πρόεδρος Δ.Σ. Κ.Ε.Κ.Υ.Κ.Α.ΜΕΑ. Κυκλάδων
MSc. Κράτος & Δημόσια Πολιτική

Το «φακελάκι» (ή αλλιώς οι πρόσθετες/ανεπίσημες πληρωμές, όπως αναφέρονται στη διεθνή βιβλιογραφία) είναι επίκαιρο όσο ποτέ. Η πιο πρόσφατη αφορμή στάθηκε η απώλεια του 65χρονου καρδιοπαθούς ναυτικού, ο οποίος θέλοντας να εγχειριστεί σε δημόσιο νοσοκομείο του ζητήθηκε ένα «δωράκι» περίπου 1.500€, από τον γιατρό.

Δυστυχώς, όμως, οι αριθμοί δείχνουν την πραγματικότητα που είναι σκληρότερη από το προαναφερθέν γεγονός. Μελέτες για το συγκεκριμένο θέμα έχουν διεξαχθεί πολλές, εντούτοις η ύπαρξη τέτοιων πρακτικών διαφθοράς και παραοικονομίας επιβεβαιώθηκαν και από μια πιο πρόσφατη μελέτη.

Σε μελέτη που πραγματοποιήθηκε από τους κ. Δημήτριο Αντώνογλου (Οικονομολόγο Υγείας) και τον Ιατρό κ. Γεώργιο Αντώνογλου το 2012 σε δείγμα 300 ατόμων στη Θεσσαλονίκη αποκαλύφθηκε ότι το 39% των πολιτών δίνει «φακελάκι» για νοσηλεία σε δημόσιο νοσοκομείο, το 24% των ασθενών δεν λαμβάνουν καν απόδειξη για επίσκεψη σε ιδιωτικό ιατρείο, ενώ δεν ενημερώνονται καθόλου για το κόστος της ιατρικής επίσκεψης με απόδειξη. Επίσης, μόλις στο 9% δόθηκε απόδειξη χωρίς καν να υπάρξει προσπάθεια μη έκδοσης ή αποφυγής της έκδοσης απόδειξης. Αναφορικά δε με το δέλεαρ μείωσης της τιμής, εάν δεν εκδοθεί απόδειξη, το ποσοστό ανήλθε στο 32% ενώ το 35% ζήτησε απόδειξη και πλήρωσε περισσότερα χρήματα από την αρχική τιμή, καθώς η απόδειξη προσαύξησε σημαντικά το κόστος της επίσκεψης.

Διαπιστώθηκε ότι οι ασθενείς συνεχίζουν να δίνουν «φακελάκι» στους γιατρούς είτε ύστερα από αίτημα των γιατρών είτε από δική τους πρωτοβουλία, προκειμένου να μειώσουν τον χρόνο αναμονής για την εξυπηρέτηση τους από το σύστημα υγείας ή ακόμη και για να εκφράσουν την ευγνωμοσύνη τους, στον γιατρό τους. Επιπρόσθετα, οι άμεσες πληρωμές από τους πολίτες αντιστοιχούν στο 37,9% και ως εκ τούτου αμφισβητείται ο δημόσιος χαρακτήρας του συστήματος υγείας». Δυστυχώς, η χρηματοδότηση του συστήματος από τον κρατικό προϋπολογισμό είναι μόλις στο 29,1% του συνόλου των δαπανών υγείας και από την κοινωνική ασφάλιση στο 31,2%. Το οξύτατο πρόβλημα της υψηλής ιδιωτικής δαπάνης ενισχύεται και από την επίπτωση του φορολογικού συστήματος στην Ελλάδα, που είναι αντίστροφα προοδευτική λόγω της εκτεταμένης φοροδιαφυγής, αλλά και του μεγάλου όγκου παραοικονομίας. Έτσι, αποτυγχάνει η δικαιοσύνη στη χρηματοδότηση του συστήματος υγείας και οι δαπάνες υγείας επιβαρύνουν υπέρμετρα τα χαμηλότερα κοινωνικοοικονομικά στρώματα.

Τα φαινόμενα παραοικονομίας στην υγεία πάντα λάμβαναν χώρα στην Ελλάδα και ειδικά τώρα την περίοδο της οικονομικής κρίσης αυξάνονται με γεωμετρική πρόοδο. Εκείνο στο οποίο αξίζει να δοθεί έμφαση είναι η πρόληψη τέτοιων φαινομένων και όχι η καταστολή τους, με την εφαρμογή αξιόπιστων συστημάτων εσωτερικού ελέγχου, ενίσχυση των πειθαρχικών ποινών των άμεσα εμπλεκομένων κλπ γιατί πάνω απ’ όλα υγεία σημαίνει ποιότητα και ποιότητα οικονομική ανάπτυξη και κοινωνική ευημερία.

Η συγκεκριμένη μελέτη παρουσιάστηκε στα πλαίσια του 15ου Πανελληνίου Συνεδρίου Μάνατζμεντ Υπηρεσιών Υγείας (Ε.Ε.Μ.Υ.Υ.) “Αριστεία & Διαφάνεια στα Δημόσια Νοσοκομεία”, το Σάββατο 12/10/2013 στο Ξενοδοχείο ΤΙΤΑΝΙΑ, από τους:

1. Δημήτριος Αντώνογλου, Μ.Β.Α., MSc., Οικονομολόγος Υγείας.
2. Παρασκευή Κουφοπούλου, τ. Πρόεδρος Δ.Σ. Κ.Ε.Κ.Υ.Κ.ΑΜΕΑ. Κυκλάδων, MSc.Κράτος & Δημόσια Πολιτική, BSc. Κοινωνικής Πολιτικής.
3. Αθανάσιος Βοζίκης, Επίκουρος Καθηγητής, Τμήμα Οικονομικής Επιστήμης, Πανεπιστήμιο Πειραιώς..