Η ώρα της αλήθειας για τη Γαλλία (αλλά) και την Ευρώπη

Ο αριστερός Μελανσόν το βράδυ του πρώτου γύρου των προεδρικών εκλογών στη Γαλλία χρειάστηκε να επαναλάβει τρεις φορές, φωνάζοντας με όλη του τη δύναμη, ότι οι ψηφοφόροι της Αριστεράς δεν ψηφίζουν την ακροδεξιά Λεπέν!

Του Νίκου Βασιλειάδη 

Δεν το θεώρησε αυτονόητο, γιατί δεν είναι. Άλλωστε, η ίδια η ακροδεξιά Λεπέν, διεκδικώντας την ψήφο των αριστερών υποστηρικτών του Μελανσόν στον δεύτερο γύρο, πόνταρε ακριβώς εκεί που υπάρχει… φλέβα: «Ψηφίστε με για να νικήσουμε τον ελιτισμό».
Κάτι ανάλογο έλεγε ο Τραμπ στις ΗΠΑ, κάτι τέτοιο λέει ο Σαλβίνι στην Ιταλία και κάτι ανάλογο ζήσαμε και εμείς εδώ στην Ελλάδα με τη συμμαχία ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ. Μια αριστερο-δεξιά συμμαχία κατά του μνημονίου, των συστημικών κομμάτων, των ελίτ κ.λπ.
Αυτό που συνέβη στις φετινές προεδρικές εκλογές στη Γαλλία μπορεί να γίνει case study για το πώς διαμορφώνεται το νέο πολιτικό σκηνικό στην Ευρώπη.
Έχουμε έναν Μακρόν που προέρχεται από το Σοσιαλιστικό Κόμμα και ο οποίος μετακινήθηκε προς τα δεξιά τα τελευταία χρόνια στα θέματα της μετανάστευσης, της εθνικής ταυτότητας και της ασφάλειας, σε τέτοιο βαθμό που η Λεπέν αναγκάστηκε να αλλάξει ατζέντα προεκλογικά και να επικεντρωθεί κυρίως στα θέματα της οικονομίας για να μπορέσει να αρθρώσει δικό της πολιτικό λόγο, και μία ακροδεξιά η οποία φεύγει από το παραδοσιακό πολιτικό αφήγημα της ξενοφοβίας και μετακινείται στο πεδίο της υπεράσπισης των οικονομικά αδύναμων, των μη προνομιούχων.
Πολιτικός ρεαλισμός
Η πιθανή νίκη του Μακρόν αναμφισβήτητα θα είναι μία νίκη του πολιτικού ρεαλισμού και του ορθολογισμού έναντι αυτής του εθνολαϊκού ριζοσπαστισμού και του λαϊκισμού, των δύο πόλων της πολιτικής αυτήν τη στιγμή στη Γαλλία που έχουν σβήσει κάθε προηγούμενο με Γκωλικούς και Σοσιαλιστές.
Αυτό που επικρατεί σήμερα στη Γαλλία και ίσως σε ολόκληρη την Ευρώπη είναι η μία πλευρά στην οποία βρίσκονται αυτοί που επενδύουν πολιτικά στην οργή, την ανασφάλεια, στις συνέπειες των διαδοχικών κρίσεων (μεταναστευτικό, πανδημία, πόλεμο, ενεργειακή κρίση, ακρίβεια) για να καλλιεργήσουν την κοινωνική δυσαρέσκεια και τον κοινωνικό διχασμό, και η άλλη πλευρά που περιλαμβάνει όσους επενδύουν στον ορθολογισμό, στην εμπιστοσύνη στους θεσμούς, στην προσπάθεια αντιμετώπισης των αλλεπάλληλων κρίσεων με το μικρότερο δυνατό κόστος για την οικονομία και την κοινωνία. Όσοι δηλαδή μπορούν και προσαρμόζουν τα ιδεολογικά τους «πιστεύω» στην οικονομική και κοινωνική πραγματικότητα.
Ο Μακρόν αποτελεί σαφώς το μη χείρον βέλτιστον ως επιλογή, καθώς εκπροσωπεί τη δημοσιονομική αυστηρότητα που επιθυμούν αυτοί που πάντα βλέπουν τον γαλλικό λαό σαν έναν Όσκαρ Ουάιλντ που «ζει σε τέτοιο βαθμό πέρα από τις οικονομικές του δυνατότητες, που διάγουν, αυτός και οι οικονομικές του δυνατότητες, δύο τελείως ξεχωριστούς βίους». Τον θέλουν, αν και δεν τον εμπιστεύονται και τελείως – όπως έδειξαν τα αποτελέσματα του πρώτου γύρου. Όμως ο πόλεμος στην Ουκρανία, η απειλή σημαντικών μελλοντικών συρράξεων στη δημοκρατική διαδικασία της Ευρώπης είναι το μεγάλο «και αν» της επόμενης μέρας που οι Γάλλοι πρέπει να σκεφτούν.
Πρώτο τέστ
Οι γαλλικές εκλογές είναι το πρώτο τεστ. Είναι οι πρώτες εκλογές ισχυρού κράτους κατά τη νέα αυτή εποχή αποσταθεροποίησης. Κάτι είναι αυτό, κάτι σημαίνει.
Η μοναδική αλήθεια που διαφαίνεται αυτήν τη στιγμή είναι ότι ο Μακρόν αποτελεί τον μόνο Ευρωπαίο ηγέτη που μιλάει με πάθος για την Ευρώπη. Και αυτό πρέπει να το παραδεχθούμε, είτε συμφωνούμε είτε διαφωνούμε μαζί του. Ο τρόπος που ένας ηγέτης μιλάει για την Ευρώπη δημιουργεί και το πλαίσιο του διαλόγου για τους απλούς πολίτες, για την κοινή γνώμη, έχοντας το προβάδισμα σε σχέση με την αντίπαλό του η οποία στερείται γνώσης, στερείται σοβαρής πολιτικής πρότασης και εμπειρίας και βασίζεται -όσο και αν προσπάθησε να το κρύψει- σε θεωρίες συνωμοσίας και σε στερεότυπα που δεν δίνουν λύση στον σύγχρονο κόσμο.
Είναι εύκολο να λες πως θα εφαρμόσεις γενναία κοινωνικά μέτρα, αλλά πόσα και σε ποιο βαθμό μπορείς τώρα πια, με την αλματώδη αύξηση του πληθωρισμού λόγω του Ουκρανικού, της τιμής των καυσίμων (που ήταν εξαρχής και η αιτία εξέγερσης των Κίτρινων Γιλέκων), του ψωμιού, κ.λπ.; Εδώ είμαστε στο σημείο που οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις λένε στους πολίτες τους, ούτε λίγο – ούτε πολύ, να αλλάξουν τρόπο ζωής ώστε να πιάσουν τόπο οι κυρώσεις κατά της Ρωσίας.
Πρέπει όμως να προτείνεις κάτι, να έχεις ένα όραμα για την Ευρώπη, να θέτεις έναν στόχο για να ξέρεις πού πηγαίνεις. Και αυτό ακριβώς κάνει ο Μακρόν, που αποδεδειγμένα και ως πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου μπορεί να κατορθώσει το όραμά του, το σχέδιό του για τη Γαλλία να το καθιερώσει και συνολικά στην ΕΕ. Τον ευνοεί το γεγονός ότι η γαλλική προεδρία στην ΕΕ συμπίπτει με την εκλογική αναμέτρηση, γιατί πρέπει να παραδεχθούμε ότι πολλές φορές το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο δεν είναι ικανό να χαράξει στρατηγική, αφού πολλοί Ευρωπαίοι ηγέτες -και ανάμεσά τους η ακροδεξιά Λεπέν- θέλουν να κρατήσουν την Ευρώπη όσο το δυνατόν μικρότερη και ανίσχυρη.

Όπως δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα “ΜΠΑΜ στο ρεπορτάζ”

Διαβάστε επίσης

Προβάδισμα Μακρόν σε αρκετές υπερπόντιες περιοχές παρά το αρχικό προβάδισμα Λεπέν

Γαλλικές εκλογές: Τι ώρα κλείνουν οι κάλπες, τα exit polls