Τα εντάλματα του Διεθνούς Δικαστηρίου για την Παλαιστίνη αναδεικνύουν τη βαθιά διαίρεση της ΕΕ

Μετά το αίτημα του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου (ΔΠΔ) να εκδοθούν εντάλματα σύλληψης κατά του πρωθυπουργού και του υπουργού Εξωτερικών του Ισραήλ καθώς και δύο αξιωματούχων της Χαμάς για μια σειρά εγκλημάτων πολέμου, ο Ύπατος Εκπρόσωπος της ΕΕ Ζοζέπ Μπορέλ δήλωσε ανοιχτά ότι η απόφαση του δικαστηρίου οφείλει να γίνει σεβαστή. Ωστόσο, δεν είναι όλα τα κράτη μέλη πεπεισμένα, και για άλλη μια φορά έρχονται στο προσκήνιο οι εσωτερικές διαιρέσεις.

Τα εγκλήματα που φέρεται να διέπραξε το Ισραήλ είναι μεταξύ άλλων η πείνα των πολιτών ως μέθοδος πολέμου, η εσκεμμένη πρόκληση μεγάλου πόνου, η εκ προθέσεως δολοφονία, η εσκεμμένη καθοδήγηση επιθέσεων εναντίον αμάχων, η δολοφονία από πείνα, οι διώξεις και άλλες απάνθρωπες πράξεις. Από την άλλη, οι αξιωματούχοι της Χαμάς κατηγορούνται μεταξύ άλλων για εξόντωση, δολοφονία, ομηρία, βασανιστήρια, βιασμούς και σκληρή μεταχείριση.

Ο εισαγγελέας Καρίμ Χαν είναι αυτός που έχει ζητήσει ένταλμα σύλληψης, και το δικαστήριο αναμένεται να εξετάσει.

Σχετικά με την απόφαση του Χαν, ο Μπορέλ πήρε σαφή θέση, γράφοντας στο Χ: «Η εντολή του ΔΠΔ, ως ανεξάρτητου διεθνούς θεσμού, είναι να διώκει τα πιο σοβαρά εγκλήματα του διεθνούς δικαίου».

«Όλα τα κράτη που έχουν επικυρώσει το καταστατικό του ΔΠΔ είναι υποχρεωμένα να εκτελούν τις αποφάσεις του δικαστηρίου», πρόσθεσε.

Ωστόσο, δεν ακολουθούν όλα τα κράτη μέλη την ίδια γραμμή, αναδεικνύοντας τις διαιρέσεις οι οποίες μάλιστα έχουν ενταθεί μετά την επίθεση της Χαμάς στο Ισραήλ και την επακόλουθη εισβολή στην Παλαιστίνη τον Οκτώβριο.

Προσκόλληση στις ιστορικές γραμμές

Η Γερμανία, η οποία υποστηρίζει σταθερά το Ισραήλ για ιστορικούς λόγους, δήλωσε ότι «σέβεται την ανεξαρτησία και τις διαδικασίες» του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου (ΔΠΔ), αλλά τόνισε τις ανησυχίες της σχετικά με τη δικαιοδοσία και τη συμπληρωματικότητα των ερευνών μεταξύ των συνταγματικών κρατών που θίγονται, όπως το Ισραήλ.

«Η ταυτόχρονη αίτηση για την έκδοση ενταλμάτων σύλληψης εναντίον ηγετών της Χαμάς από τη μία πλευρά και δύο Ισραηλινών αξιωματούχων (του πρωθυπουργού Μπενιαμίν Νετανιάχου και του υπουργού Άμυνας Γιοάβ Γκαλάντ) από την άλλη, δημιούργησε την εσφαλμένη εντύπωση της ισοδυναμίας», συνεχίζει η ανακοίνωση.

Από την 7η Οκτωβρίου 2023 έως και την 13η Μαΐου, πάνω από 36.000 Παλαιστίνιοι έχουν σκοτωθεί από το Ισραήλ, μεταξύ των οποίων η πλειονότητα των γυναικών και των παιδιών, χωρίς να υπολογίζονται οι μέχρι στιγμής αγνοούμενοι. Στο Ισραήλ, ο απολογισμός των νεκρών είναι περίπου 1.400, ενώ περίπου 252 άνθρωποι είναι οι όμηροι.

Όσον αφορά το ζήτημα της δικαιοδοσίας, όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ και τα υποψήφια προς ένταξη στην ΕΕ -εκτός από την Ουκρανία και την Τουρκία αλλά και τη Ρωσία, την Κίνα και τις ΗΠΑ- αναγνωρίζουν τη δικαιοδοσία του δικαστηρίου της Χάγης να εξετάζει υποθέσεις γενοκτονίας, εγκλημάτων κατά της ανθρωπότητας και εγκλημάτων πολέμου που διαπράχθηκαν μετά την 1η Ιουλίου 2002.

Μια άλλη σταθερά φιλοϊσραηλινή χώρα, η Τσεχία, μίλησε ακόμη πιο έντονα, χαρακτηρίζοντας τις αποφάσεις «αποκρουστικές και εντελώς απαράδεκτες» και δηλώνοντας ότι οι ενέργειες της Χαμάς τον Οκτώβριο είναι η αιτία για τον αριθμό των νεκρών στη Γάζα σήμερα.

«Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η Χαμάς ήταν αυτή που επιτέθηκε στο Ισραήλ τον Οκτώβριο και σκότωσε, τραυμάτισε και απήγαγε χιλιάδες αθώους ανθρώπους. Ήταν αυτή η εντελώς απρόκλητη τρομοκρατική επίθεση που οδήγησε στον σημερινό πόλεμο στη Γάζα και στον πόνο των αμάχων στη Γάζα, το Ισραήλ και τον Λίβανο», δήλωσε ο πρωθυπουργός Πετρ Φιάλα.

Στο Ηνωμένο Βασίλειο, το οποίο έχει επίσης επικριθεί κατά καιρούς για την υποστήριξή του προς το Ισραήλ, λόγω της αποστολής όπλων, ο εκπρόσωπος του πρωθυπουργού Ρίσι Σουνάκ εξέφρασε έντονη κριτική για την εξέλιξη αυτή. «Δεν βοηθάει στην επίτευξη παύσης των μαχών, στην απελευθέρωση των ομήρων ή στην παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας», είπε χαρακτηριστικά.

«Το Ηνωμένο Βασίλειο, όπως και άλλες χώρες, δεν αναγνωρίζει την Παλαιστίνη ως κράτος και το Ισραήλ δεν είναι κράτος-μέλος του Καταστατικού της Ρώμης», το οποίο περιγράφει τους τομείς δικαιοδοσίας του ΔΠΔ, πρόσθεσε ο εκπρόσωπος.

Ο υπουργός Εξωτερικών της Ιταλίας Αντόνιο Ταγιάνι, από την άλλη, δήλωσε ότι είναι «απαράδεκτο» να εξισώνεται η ισραηλινή δημοκρατική κυβέρνηση με την τρομοκρατική οργάνωση Χαμάς.

«Μου φαίνεται πραγματικά μοναδικό, θα έλεγα απαράδεκτο, να εξισώνεται μια κυβέρνηση που εκλέγεται νόμιμα από τον λαό σε μια δημοκρατία με τη δράση μιας τρομοκρατικής οργάνωσης που είναι η αιτία για όλα όσα συμβαίνουν στη Μέση Ανατολή», δήλωσε ο Ταγιάνι κατά τη διάρκεια τηλεοπτικής συνέντευξης.

Το δικαστήριο πρέπει να γίνει σεβαστό

Η υπουργός Εξωτερικών του Βελγίου, Χάτζα Λαμπίμπ, δήλωσε ότι οποιαδήποτε εγκλήματα διαπράττονται στη Γάζα πρέπει να διώκονται σε ανώτατο επίπεδο.

«Το αίτημα που υπέβαλε ο εισαγγελέας του Δικαστηρίου, Καρίμ Χαν, για την έκδοση ενταλμάτων σύλληψης τόσο κατά της Χαμάς όσο και κατά Ισραηλινών αξιωματούχων, είναι ένα σημαντικό βήμα στη διερεύνηση της κατάστασης στην Παλαιστίνη», έγραψε η ίδια στο Χ.

«Το Βέλγιο θα συνεχίσει να υποστηρίζει το ουσιαστικό έργο της διεθνούς δικαιοσύνης για να διασφαλίσει ότι οι υπεύθυνοι για όλα τα εγκλήματα θα λογοδοτήσουν», προσθέτει η υπουργός στην ανάρτησή της

Ο υπουργός Εξωτερικών της Ιρλανδίας, επίσης, κάλεσε τη διεθνή κοινότητα να «σεβαστεί την ανεξαρτησία και την αμεροληψία του ΔΠΔ», αφού το δικαστήριο δέχθηκε σφοδρή κριτική από τις ΗΠΑ και το Ισραήλ.

«Η Ιρλανδία καταδικάζει τις πρόσφατες απειλές κατά του ΔΠΔ και των αξιωματούχων του – ο ρόλος του στον τερματισμό της ατιμωρησίας είναι ουσιαστικός», δήλωσε ο υπουργός Εξωτερικών της Ιρλανδίας, Μιχόλ Μάρτιν, στο X.

Με τη σειρά της, η κυβέρνηση της Σλοβενίας εξέδωσε δήλωση στην οποία αναφέρει ότι τα εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας στο Ισραήλ και την Παλαιστίνη θα πρέπει να διώκονται ανεξάρτητα και αμερόληπτα, καθώς «η λογοδοσία είναι ζωτικής σημασίας για την πρόληψη των θηριωδιών και τη διασφάλιση της ειρήνης».

Στην Αυστρία, ο καγκελάριος Καρλ Νεχάμερ έγραψε ο ίδιος τα εξής: ενώ «σεβόμαστε πλήρως την ανεξαρτησία του ΔΠΔ», δήλωσε πως δεν μπορεί να κατανοήσει ότι η Χαμάς και το Ισραήλ αναφέρονται «ταυτόχρονα».

Τι έπεται;

Μια ομάδα τριών δικαστών θα αποφασίσει τώρα αν θα εκδοθούν τα εντάλματα σύλληψης, μια διαδικασία που αναμένεται να διαρκέσει έως και δύο μήνες.

Ενώ το Ισραήλ δεν είναι μέλος του δικαστηρίου και οι ηγέτες του δεν κινδυνεύουν από δίωξη εάν εκδοθούν τα εντάλματα, η απειλή της σύλληψης είναι συμβολική και θα μπορούσε να αποτελέσει κίνδυνο σύλληψης εάν ταξιδέψουν σε κράτος μέλος του ΔΠΔ.

Η είδηση από το ΔΠΔ έρχεται επίσης την ώρα που ο Νετανιάχου αντιμετωπίζει αυξανόμενη πίεση στο εσωτερικό του τόσο από το κοινό όσο και από το υπουργικό του συμβούλιο για να φέρει τους ομήρους στην πατρίδα και να καθορίσει μια σαφή μεταπολεμική πορεία προς τα εμπρός.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

Νετανιάχου: Η αναγνώριση παλαιστινιακού κράτους ισοδυναμεί με «επιβράβευση της τρομοκρατίας»

Απάντηση Ισραηλινού Πρέσβη σε Κασσελάκη: Δεν μπορείς να λες «μέρος της Χαμάς είναι τρομοκράτες»